Rüya Nedir?

Rüya Nedir?

Geçici ölüm denilen uykuda görülen garip haller Niçin ve ne surette rüya görüyoruz? Bu bir fenomendir İlk insan'ın yaratılışından bu güne kadar filozoflar, bilim adamları çeşitli şekillerde açıklamışlar, düşünmüşler, fakat rüyayı kesin bir şekilde belirleyememişlerdir Ancak şu kadarını bilmemizde fayda vardır ki rüya, büyük ve soyut bir dünyadır

Aynı zamanda rüya, öldükten sonraki yaşantımız ile de ilişkilidir Bu ilişkiyi yakalamak, temiz duygu ve ruh temizliğiyle ancak mümkün olabilmektedir Rüya ile çok ince gerçekler keşfedilmiş ve sonsuza kadar da keşfedilmeye devam edilecektir Chicago üniversitesi uyku araştırmalarından Allan Rechtschaffen uykunun hiç bir fonksiyonu olmadığını tespit etmiştir Adale yorgunluklarının azalmasına rağmen vücudun dinlenmesi için uykuya ihtiyacı olmadığını söylemiştir Çünkü vücudumuzdaki hücrelerin kendi kendilerini tamir etme yeteneği vardır Araştırmacıların tespitlerine göre bu esnada faaliyetten uzak olmasına, ya dinlenme veya uyku durumunda bulunmasına da gerek yoktur Uyku sırasında alınan EEG kayıtları üzerinde yapılan incelemelerde beyinde faaliyetsizlik görülmemiştir

İngiltere Milli Fizik Laboratuarı Kompütür bilimleri bölümünde psikolog araştırmacı Dr Evans'a göre uykunun tek maksadı rüya görmemiz için, zemin hazırlamasıdır Stanford Tıp Merkezi Uyku Kliniği doktoru DrWilliam Dument'in görüşüne göre ise; rüya görmek son derece önemlidir Rüyalar fiziki dengenin oluşmasını sağlamaktadır

İnsanoğlu hayatının yaklaşık üçte birini uykuda geçirir ki bu da 60 senelik bir ömrün 20 senesi demektir

Eski çağlardan beri insanları ilgilendiren rüyalara ilkel toplumlar da çok önem verilmiştir Rüyaların, korkulan tanrılar tarafından verilen armağan veya cezalar olabileceğine inanılmıştır Daha sonra kahinler rüyaları açıklamaya, yorumlamaya başlamışlardır İlk rüya yorumcularının ne zaman ortaya çıktıkları da belli değildir Ancak Babil'in kahinlerinin büyük ün yaptıkları bilinmektedir Kaldeliler, Astroloji vb nin yanı sıra rüya yorumlarında da başarı kazanmışlardır Zamanla belirli rüyaların anlamları da kesinleşmiştir Eski Mısırlılar, eski Yunanlılar ve Araplar rüya yorumlarıyla ilgili kitaplar yazmışlardır

İnsanoğlu hayatının yaklaşık üçte birini uykuda geçirir ki bu da 60 senelik bir ömrün 20 senesi demektir Uyku, günlük çalışmalardan yorgun düşen insan bedeninin ve sinirlerinin dinlenme zamanıdır Ünlü ruhbilimci Sigmund Freud'un da araştırmalarının büyük bölümünü oluşturan uyku sırasında, kişinin bilinç altında düşüncelerinin, özlemlerinin ya da isteklerinin bir film şeridi gibi göz önünden geçtiği varsayılır ki buna Rüya adını verilir

Freud'a göre bilincin gizlediği, tamamen sakladığı olgular ortaya çıkabilmek için yol aramaktadır Bunlardan bazıları da rüyalar haline girerek kendilerini gösterir Freud'un yolunda ilerleyen doktorlar da günümüzde rüyalara önem verip, rüyaları bilimsel olarak açıklayarak hastalarını tedavi etmektedir

Bazı soyut kavramların açıklamaları bilimsel bir zemine oturtularak ifade edilebildiği halde, rüya kavramını bu şekilde açıklamak pek mümkün görünmüyor Ancak bunu bilimsel verilerle değil de, dinsel yönden açıklanabildiği de bir başka soyut gerçektir Bu açıklamaya göre ruh bedenden ayrıldığı zaman, yaşanan olayların tümüne rüya diyebiliriz




Rüyaların Süresi

Rüyalarda yaşananlar inanılmayacak kadar hızlı gelişir Bir kaç dakikalık rüya esnasında bile çok uzun sürdüğünü sanılan garip, şaşırtıcı ve çok değişik olaylar birbirlerini izler, bu nedenle rüyada zaman kavramı oluşmaz Ancak zaman kavramını, uyandıktan sonra beyinin öğretileri ve alışkanlıkları doğrultusunda saptadığımız bir anlar toplamıdır sadece
Bilimadamlari rüyanın süresi üzerinde kesin bir sonuca varamamışlardır Bir kısmı rüyaların sadece birkaç saniye sürdüğünü iddia ederken, diğer bir kısmı da saatlerce devam eden rüyaların olduğu fikrindedir Bu tartışmalar sırasında Dr B Klein adında Amerikali bir bilimadamı bir araştırmaya başlamış ve gönüllü olarak seçtiği kişileri hipnotize ederek uyutmaya başlamıştır ve belli bir süre sonra uyandırıp rüyalarını dinleyerek, bir rüyanın 20 saniyeyi geçmeycek kadar kısa sürdüğünü belirlemiştir Dr Klein'ın sürdürdüğü bu araştırmanın sonunda en uzun rüyanın 90 saniyeyi geçirmediği ortaya çıkmıştır



Rüyaların Türleri

Uzmanlara göre uyku birkaç devreden oluşmaktadır Uykusu gelen insan yatağına yatar ve gözlerini kapatır Kısa süre sonra göz kapakları belli belirsiz titremeye başlar İnsan o sırada uykuya dalmış ve rüya görmeye başlamıştır Uyumak için alınan bir takım uyku ilaçları rüya da görülmesini engelleyebilir Ancak ilaç almadan uyuyan herkes mutlaka rüya görür Rüyalar renkli ya da siyah beyaz olabilir İnsanların çoğu, siyah beyaz rüya gördüklerini söylemektedir

- Kafası yorgun, devamlı bir konuyla ilgilenen kimse uyuduğunda rüyasında karmakarışık şeyler ya da ilgilendiği, önem verdiği konuyu görebilir Bu tür rüyalar yorumlanmazlar Örneğin, televizyonda veya başka bir yerde heyecanlı bir sinema izleyen kişi rüyasında aynı şeyleri görebilir Bu durum sadece etkisinde kalmaktır ve gerçek rüya değildir

- Kabus veya karabasan denilen rüyadır, genellikle iyi başlar Uyuyan kimse hoş bir olay ile ilgilendiğini görür ve sonra bu rüya birden korkutucu bir hal almaya başlar Güzel görüntü değişerek insana dehşet verir Kabusların açıklamasını sinir doktorları ve psikanalistler yapmaktadır Kabusları, rüyada bir kez görülen korkutucu sahnelerle karıştırmamak gerekir Karabasan gören insan korkar Bir ara rüyada olduğunu hissederek uyanmak ister Bunu başaramaz veya uyandığını zanneder ama bu sırada kabus devam eder Her insan ömründe birkaç kez kabus görebilir

- Olduğu gibi çıkan rüyalar, genellikle sezgisi güçlü olan kişlerin rüyalardır Örneğin rüyasında gördüğü ahbabını kısa bir süre sonra o gerçekte görebilir bu kişiler Buna "Gerçek Rüya" adı verilir Böyle rüyalar görenler, dikkatli davranmalıdırlar Gördükleri şeyleri iyi değerlendirmelidirler

- Uyuyan kimse rüyasında birçok şey görür ve sabah uyandığında da bunlardan bazılarını anımsar ki bunlar yorumlanabilir Rüya tabiri denilen şey, dördüncü tür için gereklidir daha çok Sabah uyanıldığında akılda kalan ve hatta insanı etkileyen rüyalar yorumlanabilir

Rüya görmeyen bir kimsenin varlığını düşünemeyiz Fakat "rüya"nın ne olduğunu tam anlamıyla bilenlerin sayısı muhakkak ki pek fazla değildir Kısa ve özlü bir tanımlamayla, rüya, beden uyku halindeyken hayatiyetini sürdürmesidir Rüyalar,hayatımızın uykuda olmadığımız, uyanık zamanlarıyla, bu bölümlerdeki olaylar ve durumlarla benzerlikler taşır Gene de belirgin farklar vardır Bir rüya vazıh (açık seçik) ve canlı,ya da belirsiz veya çok eski zamanlardan kalma,çizgileri silinmiş, renkleri, siyah-beyaz tonları uçuklaşmış fotoğraflar gibi olabilir Bazıları akla yakın, bir kısmı saçmadır İçlerinde güzel olanlar da vardır, korkunç ve ürkütücü olanlar da Rüya, daha ziyade görüntüler niteliğindedir Fakat bu arada sesler de işitebiliriz Bazı rüyalarımızda, durum ve olaylarla ilgili olarak ,düşüncelerimizin, duygularımızın bilincindeyizdir Çoğunlukla ,uyanır uyanmaz ,görmüş olduğumuz rüyayı unuturuz Bazen de bir rüyanın izlenimi, etkisi bütün gün boyu sürer Hatta daha fazla da uzayabilir Rüyaların çoğu bir kez görülür Buna karşılık,ısrarla, tekrar tekrar görülen rüyalar vardır

Acaba niçin rüya görürüz?Uykudayken, dış dünyadan,uyanık halimizde bizi çevreleyen alemden bir bakıma kopmuşuzdur Aslında, Şekspir'in ünlü kahramanı ölümsüz Hamlet'in söylediği gibi "rüyasız bir uykunun çok daha iyi olacağı" muhakkaktır Ancak, bazı zamanlar zihnimiz bedenimizle birlikte uykuya dalmaz Bizi tedirgin eden düşüncelerimiz olabilir Uyku halinde de tedirgin edici uyarılarını sürdüren bu düşünceler, rüyaların kaynağıdırlar Bazı hallerde uyarılar dıştandır Bir çalar saatin çalmasına ilişkin olarak gördüğümüz rüya gibi Fakat uyarıların çoğu iç kökenlidir Eğer karnımız açsa, rüyamızda çeşitli yiyecekler, şölen sofraları görürüzUykuyu etkileyen uyarı,sadece bedenimize ilişkin ihtiyaç ve gereksinmelerin sonucu değildir Daha önemlileri zihnimizdeki kaynaklanır

Sözgelimi, beş yaşında bir çocuğun,uzun süreden beri anne ve babasından bir takım gemici elbisesi almalarını istediğini düşünelim Onlar da bunu almamış olsunlar Çocuk, rüyasında kendini gemici elbisesiyle, açık denizlerde, korsanlarla savaşırken görebilir Bu tür rüyaların görülmesi, tutku halindeki ve gerçekleşmeyen, yerine getirilmeyen isteklerinin sonucudur Kısaca söylemek gerekirse,başka türlü bir açlık söz konusudur

Rüyalar olmasa, bu tedirgin edici uyarılar belki de-daha doğrusu kuvvetli bir ihtimalle-bizleri uykumuzdan uyandıracaktı Dolayısıyla, rüyalar bir nevi emniyet sübabı görevini yerine getirir Tedirgin edici,köklü,tutku niteliğindeki, gerçekleştirilmemiş,bu nedenle zararlı olabilecek istekler, düşünceler için boşalma yoludur

En basit bir rüya bile,dolu, saplantı halini almış isteklerin, özlemlerin ifadesi olabilir Hepimizin büyük hayalleri vardır Bilincinde olmasak da, bunları içimizde taşırız Kimi insan milyoner olmanın, kimi yıldız bir futbolcu sıfatıyla spor aleminde parlamanın hayalindedir Bazıları da,çeşitli nedenlerle gerçekleşmeyen duygusal bir kavuşmanın özlemi içindedir Günlük hayat, iş-güç, sayısız gaile ve meşguliyet, uyanık halimizdeyken bu istekleri, düşünceleri, hayal ve özlemleri geri iter,onlardan ağır basar Rüyalarımız,bu istek,düşünce,hayal ve özlemlerin doğrudan doğruya olmasa bile, dolaylı veya sapa yollardan ifade edilmesidir

Her rüya esas bakımından iki bölümdür (1) Rüyada görülen şeyler, (2) rüyanın gizli anlamı

Rüyadaki görüntüler, olaylar, durumlar, rüyanın asıl mesajını taşırlar ama,bu mesaj açık değildir Özellikle Sigmund Freud (Fröyd) ve onu izleyen ruhbilimciler, rüyaları çözümlemek, rüyaların kapsadığı gizli mesajları açığa çıkarmak için, rüyalardaki bazı sembollerden yararlanmışlardır

Örneğin, ana ve babalar, rüyalarda kral, kraliçe gibi yüksek düzeyde yönetmen, egemenliklerini sürdüren kişiler Örneğin, ana ve babalar, rüyalarda kral, kraliçe gibi yüksek düzeyde yönetmen, egemenliklerini sürdüren kişiler olarak görülürler Trenle yapılan bir yolculuk esnasında trenin karanlık,sonsuz bir tünele girmesi,yokluk,ölüm korkusunun, buna ilişkin saplantı halindeki düşüncenin belirtisidir