06-22-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Birinci ve İkinci Kanal Harekatı
Birinci Kanal Harekati
Birinci Kanal harekâtı veya Birinci Süveyş Savaşı, Osmanlı'nın I Dünya Savaşı sırasında Süveyş Kanalı'na düzenledikleri harekât
Harekâtın amacı İngilizleri Mısır'da tutarak, batı cephesine kuvvet göndermelerini engellemek ve mümkün olursa, Mısır'ı kurtarmaktı Eğer kanal geçilebilirse, mısırlı yurtseverlerin osmanlı ordusunun yanında, ingilizlere karşı ayaklanacağı umuluyordu Harekât 4 Ordu komutanı ve Bahriye nazırı Cemal Paşa'nın komutasında gerçekleştirilecekti
25 bin kişilik Osmanlı kuvvetinin 14/15 Ocak 1915 gece yarısı, toplanma bölgesi olan Gazze - Birüssebi (Beersheba, günümüzde İsrail) hattından ileri yürüyüşe başladı
Büyük güçlüklerle Tih Sahrasını aşan Osmanlı birlikleri 2-3 Şubat gecesi Timsah Gölü ile Acı Göl arasındaki bölgeden kanal'a taaruza geçtiler 25 Fırka'dan beş tabur kıyıya indikten sonra dumbaz denilen çelik kaplı teknelerle karşı kıyıya doğru ilerlemeye başlandı Ancak, İngiliz kuvvetleri kıyının bir ucundan diğer ucuna kadar raylı sistem döşediler ve bu raylı sistemin üzerindeki mitralyözler şiddetli bir ateşle karşı koydu; dumbazların çoğu battı; kıyıya ulaşmayı başaran 600 kişi şehit düştü ya da esir oldu 3 Şubat 1915 sabahı gün ağırdıktan sonra harekât sahasında bulunan Cemal Paşa, verilen ağır kayıp karşısında kanalı ele geçirmenin imkânsızlığını anlamış ve kuvvetlerini geri çekmeye karar vermişti Geri çekilen Osmanlı kuvvetleri 15 Şubat'ta Gazze - Birüssebi hattında mevzilendi
Bu harekâtta Birussebi'ye gönderilen dört Osmanlı uçağı hiçbir faaliyet göstermemiş buna karşılık Fransız ve İngiliz uçakları keşif, gözetleme ve topçu ateş tanzimi yapmak suretiyle Osmanlı kuvvetlerinin kanala karşı taarruzlarını ateş altına aldırmış, kendi kuvvetlerine hava destek hizmeti yapmışlardı

Birinci Kanal Harekâtı'nda Beersheba'a hareket eden Osmanlı deve kervanı
İkinci Kanal Harekati
İkinci Kanal Harekâtı, Osmanlı Devletinin I Dünya Savaşı sırasında Süveyş Kanalı'na düzenledikleri ikinci harekatdır Harekâtların amacı ingilizleri Mısır'da tutarak, batı cephesine kuvvet göndermelerini engellemek ve mümkün olursa, Mısır'ı kurtarmaktı Eğer kanal geçilebilirse, mısırlı yurtseverlerin osmanlı ordusunun yanında, ingilizlere karşı ayaklanacağı umuluyordu Harekât 4 Ordu komutanı ve Bahriye nazırı Cemal Paşa'nın komutasında gerçekleştirilecekti
27 Temmuz 1916'da 4 Ordu'da görevli bulunan alman miralayı Kress von Kressenstein'in komutasındaki 10 000 kişilik bir kuvvetle gerçekleşti Ancak ilkinde olduğu gibi ağır bir yenilgi alan Osmanlı kuvvetleri , El-Ariş'e (Al-Arish) çekilmek zorunda kaldılar
|
|
|