Haydar Paşa Garı

HAYDARPAŞA GARI

Haydarpaşa Garı, İstanbul'un Anadolu yakasında, ismini garın bulunduğu Haydarpaşa semtinden alan demiryolu terminalidirSemt ise ismini buraya kışla yaptıran III Selim'in vezirlerinden Haydar Paşa'dan almaktadır Anadolu'ya ve dış ülkelere yolcu ve yük taşımacılığıyla İstanbul'un Asya'ya açılan kapısı olan gar, banliyö hattıyla da kentsel ulaşımda önemli bir yer tutar

İstanbul-Anadolu demiryolu hattının başlangıç yeri olan bugünkü garın yerinde, 22 Eylül 1872'de Pendik'e kadar işletmeye açılan demiryolunun ilk istasyonu bulunuyordu Daha sonraki yıllarda demiryolları Anadolu'nun içlerine doğru uzandıkça ve Anadolu'nun çeşitli şehirleri demiryolu ile İstanbul'a bağlandıkça Haydarpaşa Garı’nın önemi arttı IIAbdülhamid, istasyonun artık ihtiyaca cevap veremez duruma gelmesi üzerine, yerine yeni bir gar binası ve tesisler yapılmasını istedi 30 Mayıs 1906'da inşaatına başlanan gar binası, 19 Ağustos 1908'de işletmeye açıldı




Gar binasının plan ve projesini Otto Ritter ve Helmuth Cuno adlı iki Alman mimar, yapım islerini Ph Holzmann inşaat Firması üstlendi Her biri 21 m uzunluğundaki 1100 ahşap kazık üzerine oturtulan gar binasının mimarisi, Prusya yeni-rönesans üslubunda gerçekleştirildi İki kolu farklı uzunlukta olan "U" planıyla inşa edilen binanın iç avlusu kuzeye, deniz cephesi ise güneye bakacak şekilde konumlandırıldı Binanın temelinde Hereke'den getirtilen pembe granit, dış yüzünde ise Lefke'den getirtilen kolay işlenebilir, sert hava koşullarına dayanıklı taşlar kullanıldı Ahşap çatısı, Alman mimarisinde sık kullanılan dik çatı seklinde tasarlandı Çatı hizasındaki saat, Alman Demiryollarının simgesi olan kartal kanadı ile süslendi Daha sonra bu motif, Türk demiryollarının simgesi olarak kabul edildi Haydarpaşa Garı'nın iç süslemeleri ve vitrayları da, yine bir Alman sanatçı olan Linneman tarafından yapıldı

IDünya Savaşı sırasında, 6 Eylül 1917 günü çok sayıda insanın ölümüne ve gar binasının önemli ölçüde hasar görmesine neden olan bir sabotaja uğrayan gar, daha sonra onarılarak yeniden hizmete açıldı





Haydarpaşa Garı hizmete açıldığı tarihten bu yana İstanbul'dan Anadolu'ya yolcu ve asker sevkiyatı; memurların, devlet ve işadamlarının Anadolu'ya gidiş gelişleri ve İstanbul'un tüm Anadolu ile demiryolu bağlantısını sağlaması nedeniyle günlük hayatta önemli bir yer dolduruyor Görkemli bir görünüme ve orijinal bir atmosfere sahip olan Haydarpaşa Garı, filmlerde ve edebiyatta ayrılık ve kavuşma sahnelerinin, umut ve özlemlerin değişmez dekoru olmaya devam ediyor