Aden,Adenin Tarihi,yaşamı,coğrafi Durumu,nüfusu

ADEN




Aden,Yemen"de Aden Körfezi kıyısında valilik (muhafaza) Daha önceleri el-Muhafazatü"l -Ula ( ilk valilik) olarak adlandırılırdıDoğuda ve kuzeyde Tuban,batıda Ebyan valilikleriyle çevrili olup 6980 km2 yüzölçümüyle ülkenin en küçük valiliğidirSınırları içinde kurak,engebeli,alçak bir ova yer alırTarım ancak sulamayla yapılabilirAden yakınlarındaki Kraytar"da sert kayalara oyulmuş ve birbirlerine kanallarla bağlanmış İS1yüzyıldan kalma çok ilginç su sarnıçları vardırAden"deki başlıca tarım ürünleri meyve ve sebze türleridirÖte yandan tavukçuluk da gelişmektedirSanayi kuruluşları Aden limanının çevresinde yoğunlaşmıştırAden kenti ülkenin ve ilin merkezidirSanayi etkinlikleri arasında petrol arıtımı ,tuz üretimi,balık konserveciliği,pamuklu kumaş ve gemi yapımı başta gelir

Aden ,Yemende ,Aden valiliğinin (muhafaza)yönetim merkezi ve ülkenin ekonomik başkentiAden körfezinde,Benderü"t Tevahi"nin (Aden
limanı) doğu yakasını çevreleyen bir yarımada üstünde yer alırÜlkenin daha önceki yönetim merkezi olan Medinetü"ş -Şa"b ise daha batıda
kalırAntik çağdan beri bir ticaret merkezi olan Aden"in adından İncil"de de söz edilir16yüzyılda Osmanlıların egemenliğine giren Aden
1802"de yapılan bir antlaşmayla İngilizlerin de yararlandığı bir liman durumuna geldiİngiliz yönetiminin etkisiyle,Hindistan"a giden denizyolu
üstünde kömür ikmal istasyonu olarak kullanılmaya başlandı ve 1937"de tümüyle İngiliz sömürgesi olduKörfezin batı yakasındaki Küçük
Aden"de 1953"te bir petrol arıtma tesisi kuruldu

1962"de yarı özerk bir birim durumuna gelen Aden ertesi yıl Güney Arabistan Federasyonu"na katıldıBu tarihten sonra milliyetçi iki rakip
grubun mücadelelerine sahne oldu1967"de kurulan Güney Yemen Halk Cumhuriyetine (1970"ten Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti)
katılarak 1968"de ulusal başkent ilan edildiGüney ve Kuzey Yemen"in 1990"da birleşerek Yemen Cumhuriyetini oluşturmalarından sonra
Sana siyasal başkentAden ise ekonomik başkent olarak belirlendi,




Aden kenti bugün eski ticaret semti Kraytar ,iş bölgesi et-Tevahi ve doğal liman Ma"allah olmak üzere başlıca üç bölümden oluşurÇevre
ülkeler için de bir ticaret merkezi durumunda olan Aden limanında bölgeden geçen gemiler yakıt ikmali yaparlarAncak Süveyş Kanalının
kapalı bulunduğu 1967-75 arasında yakıt ikmali yapan gemi sayısında büyük bir azalma oldubugün bile liman trafiği eski yoğunluğuna
kavuşmamıştırAden "de küçük imalathanelerin yanı sıra kibrit üretim,gemi yapımı,ve deniz suyunun buharlaştırılmasıyla tuç üretimi gibi
bazı küçük sanayi etkinlikleri vardır1970"e değin gümrüksüz bir serbest liman olan kentte 1970"te yeniden gümrük uygulamasına geçildi
Aden"in hemen kuzeyinde Haur Maksar"daki Kraliyet Hava Kuvvetleri"nin eski hava üssü bugün uluslararası bir havaalanı durumundadır
Aden Üniversitesi 1970"te açılmıştırNüfus (1986 ) 318000

Kaynak;AnaBritannica cilt 1 "den frmsinsinet için derlenmiştir