Zarf Fiil Nedir? Zarf Fiil Ekleri ve Örnekleri

3 Zarf-fiiller (Ulaçlar)

Zarf filler fiilimsilerdendirZarf fiillerin bir diğer adı da ulaçtırZarf fiiller fillerden türetilirZarf fiiller zarf tümleci olarak da kullanılan kelime veya kelimelerdirUlaçlar yapım ekleri ile üretilmektedirZarf filler isim görevinde kullanılmazlar
Ulaçlarlar Bağlama Ulacı, Durum Ulaçları, Zaman Ulaçları, Başlama Ulaçları, Nedenlik Ulaçları, Bitirme Ulaçları olmak üzere 6 çeşittir





Zarf (Ulaç) Fiil Çeşitleri

aBağlama Ulacı“-İp” ekiyle türetilir
Bu ek genellikle “ve” bağlacının yerini tutar
“-İp” ekinin getirildiği fiille onun bağlanmış olduğu fiilin öznesi ve zamanı aynıdır
Telefon edip hâlini hatırını sordum< Telefon ettim ve hâlini hatırını sordum
Bu ulacın tekrarlanması fiilin sıkça yapıldığını gösterir:
Gidip gidip komşuları rahatsız ediyor
Bakıp bakıp gülüyor
b Durum Ulaçları :”-erek, -e…, -e, -meden, -meksizin, -cesine” ekleriyle yapılırFiilin nasıllığını bildirir

Sınıfa gülerek girdi
Olayı adeta yeniden yaşıyormuşçasına anlattı
Gece karanlık sokaklarda düşe kalka ilerlediler
Dinlene dinlene gittiler
Gürültüye aldırmadan işiyle meşgul oluyordu
Hiç dinlenmeksizin yedi saat yürüdüm
Her şeyi bilircesine konuşuyordu
c Zaman Ulaçları:“-İncE, -dİkçE, -dİğİndE, -ken, -mEdEn, -or, -mEz” ekleriyle yapılırBu ulaçlar fiilin zamanını bildirir
Gülünce gözlerinin içi gülüyor
Canım sıkıldıkça şiir okurum
Kar yağınca herkes sokaklara döküldü
İlk okuduğumda iyi anlayamamıştım
Uyurken hep sayıklar
Gün ağarırken düştük tarla yollarına
Uyumadan önce de yarım saat kitap okunabilir
Gelir gelmez seni sordu
d Başlama Ulaçları:“-Elİ” ekiyle türetilir ve sonraki fiilin başlangıcını bildirir
Buraya geleli çocuğa bir hâller oldu
Seni tanıyalı hayatım değişti
e Nedenlik Ulaçları:“-dİğİ, -EcEğİ” ekleriyle türetilir ve “-dEn dolayı, için, -dEn ötürü” edatlarıyla birlikte kullanılır
Çok yalnızlık çektiğinden (dolayı) buralarda kalmak istemiyor
Sizden ayrılacağı için üzülüyor
f Bitirme Ulaçları:“-EnE, -İncEyE, -EsİyE” ekleriyle türetilir ve “değin, dek ve kadar” edatlarıyla birlikte kullanılırSonraki fiilin bitimini gösterir
Sen gelene kadar biz burada bekleyeceğiz
Yollar açılıncaya kadar bekledik
Öldüresiye dövdüler