Fiziğin En çok Tartışılan Kedisi: Schrödinger Paradoksu Bilim Dünyasını Ikiye Bölüyor

**Şengül Şirin** · 2 Hafta Önce

Fiziğin en çok tartışılan kedisi: Schrödinger Paradoksu bilim dünyasını ikiye bölüyor
Bilim dünyasının en ünlü düşünce deneylerinden Schrödinger’in Kedisi, kuantum fiziğinin tuhaf yasalarını gündeme taşıyarak “gerçeklik” kavramını sorgulatmaya devam ediyor

Haber Merkezi
Fiziğin en çok tartışılan kedisi: Schrödinger Paradoksu bilim dünyasını ikiye bölüyor

1935 yılında Avusturyalı fizikçi Erwin Schrödinger tarafından ortaya atılan deney, kuantum mekaniğinin gündelik hayatla uyuşmayan doğasını gözler önüne seriyor

Schrödinger’in kurgusal senaryosunda, kapalı bir kutuda bulunan bir kedi; radyoaktif bir atomun bozunup bozunmamasına bağlı olarak hem ölü hem de diri kabul ediliyor

SÜPERPOZİSYON: “HEM ÖYLE HEM BÖYLE” DURUMU
Kutudaki düzenek oldukça basit: Radyoaktif bir atom, bir dedektör ve zehirli bir mekanizma

Atom bozunursa mekanizma çalışıyor ve kedi ölüyor; bozunmazsa kedi yaşıyor

Ancak gözlem yapılana kadar atomun iki olasılığın da içinde bulunduğu düşünülüyor

Bu durum, kuantum mekaniğinin temel prensiplerinden süperpozisyon olarak adlandırılıyor

GÖZLEM GERÇEĞİ DEĞİŞTİRİR Mİ?
Deneyin asıl tartışma yaratan kısmı, sistemin gözlemlenene kadar kesin bir duruma geçmediği fikri

Yani kutu açılmadığı sürece kedi hem ölü hem de diri kabul ediliyor

Bu görüş, fizikçileri “Gerçeklik gözlemle mi oluşur?” sorusuyla tekrar yüzleşmeye zorluyor

BELİRSİZLİK İLKESİNİ ANLAMANIN EN ETKİLİ YOLU
Schrödinger’in kedisi, yalnızca bir paradoks değil

Bugün kuantum bilgisayarlar ve modern fizik araştırmalarının temelinde yer alan kavramların anlaşılmasında kilit rol oynuyor

Süperpozisyon ve belirsizlik ilkeleri, teknolojik gelişmeler açısından da kritik önem taşıyor

POPÜLER KÜLTÜRDE SİMGESEL BİR YER
Deney, aradan geçen onlarca yıla rağmen hem bilim çevrelerinde hem de popüler kültürde varlığını sürdürüyor

Filmlerden dizilere, romanlardan internet mizahına kadar pek çok alanda Schrödinger’in kedisi metafor olarak kullanılmaya devam ediyor

2 Hafta Önce	#1
Şengül Şirin	Fiziğin En çok Tartışılan Kedisi: Schrödinger Paradoksu Bilim Dünyasını Ikiye Bölüyor Fiziğin en çok tartışılan kedisi: Schrödinger Paradoksu bilim dünyasını ikiye bölüyor Bilim dünyasının en ünlü düşünce deneylerinden Schrödinger’in Kedisi, kuantum fiziğinin tuhaf yasalarını gündeme taşıyarak “gerçeklik” kavramını sorgulatmaya devam ediyor Haber Merkezi Fiziğin en çok tartışılan kedisi: Schrödinger Paradoksu bilim dünyasını ikiye bölüyor 1935 yılında Avusturyalı fizikçi Erwin Schrödinger tarafından ortaya atılan deney, kuantum mekaniğinin gündelik hayatla uyuşmayan doğasını gözler önüne seriyor Schrödinger’in kurgusal senaryosunda, kapalı bir kutuda bulunan bir kedi; radyoaktif bir atomun bozunup bozunmamasına bağlı olarak hem ölü hem de diri kabul ediliyor SÜPERPOZİSYON: “HEM ÖYLE HEM BÖYLE” DURUMU Kutudaki düzenek oldukça basit: Radyoaktif bir atom, bir dedektör ve zehirli bir mekanizma Atom bozunursa mekanizma çalışıyor ve kedi ölüyor; bozunmazsa kedi yaşıyor Ancak gözlem yapılana kadar atomun iki olasılığın da içinde bulunduğu düşünülüyor Bu durum, kuantum mekaniğinin temel prensiplerinden süperpozisyon olarak adlandırılıyor GÖZLEM GERÇEĞİ DEĞİŞTİRİR Mİ? Deneyin asıl tartışma yaratan kısmı, sistemin gözlemlenene kadar kesin bir duruma geçmediği fikri Yani kutu açılmadığı sürece kedi hem ölü hem de diri kabul ediliyor Bu görüş, fizikçileri “Gerçeklik gözlemle mi oluşur?” sorusuyla tekrar yüzleşmeye zorluyor BELİRSİZLİK İLKESİNİ ANLAMANIN EN ETKİLİ YOLU Schrödinger’in kedisi, yalnızca bir paradoks değil Bugün kuantum bilgisayarlar ve modern fizik araştırmalarının temelinde yer alan kavramların anlaşılmasında kilit rol oynuyor Süperpozisyon ve belirsizlik ilkeleri, teknolojik gelişmeler açısından da kritik önem taşıyor POPÜLER KÜLTÜRDE SİMGESEL BİR YER Deney, aradan geçen onlarca yıla rağmen hem bilim çevrelerinde hem de popüler kültürde varlığını sürdürüyor Filmlerden dizilere, romanlardan internet mizahına kadar pek çok alanda Schrödinger’in kedisi metafor olarak kullanılmaya devam ediyor __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır