Emeklilerin Nüfus Içindeki Payı Artarken Yoksullaşma Arttı Pastadaki Payı Düştü: Emekli Sefalete Mahkûm

Emeklilerin nüfus içindeki payı artarken yoksullaşma arttı pastadaki payı düştü: Emekli sefalete mahkûm

DİSK-AR’ın araştırmasına göre ortalama emekli aylığı 2003’te asgari ücretin yüzde 36 üzerinde iken bugün yüzde 22 altına geriledi Milli gelirdeki payı yüzde 464’ten yüzde 29’a düştü


Elif Özge Yalçın

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Araştırma Merkezi (DİSKAR), “Türkiye’de Emeklilerin Durumu: Emekli Aylıkları, Emekli Sayıları ve Ayrılan Kaynaklar” başlıklı yeni bir rapor yayımladı Raporda, emeklilerin giderek yoksullaştığı, çalışan emekli sayısının patladığı ve emeklinin ülke ekonomisinden aldığı payın da azaldığı açıklandı

DİSK-AR raporu, DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu’nun katılımıyla Ankara’da düzenlenen “Emekli Buluşması”nda açıklandı Türkiye’nin Avrupa’da en fazla emekli nüfusa sahip üçüncü ülke olduğu saptanan raporu açıklayan Çerkezoğlu, emeklilerin haklarının genişletilmesi için şu talepleri dile getirdi:

Emekli aylıkları en az asgari ücret düzeyine yükseltilmeli İntibak yasası çıkarılmalı, adaletsizlik giderilmeli Aylıklar yalnızca enflasyona göre değil, büyümeden de pay alacak şekilde düzenlenmeli Emeklilerin örgütlenme ve sendikalaşma hakkı tanınmalı

Rapordaki verilere göre, 2003 yılında asgari ücretin yüzde 36 üzerinde olan ortalama emekli aylığı, bugün asgari ücretin yüzde 22 altına geriledi 2002’de ortalama emekli aylığının kişi başına gayrisafi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranı yüzde 464 iken 2025’te bu oran yüzde 29’a düştü Avrupa Birliği ülkelerinde emekli aylığı ve hak sahiplerine yapılan ödemelerin GSYH içindeki payı ortalama yüzde 98 iken Türkiye’de bu oran sadece yüzde 37 seviyesinde

2002 yılında yüzde 366 olan çalışan veya iş arayan emeklinin oranı Aralık 2024’te yüzde 657’ye yükseldi

NÜFUS PAYI ARTIYOR
Emekli ve hak sahiplerinin toplam nüfus içindeki payı yüzde 185’e ulaşmış durumda Ancak buna karşın, bütçeden emekli aylığı ve sağlık harcamalarına ayrılan kaynak 2024 itibarıyla yüzde 67’ye kadar geriledi SGK’nin prim gelirleri 2002’den bu yana 1896 kat artarken emekli aylığı ve sağlık ödemeleri yalnızca 150 kat arttı DİSKAR bu durumu, “SGK’nin mali dengesi emeklilerin yoksullaşması pahasına düzeldi” şeklinde değerlendirdi

'EMEKLİ PAZAR SONRASI ATIK TOPLUYOR'
Emekli ve Emekçiler Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Gönül Boran, emeklilerin içinde bulunduğu duruma ilişkin Cumhuriyet’e konuşarak “Kaynakların nerelere aktarıldığını çok iyi biliyoruz” dedi Önceki kuşak emekliler ev ve araba satın alabilirken bugünün emeklisinin insanca yaşama hissinden uzak olduğunu belirten Boran, ”Şatafat içerisinde yaşayan siyasetçilere, 3-5 yerden maaş alanlara hakkımızı helal etmiyoruz ‘Bize kölesiniz, bizim yaşantımıza hizmet edeceksiniz’ diyen siyaset anlayışını kabul etmiyoruz Avrupalı emekli dünyayı gezerken bizim emeklilerimiz pazar sonrası artık topluyor, market market dolaşıp ucuz ürün arıyor Erken seçim olmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı

‘SEFALETE ALIŞMAYACAĞIZ’
Tüm Emeklilerin Sendikası Genel Başkanı Zeynel Abidin Ergen de “Sefalete alışmayacağız” dedi Emeklinin kayıplarını telafi etmek bir yana, sefaletin kalıcı hale getirildiğini belirten Ergen, “Memurlara verilen seyyanen artış, tüm emeklilere verilmeli Mevcut Sosyal Sigortalar Kanunu kaldırılmalı ve yeni bir düzenleme yapılmalı 25-30 yıl çalışmış bir emeklinin en düşük aylığı, yeni işe girmiş memur maaşına eşitlenerek kademelendirme yapılmalı Emekli sendikaları yasal düzenlemeye kavuşturulmalı” dedi