Ramazan Bayramı Arifesi ve Günlerinde Çalışanların Hakları

Ramazan Bayramı Arifesi ve Günlerinde Çalışanların Hakları

Onbir ayın sultanı Ramazan ayını uğurlamaya sayılı günler kaldıBu yılda16/07/2015 tarihinde arife günü başlayan,devamı 3 gün boyunca bayram olan günde çalışması olacaklar için farklı bir ücret uygulaması gündeme gelecektir
Özellikle çalışanları hak kaybına uğratmama adına yazımızda bazı hatırlatmalara yer vereceğiz
Genel tatil ve ulusal bayram günlerinin neler olduğu ve uygulama şekilleri 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun ve bu kanunu değiştiren 2818 sayılı kanunda öngörülmüştür
Dini Bayramlar Ramazan bayramı, arife günü saat: 1300’den itibaren 3,5 gün; Kurban bayramı arife günü saat 1300’ den itibaren 4,5 gün olarak kararlaştırılmıştır

İŞ HUKUKU
4857/44'üncü Maddesi ile birlikte ;


Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir Bu günlere ait ücretler 47 nci maddeye göre ödenir denilmiştir
Toplu yada bireysel iş sözleşmesinde kararlaştırılmış olması gerekiyorSözleşmelerde hüküm yok olması halinde işçinin onayı gerekiyorOnay vermesi halinde bu çalışmalara katılıyor


Ücret ödemesi ise kanunda sınırları belirlenmiştir
4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde işçilerin ulusal bayram ve genel tatil ücretleri işverence işçiye ödenir
Örnek:
İşçi Mehmet Ramazan Bayramının ikinci ve üçüncü günü çalışması halinde 2 günlük ücreti ilave olarak alacaktır


SERBEST ZAMAN KULLANDIRILMAZ


4857/47Maddesinde kesin belirleyici hüküm vardırBu günlerde diğer çalışanlar tatil yapar iken,diğer işçi tatil yapmayarak çalışırsa çalıştıkları günler karşılığında bir günlük ücret alacaklardır
İşveren kesinlikle o sürelere karşı serbest zamanlı izin kullandıramazÇünkü 4857/47 Maddesinde açıkça o günlerde çalışan işçi lehine düzenleme yapılmış,işçinin bu fedakarlığından dolayı ödül olarak bir günlük ücret ödenmesini emretmiştir


İŞÇİ ŞİKAYET EDERSE İŞVEREN İPC ÖDER


Bu konuda bir İPC uygulaması yok
İş Müfettişleri tarafından uygulama da 102/a göre Ücret ile Kanundan veya TİS’den veya iş sözleşmesinden doğan ücretin kasten ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde her işçi ve her ay için 153 TL
Ödeme konusunda imtina eden işverenleri Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne şikayet edebiliriz yada işçilik alacağı olarak İş Mahkemelerinde dava konusu yapabilirizBunun içinde ispat edici belgelerin bulunması şartı ile yerine getirebiliriz
Zaman Aşımı Süresi
Ücret alacağı olduğundan 5 yılık zaman aşımı süresine tabidir


BASIN İŞ KANUNUNA TABİ OLANLARDA UYGULMA


5953 EK Madde1 düzenlemeye yer verilmiştir
Bu kanuna göre gazetecinin, ulusal bayram, genel tatiller ve hafta tatilinde çalışılması fazla saatlerde çalışma sayılmaktadır Her bir fazla çalışma saati için verilecek ücret, normal çalışma saati ücretinin % 50 fazlasıdır


ZAMANINDA ÖDENMEZSE FAZLASI İLE ÖDENİR


Fazla çalışmalara ait ücretin, o ayın ücret bordrosu birlikte ödenmesi mecburidir Fazla çalışma ücretlerinin gününde verilmemesi halinde, her geçen gün için % 5 fazlası ile ödenir


İDARİ PARA CEZASI


Kanunun ek 1 inci maddesinde yazılı fazla saatlerle çalışma ücretlerini gazeteciye ödemeyen veya mezkur maddede yazılı zam hadlerinden daha aşağı hesap etmek suretiyle ödeyen işverene, ödemediği fazla saat ücretleri tutarının veya eksik ödediği ücretler tutarının beş katı kadar idarî para cezası verilir


DENİZ İŞ HUKUKUNA TABİ OLANLAR


Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde, bir iş karşılığı olmaksızın bir günlük ücreti tutarında tatil ücreti, ücret ödeme şekline bakılmaksızın ayrıca ödenir
Bu kanununa tabi olarak çalışanların şayet bayramlarda çalışması halinde fazla mesai olarak dikkate alınarak %25 artırımlı ödeme gerekmektedir


İDARİ PARA CEZASI


1,673 TL'den aşağı olmamak üzere iki katı tutarında İPC uygulanır


ESNAF YANINDA ÇALIŞANLAR YÖNÜNDEN UYGULAMA


6098 Sayılı Borçlar Kanuna tabi olan esnaf yanında çalışanlar için bu konuda net bir düzenlemeye rastlanmamaktadır
Yaptığımız değerlendirmelerde bu günlerde çalışmaları halinde %50 artırımlı fazla mesai uygulaması yada çalışan bu günler karşılığında ücretli izin kullandırılması görülmektedir
İdari Para Cezası uygulaması olmamaktadır

Ücret alacağına girdiği için 5 yıl zamanaşımına tabidir
VEDAT İLKİ / ALİTEZEL