Emeklilik Yazı Dizisi - 16: Eski Tarım İşçilerinin Emekliliği

Emeklilik Yazı Dizisi - 16: Eski Tarım İşçilerinin Emekliliği

Eski Tarım İşçilerinin Emekliliği

Sosyal güvenlik kanunları kapsamı dışında olanlarla, bu kanunlara göre malûllük, emeklilik (yaşlılık) aylığı, sürekli tam işgöremezlik geliri almayanlardan; süreksiz olarak tarım işlerinde hizmet akdiyle çalışanlar istekte bulunmaları kaydıyla 2925 sayılı Kanuna tabi tarım sigortalısı olabiliyorlardı Bu hak 01102008 tarihinden itibaren kaldırıldı ve artık bu kapsamda yeni sigortalı kabul edilmiyor 5510 sayılı Kanun bu sigortalılık yerine ek-5 inci madde ile yeni bir isteğe bağlı tarım sigortalılığı ihdas etmiş bulunuyor
Bununla beraber 01052008 tarihinden önce 2925 sayılı Kanuna tabi isteğe bağlı Tarım sigortalısı olanlar bu sigortalılıkları kesintisiz devam ettiği sürece 2925 sayılı Kanuna tabi Tarım sigortalısı olmaya devam edebiliyorlar
01052008-30092008 tarihleri arasında isteğe bağlı Tarım sigortalısı olanlar ise bu hallerinde değişiklik olmaması koşuluyla en fazla 28022011 tarihine kadar 2925 sayılı Kanun kapsamında Tarım sigortalısı olmaya devam ettiriliyor, bu tarihten sonra ise 5510 sayılı Kanunda 2011 yılından itibaren öngörülen 5510/ek-5 Tarım sigortalısı sayılmaya başlanıyorlar

Emeklilik koşulları

SSK’ya 2925 Sayılı Kanun gereğince, isteğe bağlı Tarım Sigortası kapsamında prim ödeyenlerin 08091999 tarihinden sonra yaşlılık aylığından (emeklilik) faydalanması:

• 15 yıldan beri sigortalı bulunması,
• En az 3600 gün prim ödemiş olması,
• Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması,
• SGK’dan yazılı istekte bulunması

gibi dört koşula bağlı bulunuyor Bilindiği gibi 08091999 tarihinden önce yaş şartı bulunmuyordu
2925 Sayılı Kanun kapsamındaki süreksiz tarım işçilerinin bu uygulamadan hemen etkilenmelerini önlemek amacıyla bu sigortalıların 23/05/2002 tarihindeki sigortalılık durumlarına göre de ayrı bir kademeli geçiş süreci öngörülmüş bulunuyor
SSK Tarım sigortalılarının aylık ödemeleri yarım kabul edildiğinden aylar 15 gün ve yıllık prim ödemeleri de 180 gün olarak hesaba dahil ediliyor Bu nedenle 3600 günü tamamlamak için en az 20 tam yıl prim ödemek gerekiyor
Buna göre ise tarım sigortalıları 3600 günü ancak 20 yılda tamamlayabilmektedir ama bunlarında daha önce normal SSK, Bağ-Kur, TC Emekli Sandığı hizmetleri olabileceği gibi borçlanılmış askerlik süreleri da olabilir O nedenle 3600 günü 20 yıldan daha kısa sürede tamamlama imkânları da bulunuyor
4759 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 23/05/2002 tarihinde, 13 yıldan daha az sigortalılık süresine sahip sigortalılar, sigortalılık sürelerine göre aşağıda çizelgede belirtilen yaş hadleri ile 15 yıllık sigortalılık süresini doldurmak ve en az 3600 gün prim ödemiş olmak şartlarını yerine getirerek yaşlılık aylığına hak kazanabileceklerdir




Örnek 1- 12121972 doğumlu olan ve askere gidinceye kadar köyünde kalan Ramazan, askerden sonra askerliğini yaptığı ve çalışması için çok verimli bulduğu İstanbul’a geri dönmüş çeşitli işyerlerinde çalışmıştır, bu çalışmaları nedeniyle 08031996 tarihi başlangıcı ile SSK’ya 330 gün prim ödemesi yapılmıştır İki yıl sonra 1998 yılında memleketine dönen Ramazan, iş hayatını tarım işçisi olarak sürdürmeye karar vermiş ve bu nedenle 2002 yılında da sosyal güvencesi 2925 Sayılı Kanun ile düzenlenmiş olan SSK Tarım sigortalısı olmuştur
Ramazan Bey’in emekliliğinin hesabında; “2829 Sayılı Hizmetlerin Birleştirilmesine Dair Kanun” gereğince, işe başlama tarihi 08031996 olmakla birlikte bu tarihten önce yerine getirdiği vatan borcu askerlik süresini (18 ay) SSK’ya borçlanıp, öderse işe başlama tarihi hem askerlik süresi kadar öne gelip 08091994’e çekilecek, hem de prim ödeme gün sayısına ilave edilecektir

Hesaplama;
08031996 işe başlama tarihine göre Ramazan bey, yukarıdaki tabloya göre 3600 gün sayısı ve 15 yıllık sigortalılık süresi (ki 2011 yılında tamamlanmış) olsa bile Tarım SSK’dan emekli olamayacaktır Çünkü tabloya göre ilk sigortalılığının (08031996) “24021996-23111996” arasında olması dolayısıyla 54 yaşa tabidir ve 54 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir Oysa Ramazan Bey henüz 42 yaşındadır

• Ramazan bey, 2002 yılından bugüne kadar (30112014 sonu itibariyle) tam 12 yıldır Tarım SSK’ya prim ödemektedir ve Tarım SSK’da her yıl 180 gün sayıldığına göre 12x180=2160 güne sahiptir Daha önce inşaatlarda çalışırken normal SSK’ya da 330 gün prim ödendiğinden toplamda, 2160 + 330 + 540 = 3030 günü vardır Mevcut 3030 gününü prim ödeyerek 3600 güne çıkarması gerekmektedir gün emekli olacaktır Aradaki fark ise 3600 – 3030 =570 gündür Tarım SSK’da aylar 15 ve yıllar 180 gün sayıldığına göre, eksik kalan 570 gün için 38 ay daha prim ödemesi gerekmektedir

Örnek 2- 05061970 doğumlu olan Tuğba hanım, evine katkı amacıyla tarlalarda çalışmakta olup etrafından duydukları ile 18031993 günü SSK’ya başvurup, o zamanki kanunlar gereğince takip eden yılbaşı olan 01011994 günü Tarım SSK’lı olmuştur 01012002 – 31122003 tarihleri arası hariç aralıksız olarak Tarım SSK’ya prim ödemiştir Tuğba Hanım’ın Tarım SSK’dan emekliliği yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere 47 yaşından sonra olmak kaydıyla 3600 gün sayısını tamamlayınca olacaktır 30112014 günü itibariyle 16 yıl 11 aydır prim ödediğinden 18x180+11x15= 3405 güne sahiptir Tuğba Hanım’ın prim ödeme süresi 14 ay sonra sona erse bile emeklilik için dilekçe verebilmesi için 47 yaşını dolduracağı 05062017 tarihini beklemesi gerekiyor


alitezelşevket tezel