Mute Muhaberesi Dünya İslam Tairhi Ve Önemi

Mute Muharebesi, Bizans İmparatorluğu'yla Müslümanlar arasındaki ilk savaştır

Sebepleri

Muhammed, büyük devletlerin hükümdarlarına elçiler göndererek İslam'a davet etti Bu elçilerden biri de (Haris bin Umeyr) Bizans İmparatorluğu'na bağlı Busra (Havran) valisine gönderildi Ancak Busra valisi Şürahbil, elçiyi şehid etti Bunu haber alan Muhammed, Şürahbil'in üzerine ordu gönderilmesine karar verdi[1]

Savaş

Müslümanlar 3000 kişilik bir ordu oluşturdular Ordunun komuta edilmesi konusunda Muhammed, şu şekilde talimat verdi:

"Zeyd bin Harise’yi kumandan tayin ettim Zeyd bin Harise şehit olursa yerine Cafer bin Ebu Talib geçsin Cafer bin Ebu Talib şehit olursa, Abdullah bin Revaha geçsin Abdullah bin Revaha da şehit olursa, Müslümanlar aralarından münasip birini seçip onu kendilerine kumandan yapsın"[2]

Daha sonra Muhammed orduya, kadın ve çocukları, yaşlıları öldürmemeleri; ağaçları, evleri ve kiliseleri yıkmamaları konusunda telkinlerde bulundu[3]

İslam Ordusu'nun Medine'den hareket ettiğini duyan Şürahbil, Bizans İmparator'u Heraklius'a haber gönderir Bu arada kardeşi Sedus komutasındaki bir birliği de Müslümanları karşılamak üzere Vadi'l Kura'ya gönderir Burada yapılan çarpışmada Sedus öldürüldü ve ordusu bozguna uğratıldı[4]

İlerleyen İslam Ordusu Şam'ı geçti Bu sırada Bizans İmparatoru Heraklius'un 100000 kişilik bir orduyla üzerlerine geldiğini haber alan Müslümanlar, nasıl davranacakları konusunda değerlendirme yapmaya karar verdiler Müslümanların çoğu, Muhammed'e haber gönderilmesi ve gelecek olan cevaba göre hareket edilmesini söyledi Ancak bu savaşta şehid olacak olan Abdullah bin Revaha'nın şu konuşması, herkesin fikrini değiştirdi ve savaşa karar verildi:

"Arkadaşlar, çekindiğimiz şey, ele geçirmek için yola çıktığımız şeydir, yani şehid olmaktır Dinimizi yüceltmek için savaşalım Ya şehid, ya gazi olacağız Bunun ikisi de güzel değil mi?"[5]

Mute Meydanı'nda yapılan çarpışmada, Muhammed'in ismini saydığı üç sahabe de şehid oldu Bunun üzerine komutayı Halid bin Velid eline aldı

Halid bin Velid'in, yaptığı şaşırtıcı bir taktikle [6] Bizans Ordusu'nda bir anlık panik havası yaratıldı Müslümanlar, bundan yararlanarak sert bir taarruzla Bizans Ordusu'nu kısmen de olsa bozmayı başardı Bizans Ordusu'nun 30 kata varan sayı üstünlüğünü göz önünde bulunduran Halid bin Velid, savaşa daha fazla devam edilmesini rasyonel bulmayıp Medine'ye dönme kararı aldı ve o gece geri çekildi