Prof. Dr. Sinsi
|
3-6 Yaş Çocuklarında Karşılaşılan Uyum Problemleri Nelerdir
Çocuklarda Uyum Problemleri,
Çocuklarda Uyum Bozuklukları,
3-6 yaş çocuklarında karşılaşılan uyum problemleri nelerdir?
Uyum; bireyin sahip olduğu özelliklerinin kendi benliği ile içinde bulunduğu çevre arasında dengeli bir ilişki kurabilmesi ve bu ilişkiyi sürdürebilmesi şeklinde tanımlanabilir
Gün geçtikçe hızlı sosyal, teknolojik, ekonomik, bilimsel değişmeler ve gelişmeler oldukça, bireyin uyması gereken yeni yeni koşullar artmaktadır Bu durumun uyumsuzlukları da arttırdığı bir gerçektir Uyumsuz çocukların okul çağında olanların nüfusumuzun % 2?sine tekabül ettiği görülmektedir
Gelişim evrelerinin getirdiği doğal zorluklara yakın çevrenin olumsuz etkileri katıldığında çocukta bunlara tepki olarak çoğunlukla duygusal düzeyde bozukluklar görülebilir Bu olumsuz tepkilere ?Uyum Bozuklukları? deniliyor
Kişilik en uygun ortamda bile bir çok sorunları çözülüp engeller aşılarak geliştirilir Çocuk bir yandan yeni yetenekler, yeni beceriler kazanarak çevresine uyum sağlamakta bir yandan da gelişmenin gereği olarak yeni sorunlarla karşılaşmaktadır Bu sorunlarla başedebilme olumlu çevreyi oluşturmak, güven veren, anlayışlı, sevgi dolu yaklaşımlara bağlıdır Bu çevreyi bulamayan çocuk güvensiz olur Karmaşık duygu, düşünceler ve çelişkiler içinde bunalır Kendi yaş düzeyine göre, gelişim düzeyine göre karmaşık duygular içine girer Kimsenin kendini sevmediği, istemediği kuşkusuna kapılarak çevresindekilere inanmaz, güvenmez Büyüklerin ilgisini çekebilmek için gereksiz davranışlar yapar Bu davranışlar ilk zamanlar belli bir ölçüde devam ettiği için aile ve çevreyi rahatsız etmez Belli bir sınırdan sonra çocuğun davranışı bozularak çevreye uyum sorunu ortaya çıkar Bu tür bozuklukların başında sürekli hırçınlık, sinirlilik, geçimsizlik, yalancılık, kavgacılık, söz dinlememe, kaygı ve korku hali gelir Yaş büyüdükçe bu tür davranışlar aileye ve topluma uyum bozukluğu şekline dönüşür
Evden, okuldan kaçma, hırsızlık, sürekli başkaldırma, saldırganlık, yankesicilik, alkol alma, kuralları çiğneme, kavga, tahrip, bıçak ve tabanca taşıma, yaralama gibi davranış bozuklukları gösterir
Uyumsuzluğun Nedenleri
1 Kalıtım: Uyumsuzluğun ortaya çıkmasında kalıtımın bir etkisi olduğu gerçektir Ancak uygun eğitim ortamı hazırlanarak ya bertaraf edilebilir ya da derecesi azaltılabilir
2 Bedensel nedenler: Körlük, şaşılık, ağır işitme, kamburluk, çolaklık, topallık, şişmanlık, sürekli ve kronik hastalıklar, ani kazalar ve şoklar Bu tip bedensel özürlülerin kendiliğinden uyumsuzluk nedeni olmayıp çocuğun çevresindekilerin bu özüre karşı takındıkları olumsuz tutum ve davranışlar göstermesine sebep olur
3 Temel ihtiyaçların doyurulmaması: Bu ihtiyaçları 3?e ayırabiliriz
a) Biyolojik ihtiyaçlar; beslenme, barınma, giyinme, nefes alma, boşaltım, dinlenme, asgari düzeyde doyurulması gerekir
b) Psikolojik temel ihtiyaçlar; sevmek-sevilmek, öğrenme ihtiyacı, korku- endişe ve güvensizlikten korunma ihtiyacı, başarılı olma ihtiyacı, kendisine saygı duyulma ihtiyacı
c) Sosyal temel ihtiyaçlar; arkadaşlık kurma, bir gruba ait olma, statü, prestij sahibi olma, bağımsızlık ihtiyacı
Yukarıda bahsedilen ihtiyaçların doyurulmaması halinde uyum bozukluğu oluşma olasılığı yüksektir
4 Çevre ve sosyo-ekonomik etmenler:
a) Aile çevresi: Çocuğun ihmal edilmesi, ihtiyaçlarının karşılanmaması, aşırı sevgi ve hoşgörü, sevgisizlik ve hoşgörüsüzlük, anne babanın çocuk önünde tartışmaları, kavgaları evi terk etmeleri, kovma, dövme, ve sövmeleri uyumsuzluğa neden olabilir
b) Çocuğun yakın çevresi: Çocuğun her gün birlikte olduğu, oynadığı arkadaşlarının, büyüklerinin sevgi ve davranışlarından etkilenir Ayrıca TV seyretmek, tiyatro, sinema çocuğu etkiler İyiyi, güzeli görürse olumlu etkilenir; ancak hoşgörüsüzlük, güvensizlik ortamında bulunursa uyumsuzluk olabilir
c) Okul: Çocuğun psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarının okulda karşılanmaması bir çok uyum bozukluğunun ortaya çıkmasına sebep olabilir
5 Yanlış eğitim: Çocuk, kendinde ve çevresinde olup bitenleri, toplumun isteklerini uygun bir eğitim ile öğrenebilir, çocuğu uygun bir eğitim ile önceden kendi ilgi ve yetenekleri, sonra çevre ve toplumun değer yargıları tanıtılmalıdır Nerede, nasıl davranacağı, problemlerini nasıl çözeceği öğretilmelidir Çocuğun bütün arzularını yerine getirmek veya sınırlandırmak onda çeşitli uyumsuzlukların geliştirilmesine sebep olmaktadır
Problemli çocukların tanısı kadar tedavisi de uzun ve titiz bir çalışmayı gerektirir Bu çalışmada sabırlı ve etkin yaklaşımlar ile anne-babaya görev düştüğü gibi uzman pedagog, çocuk psikiyatristi ve klinik psikologuna da görevler düşmektedir
UYUMSUZ ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN DAVRANIŞLAR
1 Sinirli hareketleri vardır
2 Huzursuz ve rahatsızdırlar
3 Adale seğirmeleri görülür
4 Okul çalışmalarına karşı ilgisizdirler
5 Okula sık sık devamsızlık yaparlar
6 Okuldan hoşlanmazlar
7 Kıskançtırlar
8 Yarışmaktan hoş>ırlar
9 Tırnaklarını yer, ısırırlar
10 Dikkatsizdirler
11 Eleştirilere tahammülsüzdürler
12 Oyun bozandırlar
13 Kolayca hüsrana kapılırlar
14 Devamlı gerilim içindedirler
15 Sık sık titreme görülür
16 Daima kendilerinin savunurlar
17 Sık sık çalarlar
18 Otoriteye karşı direnirler
19 Övünmeyi severler
20 Akranlarından hoşlanmazlar
21 Yalan söylerler
22 Kronik şekilde hastalıklarından şikayet ederler
23 Babaları tarafından baskıya maruz kaldıklarını söylerler
24 Öfke nöbetleri gösterirler
25 Neşesiz ve yalnız olular
26 Utangaç, korkak, ürkek, endişeli olurlar
27 Hallüsünasyon (gerçekte varolmayan bir şey varmış gibi davranmak) ları vardır
28 Çözemediği problemleri içine atar
29 Başkalarıyla çalışmaktan hoşlanmazlar
30 Kendi kendine güvenmez, fikirlerini değersiz görür, aşağılık duygusu vardır
31 Sık sık iç çekme, saçlarını kıvırma ve çekmeler görülür
32 Gereksiz yere bağırıp çağırırlar
|