Denklemler |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
DenklemlerDenklem, iki niceliğin eşitliğini gösteren bağıntıdır Araya ( işareti konularak ifade edilir Denklemlerde eşitlik değişkenlerin belirli değerleri için sağlanır Değişkenlerin her değeri için geçerli olan eşitliklere özdeşlik denir![]() (x + y)² =x² + 2·x·y + y² özdeşlik x² ? 3·x + 2 = 0 ise bir denklemdir x² ? 3·x + 2 = 0 denklemi sadece x = 1 ve x = 2 sayıları için doğrudur, diğer değerler için yanlıştır Özdeşlikte ise her x ve y değeri için eşitlik doğrudur Denklemlerde değişkenlerin en büyük kuvveti denklemin derecesini gösterir Her terimin derecesi aynı olan denklemlere homojen denklem denir![]() Yüzey denklemi Üç boyutlu uzayın herhangi bir P noktasının koordinatları x,y,z ise, f (x,y,z) = 0 şeklindeki denklemlerdir ![]() Eğri denklemi Eğri, tarifinden dolayı iki yüzeyin arakesiti bir eğridir f(x,y,z) = 0 ve g(x,y,z) = 0 yüzey denklemleri bir arada eğri denklemi verir İki boyutlu uzayda x ve y gibi iki değişkenle meydana gelen denklemler bir eğri denklemidir:y² = 2x, y = 3x, x² + y² = 1 birer eğri denklemidir ![]() Cebirsel denklem Terimleri cebirsel fonksiyonlardan meydana gelen denklemlerdir ![]() Denklem sistemi Ortak çözümleri olsun veya olmasın iki veya daha fazla denklemler grubu ![]() Lineer denklem Değişkenleri birinci dereceden olan cebirsel denklem Mesela:3x + y = 5, 8x + 9 =3 gibi ![]() Logaritmik denklem Bilinmeyenlerin logaritmik fonksiyonlarının bulunduğu denklemlerdir ![]() log(x) + 3·log(3x) = 4 gibi ![]() Transandant denklem Cebirsel olmayan denklemlerdir Logaritmik, üstel, trigonometrik fonkisiyonlardan meydana getirilen denklem böyledir (İngilizcesi transcendental olan bu kelimenin Türkçe?si ?AŞKIN? olarak çevirilmiş Bu ifade aynı zamanda pi,e gibi sayılar için de kullanılır Kendi kendini aşandan (AŞKIN) gelmektedir Aşkın Sayılar)Denklemler teorisi f(x) = anxn + an-1xn-1 + ? + a1x + a0 = 0çok terimli denklemleriyle ilgilenir Burada n denklemin derecesini ve an denklemin baş katsayısını gösterir![]() Çarpan teoremi Eğer (n?inci) mertebeden f(x) = 0 denkleminin x = a gibi bir kökü (çözümü) varsa, g(x) çokterimlisi (n-1) mertebeden olmak üzere: f(x) = (x-a)·g(x) yazılabilir ![]() Kök sayısı Bir denklemin en fazla, derecesi kadar kökü vardır ![]() Katlı kök Eğer: f(x)=(x-a)k·g(x) yazılabiliyorsa x=a, f(x)=0 denkleminin k katlı köküdür ![]() Mesela: x³ + x² ? 5x + 3 = (x-1)²·(x+3) = 0 denkleminde x = 1 iki katlı kök, x = -3 tek katlı köktür ![]() Karmaşık kök Eğer gerçel katsayılara sahip f(x) = 0 denkleminin bir kökü x= a + ib ise, x = a ? ib de diğer bir köktür ![]() Gerçel kökün yeri Eğer gerçel katsayılara sahip f(x) için f(a) ve f(b) ters işaretli değerler ise, a ve b arasında f(x) = 0 denkleminin bir kökü vardır Mesela f(x) = x5 ? x ? 1 = 0 da f(1) = -1 ve f(2) = 29 olduğu için, denklemin 1 ile 2 arasında bir kökü vardır ![]() İkinci derece denklem x² + ax + b = 0 denkleminin en çok iki kökü bulunur Bu kökler gerçel çözümün olması için karekök altındaki ifadenin Negatif olmaması gerekir Eğer kökün altındaki ifade sıfırsa, kök tek olarak iki katlı ortaya çıkar Negatif ise gerçek kök yoktur![]() |
|
|
|