Rüzgarın Oluşturduğu Şekiller

Rüzgar neler yapabilir - rüzgarın oluşturduğu şekiller - rüzgarın oluşturduğu aşınım ve birikim şekilleri - rüzgarın oluşturduğu yeryüzü şekilleri - rüzgarın oluşturduğu aşındırma şekilleri

Ülkemizde rüzgarlar genelde bitki örtüsünün yağış olduğu İç Anadolu G Doğu Anadolu ve dAnadolu bölgeleri ile delta ovalarında aşındırma ve biriktirme yaparak etkili olurlar
Aşındırma şekilleri:
Mantarkaya: Rüzgarlar belli bir yöne doğru hareket ederken, önüne çıkan kayaların alt kısımları, içindeki toz parçalarının da etkisiyle aşındırır Böylece mantara benzeyen şekiller oluşur Bunlara mantarkaya denir
Kumullar: Rüzgarlar aşındığı maddeleri, hızının azaldığı yere kadar taşır Hızın azaldığı yerlerde biriktirir Bunlara kumul denir ülkemizde kumullara Çukurova Deltasında, Sakarya Ovasında, Antalya-Serik arasında rastlanır
TÜRKİYE’DE DALGA VE AKINTILARIN OLUŞTURDUĞU ŞEKİLLER:
Kıyı bölgelerimizde dalga ve akıntılar aşındırma ve biriktirme yaparlar Genelde dik kıyıların bulunduğu yerlerde aşındırma yaparken sığ kıyılarda biriktirme yaparlar
Aşındırma şekilleri:
FALEZ: Buna Yalıyar’da denmektir Dalgalar dik kıyıların alt kısımlarını aşındırırlarZamanla üst kısımları çöker Böylece falezler oluşur Falez ler ülkemizde en fazla Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında görülürler Karadeniz’de Ordu-Sarp-Sinop-Ereğli, Cide-İnebolu arasında görülür
Marmara bölgesinde; yarımadaların burun kesimlerinde özellikle Biga yarımadasında, Edremit Körfezi kıyılarında, Foça, Çeşme, Datça ve Bodrum’da
Akdeniz bölgesinde; Antalya civarında, Alanya-Gazipaşa, Mersin-Silifke arasında dik falezler görülür
Biriktirme şekilleri:
PLAJLAR (KUMSALLAR): Derin olmayan kıyılarda, dalgaların ileri geri hareketi ve kumların birikmesi sonucunda oluşmaktadır Genelde deltaların önünde geniş plajlar oluşur
KIYI OKU: Kıyı önünde birikme sonucunda oluşan ve denize doğru çıkıntı yapan şekillere denir
LAGÜN (DENİZ KULAĞI): Koy ve körfezlerin önünün, kıyı okları ile kapanması sonucu oluşurlar B ve K çekmece gölleri, Çukurova’da Karataş gölü, lagünlere örnektir
TOMBOLO: Kıyıya yakın bir adanın, kıyı setleri ile ana karaya bağlanmaları sonucu tombolo oluşur Örnek: Kapıdağ yarımadası
TÜRKİYE’DE YER GÖÇMELERİ VE YER KAYMALARI:
Doğal dengesi bozulmuş eğimli yamaçlarda oluşan yer göçme ve kaymalarına kütle hareketleri denir
HEYELAN;
Toprakla birlikte anakayanın da yamaçlar boyunca hareket etmesidir Heyelanı oluşturan en önemli faktörler;
- Tabaların eğimi ve doğrultusu
- Yağış ( Su)
- Kaya ve toprağın cinsidir
Türkiye’de heyelan olayı en fazla Karadeniz bölgesinde görülür Sebebi; eğimin fazla olması, yağışın fazlalığı ve killi toprakların yaygınlığıdır Örnek: Trabzon’da Çatak heyelanında 64 kişi ölmüştür
Ayrıca: Tuz ve jips içeren bazı tortul tabakaların bulunduğu yerlerde de heyelan görülebilir Ör: Oltu, İspir, Su şehri dolaylarında görülür
Heyelan set gölü: Heyelandan kopan parçaların, bir akarsu vadisinin önünü kapatması sonucu oluşan göllere denirÖrnek: Tortum Gülü, Zinav gölü, Abant gölü, Yedigöller ve Sülüklü göl

Ülkemizde rüzgarlar genelde bitki örtüsünün yağış olduğu İç Anadolu G Doğu Anadolu ve dAnadolu bölgeleri ile delta ovalarında aşındırma ve biriktirme yaparak etkili olurlar
Aşındırma şekilleri:
Mantarkaya: Rüzgarlar belli bir yöne doğru hareket ederken, önüne çıkan kayaların alt kısımları, içindeki toz parçalarının da etkisiyle aşındırır Böylece mantara benzeyen şekiller oluşur Bunlara mantarkaya denir
Kumullar: Rüzgarlar aşındığı maddeleri, hızının azaldığı yere kadar taşır Hızın azaldığı yerlerde biriktirir Bunlara kumul denir ülkemizde kumullara Çukurova Deltasında, Sakarya Ovasında, Antalya-Serik arasında rastlanır
TÜRKİYE’DE DALGA VE AKINTILARIN OLUŞTURDUĞU ŞEKİLLER:
Kıyı bölgelerimizde dalga ve akıntılar aşındırma ve biriktirme yaparlar Genelde dik kıyıların bulunduğu yerlerde aşındırma yaparken sığ kıyılarda biriktirme yaparlar
Aşındırma şekilleri:
FALEZ: Buna Yalıyar’da denmektir Dalgalar dik kıyıların alt kısımlarını aşındırırlarZamanla üst kısımları çöker Böylece falezler oluşur Falez ler ülkemizde en fazla Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında görülürler Karadeniz’de Ordu-Sarp-Sinop-Ereğli, Cide-İnebolu arasında görülür
Marmara bölgesinde; yarımadaların burun kesimlerinde özellikle Biga yarımadasında, Edremit Körfezi kıyılarında, Foça, Çeşme, Datça ve Bodrum’da
Akdeniz bölgesinde; Antalya civarında, Alanya-Gazipaşa, Mersin-Silifke arasında dik falezler görülür
Biriktirme şekilleri:
PLAJLAR (KUMSALLAR): Derin olmayan kıyılarda, dalgaların ileri geri hareketi ve kumların birikmesi sonucunda oluşmaktadır Genelde deltaların önünde geniş plajlar oluşur
KIYI OKU: Kıyı önünde birikme sonucunda oluşan ve denize doğru çıkıntı yapan şekillere denir
LAGÜN (DENİZ KULAĞI): Koy ve körfezlerin önünün, kıyı okları ile kapanması sonucu oluşurlar B ve K çekmece gölleri, Çukurova’da Karataş gölü, lagünlere örnektir
TOMBOLO: Kıyıya yakın bir adanın, kıyı setleri ile ana karaya bağlanmaları sonucu tombolo oluşur Örnek: Kapıdağ yarımadası
TÜRKİYE’DE YER GÖÇMELERİ VE YER KAYMALARI:
Doğal dengesi bozulmuş eğimli yamaçlarda oluşan yer göçme ve kaymalarına kütle hareketleri denir
HEYELAN;
Toprakla birlikte anakayanın da yamaçlar boyunca hareket etmesidir Heyelanı oluşturan en önemli faktörler;
- Tabaların eğimi ve doğrultusu
- Yağış ( Su)
- Kaya ve toprağın cinsidir
Türkiye’de heyelan olayı en fazla Karadeniz bölgesinde görülür Sebebi; eğimin fazla olması, yağışın fazlalığı ve killi toprakların yaygınlığıdır Örnek: Trabzon’da Çatak heyelanında 64 kişi ölmüştür
Ayrıca: Tuz ve jips içeren bazı tortul tabakaların bulunduğu yerlerde de heyelan görülebilir Ör: Oltu, İspir, Su şehri dolaylarında görülür
Heyelan set gölü: Heyelandan kopan parçaların, bir akarsu vadisinin önünü kapatması sonucu oluşan göllere denirÖrnek: Tortum Gülü, Zinav gölü, Abant gölü, Yedigöller ve Sülüklü göl

Ülkemizde rüzgarlar genelde bitki örtüsünün yağış olduğu İç Anadolu G Doğu Anadolu ve dAnadolu bölgeleri ile delta ovalarında aşındırma ve biriktirme yaparak etkili olurlar
Aşındırma şekilleri:
Mantarkaya: Rüzgarlar belli bir yöne doğru hareket ederken, önüne çıkan kayaların alt kısımları, içindeki toz parçalarının da etkisiyle aşındırır Böylece mantara benzeyen şekiller oluşur Bunlara mantarkaya denir
Kumullar: Rüzgarlar aşındığı maddeleri, hızının azaldığı yere kadar taşır Hızın azaldığı yerlerde biriktirir Bunlara kumul denir ülkemizde kumullara Çukurova Deltasında, Sakarya Ovasında, Antalya-Serik arasında rastlanır
TÜRKİYE’DE DALGA VE AKINTILARIN OLUŞTURDUĞU ŞEKİLLER:
Kıyı bölgelerimizde dalga ve akıntılar aşındırma ve biriktirme yaparlar Genelde dik kıyıların bulunduğu yerlerde aşındırma yaparken sığ kıyılarda biriktirme yaparlar
Aşındırma şekilleri:
FALEZ: Buna Yalıyar’da denmektir Dalgalar dik kıyıların alt kısımlarını aşındırırlarZamanla üst kısımları çöker Böylece falezler oluşur Falez ler ülkemizde en fazla Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında görülürler Karadeniz’de Ordu-Sarp-Sinop-Ereğli, Cide-İnebolu arasında görülür
Marmara bölgesinde; yarımadaların burun kesimlerinde özellikle Biga yarımadasında, Edremit Körfezi kıyılarında, Foça, Çeşme, Datça ve Bodrum’da
Akdeniz bölgesinde; Antalya civarında, Alanya-Gazipaşa, Mersin-Silifke arasında dik falezler görülür
Biriktirme şekilleri:
PLAJLAR (KUMSALLAR): Derin olmayan kıyılarda, dalgaların ileri geri hareketi ve kumların birikmesi sonucunda oluşmaktadır Genelde deltaların önünde geniş plajlar oluşur
KIYI OKU: Kıyı önünde birikme sonucunda oluşan ve denize doğru çıkıntı yapan şekillere denir
LAGÜN (DENİZ KULAĞI): Koy ve körfezlerin önünün, kıyı okları ile kapanması sonucu oluşurlar B ve K çekmece gölleri, Çukurova’da Karataş gölü, lagünlere örnektir
TOMBOLO: Kıyıya yakın bir adanın, kıyı setleri ile ana karaya bağlanmaları sonucu tombolo oluşur Örnek: Kapıdağ yarımadası
TÜRKİYE’DE YER GÖÇMELERİ VE YER KAYMALARI:
Doğal dengesi bozulmuş eğimli yamaçlarda oluşan yer göçme ve kaymalarına kütle hareketleri denir
HEYELAN;
Toprakla birlikte anakayanın da yamaçlar boyunca hareket etmesidir Heyelanı oluşturan en önemli faktörler;
- Tabaların eğimi ve doğrultusu
- Yağış ( Su)
- Kaya ve toprağın cinsidir
Türkiye’de heyelan olayı en fazla Karadeniz bölgesinde görülür Sebebi; eğimin fazla olması, yağışın fazlalığı ve killi toprakların yaygınlığıdır Örnek: Trabzon’da Çatak heyelanında 64 kişi ölmüştür
Ayrıca: Tuz ve jips içeren bazı tortul tabakaların bulunduğu yerlerde de heyelan görülebilir Ör: Oltu, İspir, Su şehri dolaylarında görülür
Heyelan set gölü: Heyelandan kopan parçaların, bir akarsu vadisinin önünü kapatması sonucu oluşan göllere denirÖrnek: Tortum Gülü, Zinav gölü, Abant gölü, Yedigöller ve Sülüklü göl