Cografya Terimler Sözlügü E- F

Cografya Terİmler SÖzlÜgÜ E-F

Ekliptik: Dünya'nın yörüngesinden geçtiği varsayılan düzleme Ekliptik veya Yörünge Düzlemi denir

Ekonomi Haritaları : Dünya'nın bütününün ya da bir bölümünün ekonomik özelliklerini gösteren haritalardır Bu haritalar yardımıyla endüstri kuruluşlarının türü, sayısı, dağılışı, çalışanların sayısı hakkında bilgi edinilir

Eksosfer (Jeokronyum) : Atmosferin en üst tabakasıdır

Enlem : Dünya üzerindeki herhangi bir noktanın başlangıç paraleli olan Ekvator'a uzaklığının açısal değeridir Q açısı, D noktasının Ekvator'a olan uzaklığının açı cinsinden değeridir ve D noktasının enlem derecesini verir Örnek :
Q açısının değeri 45 ise, D noktasının enlem derecesi 45° dir

Epirojenez : Karaların toptan alçalması ya da yükselmesi olayına epirojenez denir

Erozyon : Toprak örtüsünün, akarsuların, rüzgarların ve buzulların etkisiyle süpürülmesine erozyon denir

Erime Dolini : Kalker yüzeyler üzerinde, yağış sularının eritmesiyle oluşan karstik şekildir Erime dolinlerinin tabanında yüzey sularının derine doğru sozdığı çatlak ve delikler bulunur Dolin tabanlarında erimeden geriye kalan killi materyalin birikmesiyle oluşan terra rossa toprakları bulunur

Eş Aralık : Bakınız : İzohips Aralığı

Eş derinlik eğrisi : Bakınız : İzohips Eğrisi

Eş yükselti Eğrisi : Bakınız : İzohips Eğrisi

Etezien : Balkan Yarımadasından Kuzey Ege kıyılarına doğru esen soğuk rüzgarlardır

F

Falez (Yalıyar) : Dalgalar aşındırma yaparken önce çarptıkları kıyı boyunca bir çentik açar Buna dalga oyuğu denir Dalga oyukları derinleştikçe üzerindeki kütleler kopar ve düşer Böylece kıyı boyunca diklikler oluşur Bu dikliklere falez ya da yalıyar adı verilir Türkiyede, Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında güzel falez örnekleri görülmektedir

Fay : Yerkabuğu hareketleri sırasında şiddetli yan basınç ve gerilme kuvvetleriyle blokların birbirine göre yer değiştirmesine fay denir

Fay açısı : Dikey düzlem ile fay düzlemin yaptığı açıya fay açısı denir

Fay aynası : Fay oluşumu sırasında yükselen ve alçalan blok arasındaki yüzey kayma ve sürtünme nedeniyle çizilir, cilalanır Parlak görünen bu yüzeye fay aynası denir

Filat : Kiltaşının (şist) yüksek sıcaklık ve basınç altında değişime uğraması yani metamorfize olması sonucu oluşur

Fiziki Haritalar : Yeryüzünün kabartı ve çukurluklarını gösteren orta ya da büyük ölçekli haritalardır Fiziki haritalar hazırlanırken eş yükselti ve eş derinlik eğrileri geniş aralıklarla geçirilir Bu aralıklar çeşitli renklerle boyanır Yükseltiler genellikle yeşil, sarı ve kahverenginin çeşitli tonları ile, derinlikler ise açıktan koyuya mavi rengin tonları ile gösterilir

Fosil : Jeolojik devirler boyunca yaşamış canlıların taşlamış kalıntılarına fosil denir