Biberiye Nedir

Biberiye Nedir

(Rosmarin / Romarin / Rosemary / Kusdili otu / Rosmarinus officinalis) Bütün ilkbahar ve yaz boyunca soluk-mavi renkli çiçekler açan, 1-2 m yüksekliginde, kisin yapraklarini dökmeyen bir bitki Gövdeleri dik ve çok dallidir Yapraklari mizrak gibi, etli ve yesil renklidir Çiçekleri dallarin uçlarinda, yapraklarin tabanlarinda bulunur Meyveleri esmer renkli ve findiksidir Kusdili olarak da bilinir Türkiyede yetistigi yerler: Istanbul, Ege ve Akdeniz bölgelerinde bahçelerde süs bitkisi olarak yetistirilir
Kullandigi yerler: Yapraklari ile bundan elde edilen yagi kullanilir Yapraklari ve çiçekli dallar yaz mevsiminde toplanir ve açik havada kurutulur Yapraklar ve çiçeklerinden uçucu yag, tanen, aci maddeler, organik asitler ve glikozit elde edilir Mide ve barsak uyaricisi, idrar söktürücü ve safra artirici etkisi vardir Uçucu yag, uyarici olarak haricen kullanilir Birçok preparatlarin terkibine girer Ayrica hazimsizligi gideririr Çarpintilari keser Yarimbas agrilarini (migren) keser Idrar ve adet söktürür

TAKIM: Tubiflorales
FAMİLYA: Lamiaceae
CİNS: Rosmarinus
Rosmarinus Officinalis L
MAHALLİ ADLARI:
Kuşdili, Hasaban, Lacivert Gül, Itırların Prensi

BİTKİ HAKKINDA

GENEL BİLGİ VE ÜLKEMİZDEKİ YAYILIŞI:

Dünyanın birçok yerinde kültürü yapılmaktadır Başta Türkiye olmak üzere özellikle Akdeniz'e kıyısı olan ülkelerde 1500-1700 m yüksekliklere kadar yetişme ortamı bulmuştur Çok sayıda varyete ve forma sahiptir Akdeniz havzası başta olmak üzere ılıman ve sıcak iklim bölgelerinde kültüre alınmıştır Akdeniz ülkelerinde yabani olarak yetişir Yayıldığı ülkeler Portekiz, Yugoslavya, Fransa, İspanya, Tunus, Fas, Cezayir ve İtalya'dır
Ülkemizin batı ve güney kıyılarında yabani olarak yetişir Park ve bahçelerde yetiştirilir Baharat vb Amaçlarla kültürü yapılamaz Baharat olarak da fazla kullanılmaz Uçucu yağ üretimi yok denecek kadar azdır Bunun yanında, birçok ülkede doğal yetişen biberiye toplanmakta ve değerlendirilmektedir Ancak istatistiği tutulmamaktadır Bu nedenle rakamla ekonomik önemi belirtilememektedir

BİTKİSEL ÖZELLİKLERİ:



Çalımsı karakterli bir bitkidir Sapı lifsi yapıda, ince, narin, çok dallı ve diktir Genç dalları dört köşelidir Yaprakları karşılıklı, sapsız ve kulakçıksızdır Yaprakları çam yapraklarına benzer Yaprak ayası uzunca, oldukça etli, üst tarafı tüysüz, koyu renkli; alt tarafı ise çok tüylü ve beyazımtrak yeşil renklidir Yaprak kenarları alt tarafa doğru kıvrık olup kışın yapraklarını dökmez Yaprakları dil şeklinde, 2-3 cm uzunlukta, 2-4 mm genişliktedir Yaprak ayası derimsi, dar, şeritsi veya mızraksıdır Yaprak ucu küttür Taban kısmı çok kısa sap şeklinde daralmıştır
Çiçekleri, dalların ucunda ve yaprak koltuklarında küçük topluluklar halindedir Bütün sene çiçeklidir Ve çiçekleri bir eksen üzerinde salkım şeklindedir Çanak yaprakları tüp şeklinde, iki dudaklı ve çok tüylüdür Taç yaprakları da tüp şeklinde ve iki dudaklıdır Çiçekleri mavimsi beyaz, mor ve eflatun renklidir Üst dudakta iki dar lop, alt dudakta üç dar lop bulunur Alt dudağın orta lobu diğerlerinden daha büyük ve çukurdur Stamerler iki tanedir Flament, korolla tüpünden daha uzun, kıvrık, mor renklidir ve tabanında küçük bir diş yapısında çıkıntısı vardır Dişi organ iki karperli, stilusu uzun ve kıvrık, stigması iki parçalıdır Çiçeklerinde nektarium bulunur Meyvesi esmer, küçük fındıksı yapıdadır Yapraklarında %8 tanen, %1-2 uçucu yağ ve acı madde bulunur

FAYDALANMA YÖNLERİ:

En ucuz baharatlardandır Mutfakta et, sebze, omlet,çorba, sos ve salatalar da, hemen hemen her türlü gıdada sevilerek tüketilir Gıda sanayinde baharat ve yan ürünleri başta olmak üzere, alkolsüz içecek, çeşni ürünü ve etlerde, ayrıca şekerleme, dondurma ve fırın ürünlerinde kullanılır Gıda sanayinin kullanımının dışında, son zamanlarda sentetikler kadar etkili biberiye antioksidanları üretilmekte ve değerlendirilmektedir Ayrıca parfümeri, kozmetik ve eczacılıkta kullanılır Özellikle spazm çözücü, romatizma, gargara, tavman, burkulmalara karşı fiziksiyon, idrar söktürücü, tenter, ateş düşürücü, astım ve birçok hastalığa karşı faydalıdır

YETİŞTİRİLMESİ:

İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ:

Yetiştiği yerler yazları kurak, kışları yağışlı geçen bölgelerdir 1500-1700 m yüksekliğe kadar yayılmasında iklim değişikliklerine dayanıklı olması ve serin iklim koşullarında da rahatlıkla üretilebilmesi etkendir
Toprak isteği yönünden fazla seçici bir bitki değildir

EKİM-DİKİM:

Kendisi doğal olarak yetişmekte olan bir bitkidir Tohumlarını saçarak koloniler oluşturmaktadır Tohumları ekilerek kolay üretilebildiği gibi, çok koku yayan biberiye bitkileri vejetatif olarak çelik alma yoluyla da üretilebilir Bahçelerde,tarlalarda ve kısmen gölgelik yerlerde rahatlıkla yetiştirilir



BAKIM:

Kendisi ürediği için bakımı hakkında yeterli bilgimiz yoktur Fakat, bakımında fazla zorluk çekilmeyeceği anlaşılmaktadır

HASAT-TOPLAMA:

Biberiye, akdeniz kıyılarında işlenmemiş bölgelerde bütün yıl çiçek açan bir bitkidir Bu bitkinin bütün yıl çiçek açan dalları toplanır, demet yapılır ve gölgede kurutulur Böylece her zaman kullanılır

VERİM:

Doğadan toplandığı için dekara verimini söylemek isabetli olmaz Ancak sık ekilmiş bir biberiye kolonisinden bir kişi filizleri kırarak günde 400-700 kg yaş drog toplayabilir 5-7 kg yaş drogtan ise 1kg kuru drog elde edilir

MUHAZAFA -PAZARLAMA:

Elde edilen yaş filizli, çiçekli droglar gölgede kurutulurlar Kutularda tarla ve çuvallarda saklanır, pazarlanır Satın alınırken iyi saklanmış olmasına, kokusunun azalıp azalmamasına, böçek ilacı yapılmamış olmasına dikkat edilmelidir

Biberiye Ne Demek ?

Kısa iğne yapraklı, özel kokusu olan, bodur ağaç türü Birçok yemekte çeşni olarak kullanılan aromalı bitki