Pankreası Korumak İçin Ne Yemeliyiz Neler Yapmalıyız

Pankreası korumak için ne yemeliyiz neler yapmalıyız

Medical Park Bahçelievler Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof Dr Erşan Aygün, pankreasın iltihaplanması anlamına gelen, sırta vuran karın ağrısı, bulantı ve kusma şikayetleri yapan pankreatitle ilgili soruları yanıtladı:



Pankreasın kanser dışında hastalığı olur mu?
Evet, hem de çok ciddi hastalıkları olur Pankreasın iltihaplanmasına kısaca pankreatit diyoruz Pankreatiti, akut ve kronik olmak üzere ikiye ayırabiliriz Akut pankreatit, acil bir durumdur, hasta karın ağrısıyla gelir Büyük bir çoğunluğu hafif ve orta şiddetli pankteatit şeklindedir Hafif pankreatitte karın ağrısı olur ve 24-48 saat sonra tamamen iyileşirsiniz, geride hiçbir şey kalmaz

TEKRARLARSA KÖTÜ
Pankreatit yeniden ortaya çıkıp tekrarlayabilir mi?
Akut pankreatit iyileştikten sonra yeni bir atak olursa buna tekrarlayan pankreatit diyoruz Bu tekrar eden pankreatit en sonunda kronik pankreatite gider Çoğunlukla alkoliklerde ortaya çıkan kronik pankreatitler tehlikelidir Çünkü akut pankreatit kansere dönmez ama kronik pankreatitin, pankreas kanseri olma olasılığı çok fazladır Bu nedenle pankreatitin tekrar edip etmediğinin takibi çok önemlidir Ani kilo kaybı ve sarılık gelişmesi pankreas kanseri varlığı açısından ciddi uyarılardır

MİNİK TAŞLAR ÖNEMLİ
Pankreatitin nedenleri nelerdir?
Akut pankreatitin en sık görülen nedeni safra kesesindeki minik taşlardır Safra kesesinde oluşan taşlar, safra kanalına, pankreas kanalını zedeleyerek düşer Yurt dışında en büyük neden erkeklerde alkol iken kadınlarda yine safra kesesindeki küçük taşlardır Pankreatitin başka sebepleri de olabilir Aileden gelen genetik pankreatitler, çeşitli ilaçlar, kalsiyum, trigliserid ve kolesterol yüksekliğine bağlı oluşan pankreatitler de vardır Ayrıca bağırsakta var olan her türlü parazitsel enfeksiyonlar, pankreatit sebebidir

Pankreatitler nasıl belirti verir? Sadece ağrı ile mi?
Karın ağrısı, bulantı ve kusma şikayetleri olur Özellikle sırta vuran karın ağrıları oluyor Pankreasın baş kısmında oluşmuş ise sarılık gibi belirtileri olabiliyor Eğer ağır pankreatit şeklinde seyrediyor ise daha farklı belirtiler de verebiliyor Nefes darlığı, tansiyonda düşmeler, karında ve belde morarmalar olabilir Ağır pankreatit pankreası öldürerek, sabunlaştırarak ilerler ve hastaların yüzde 50-60ı kaybedilir Kronik pankreatitte yemeklerden sonra devamlı karın ağrısı şikayeti olur Kişi ishal olur ve büyük tuvaleti yağlı gibi gelir

Hangi durumlarda hemen doktora gidilmeli?
Karın ağrısı, bulantı, iştahsızlık ve halsizlik genel belirtileridir Yemekten sonra sırta vuran karın ağrıları, karnın orta bölgelerinde olan ağrılar, alkol ve sigara tüketimi ve aile hikayesi varsa, ishal ya da büyük tuvalet yağlı gibi geliyorsa, yaş 50nin üzerindeyse mutlaka doktora muayene olmak gerekir

ULTRASON YANILTIR
Bu hastalığın teşhisi için özel tanı yöntemleri var mı? Pankreatit tanısında, kan tahliliyle amilaz ve lipaz dediğimiz iki enzime bakılır O değerlerin yüksek olması pankreatit olduğunu gösterir Pankreası görüntüleme açısından kontrastlı olmak şartıyla BT ya da MR yöntemlerine başvururuz Tek başına ultrason çok güvenli değildir Gaz çok olduğu için ultrason çok iyi değerlendiremez

KARIN YAĞI RİSK DEMEK!
Bol folik asitli, yeşil yapraklı gıdalarla, sebzeyle beslenmek, bol domates yemek pankreası korumaya yardım eder Gençlik döneminden itibaren devam eden şişmanlık risk faktörüdür Özellikle karın bölgesi şişmanlığı, kalça şişmanlığına göre daha yüksek bir risk faktörüdür Aspirin, pankreas kanserinden korur Günde bir aspirinin en az 5-6 yıllık kullanımı kanser riskini azaltır

BİR AYDAN ÖNCE AMELİYAT OLMAZ
Tedavi yöntemleri nelerdir?
Akut pankreatitte hasta geldiğinde hemen ağızdan beslenme kesilir, sıvı tedavisi verilir Sorun safra kesesi taşlarından kaynaklanıyorsa, taşlar laparoskopik ameliyatla alınır Akut pankreatit şiddetli hale geldiyse, hastayı takip ediyoruz Hastada iltihap geliştiyse ve ateşi 38i geçtiyse antibiyotik veriyoruz

Genel yaklaşım, ağır akut pankreatitli hastayı ameliyat etmeden iyileştirmektir Cerrahi bir aydan önce önerilmiyor çünkü ölüm oranı çok yüksektir Ameliyat kaçınılmaz olduğunda ise nekrotik olan dokuları tamamen çıkarıyoruz

FAZLA KIRMIZI ET PANKREASI YORAR
Pankreası korumamız için iki temel işlev var; sigara ve alkolü bırakmak Kronik alkolizmin nihayetinde kronik pankreatit oluşmaktadır Alkolü bıraktığınız zaman kronik pankreatit riskiniz azalır Son yıllarda kadınlarda da pankreas kanserinin artmasına neden olan en önemli faktör sigaradır

Kesinlikle sigara içilmemeli Beslenme alışkanlığı pankreas kanseri açısından önemlidir Kırmızı etin fazla tüketimi, çok yağlı ağır yiyecekler ve kızartmalar pankreası hem yorar, hem de kanser riskini artırır