Kırkpınar Güreşleri(Osmanlıda)

Tarihi Kırkpınar Güreşlerinin doğuşuna ilişkin çeşitli rivayetler vardır Bunlardan en yaygın olanı kısaca şöyledir: 1346 yılında Orhan Gazinin Rumeliyi ele geçirmek için düzenlediği seferler sırasında, kardeşi Süleyman Paşa, 40 askerle Bizanslılara ait Domuzhisarın üzerine yürür Baskınla burasını ele geçirirler Diğer hisarların da ele geçirilmesinden sonra, 40 kişilik öncü birlik geri dönerler ve şimdi Yunanistanın topraklarında kalan Samonada mola verirler

40 cengaver, burada güreşe tutuşurlar Saatlerce süren güreşlerde, adlarının Ali ile Selim olduğu rivayet edilen iki kardeşin bir türlü yenişemedikleri görülür Daha sonra bir Hıdrellez gününde, Edirne yakınlarındaki Ahıköy Çayırı'nda aynı çift, yeniden güreşe tutuşurlar Bütün bir gün güreşmelerine rağmen yine yenişemeyen kardeş pehlivanlar, gece boyunca da mum ve fener ışığında mücadelelerini sürdürmeye devam ederler

Ancak solukları kesilerek oldukları yerde can verirler Arkadaşları onları, aynı yerdeki bir incir ağacının altına gömerek oradan ayrılırlar Yıllar sonra ise aynı yere gittiklerinde iki pehlivanın mezarlarının bulunduğu yerde gür bir pınar görürler Bundan sonra halk, orada yatanların anısına o yöreye, "Kırkpınar" adını verirler

Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı sonunda Kırkpınar Güreşleri, Edirne ile Mustafapaşa yolu arasındaki "Virantekke" denilen yerde düzenlenmiştir Cumhuriyetten sonra 1924 yılında ise güreşler, Edirnenin Sarayiçi Mevkii'nde yapılmaya başlanmıştır

Kırkpınar Güreşleri, 1928 yılına kadar ağaları tarafından düzenlenmiştir Güreşlerdeki ödülleri ve misafirlerin ağırlanmasını hep ağalar karşılamıştır Ancak 1928 yılında ülkede meydana gelen ekonomik sıkıntılar nedeniyle ağalığa talip çıkmayınca, güreşlerin organize ve gelenleri ağırlama işi Kızılay ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından üstlenilmiştir 1946 yılında ise Tarihi Kırkpınar Güreşleri, Edirne Belediyesince düzenlenmeye başlanmıştır

Pehlivan

Pehlivan sözcüğü, Farsça'dır Selçuklular zamanında, kahramanlık gösteren savaşçılara, üstün başarı kazanan atıcı, güreşçi, gürzcülere Pehlivan denildiği bilinir Pehlivan deneyiminin bu anlamda kullanılışı Sultan II Mahmut döneminin sonuna kadar sürmüştür

641sinin içinde bulunduğumuz Tarihi Kırkpınar Güreşlerinin doğuşuna ilişkin çeşitli rivayetler vardırBunlardan en yaygın olanı kısaca şöyledir:1346 yılında Orhan Gazinin Rumeliyi ele geçirmek için düzenlediği seferler sırasında,kardeşi Süleyman Paşa 40 askerle Bizanslılara ait Domuzhisarın üzerine yürür Baskınla burasını ele geçirirler
Öteki hisarların da ele geçirilmesinden sonra,40 kişilik öncü birlik geri dönerler ve şimdi Yunanistanın topraklarında kalan Samonada mola verirler40 cengaver burada güreşe tutuşurlarSaatlerce süren güreşlerde, adlarının Ali ile Selim olduğu rivayet edilen iki kardeşin bir türlü yenişemedikleri görülür
Daha sonra bir Hıdrellez gününde,Edirne yakınlarındaki Ahiköy çayırında aynı çift yeniden güreşe tutuşurlarBütün bir gün güreşmelerine rağmen yine yenişemeyen kardeş pehlivanlar,gece boyunca da mum ve fener ışığında mücadelelerini sürdürmeye devam ederlerAncak solukları kesilerek oldukları yerde can verirler
Arkadaşları onları aynı yerdeki bir incir ağacının altına gömerek oradan ayrılırlarYıllar sonra ise aynı yere gittiklerinde iki pehlivanın mezarlarının bulunduğu yerde gür bir pınar görürlerBundan sonra halk orada yatanların anısına o yöreye, “KIRKPINAR” adını verirler
Yunanistanın Samona köyünün merası içindeki alan asıl KIRKPINAR çayırlıdırBalkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı sonunda Kırkpınar Güreşleri Edirne ile Mustafapaşa yolu arasındaki “Virantekke” denilen yerde düzenlenmiştirCumhuriyetten sonra 1924 yılında ise güreşler Edirnenin Sarayiçi mevkiinde yapılmaya başlanmıştır
Kırkpınar Güreşleri 1928 yılına kadar ağaları tarafından düzenlenmiştirGüreşlerdeki ödülleri ve misafirlerin ağırlanmasını hep ağalar karşılamıştırAncak 1928 yılında ülkede meydana gelen ekonomik sıkıntılar nedeniyle ağalığa talip çıkmayınca,güreşlerin organize ve gelenleri ağırlama işi Kızılay ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından üstlenilmiştir
1946 yılında ise Tarihi Kırkpınar Güreşleri Edirne Belediyesince düzenlenmeye başlanmıştırBu yıl da zamanın Belediye Başkanı Tahsin ŞIPKA Kırkpınar Güreşlerini Belediye hizmetleri arasına almıştır
Pehlivan
Pehlivan sözlüğü FarsçadırBurhan-katia göre asıl anlamı yürekli cesur (Şeci) yiğit (dili) ise de,Zabit,vali,iri vücutlu ve doğru sözlü kimseye de Pehlivan denilir Bu nedenle yerine göre çeşitli zamanlar için kullanılmıştır
Selçuklular zamanında kahramanlık gösteren savaşçılara, üstün başarı kazanan atıcı,güreşçi,gürzcülere Pehlivan denildiği gibi bu sıfatın 16yüzyıl başlarında yalnız sporcular için kullanılmış olmasıdırPehlivan deneyiminin bu anlamda kullanılışı Sultan II Mahmut çağının sonuna kadar süre gelmiştir
Türk Milleti erkeği,kadın ve çocuğuyla güreş sever güreşçiye saygı duyar ve Pehlivanlara ayrıcalık tanır şüphesiz ki bu sevgi ve saygı,Türkün ruhundaki savaşçılık kahramanlık duygulardan ve sporu bu yönüyle sürmesinden kaynaklanmaktadır
Güreşçiye karşı duyduğu sevgi ve saygı da pehlivanların herkesten daha güçlü kuvvetli,vücut yapısının,adalelerinin daha gelişmiş,görünüşünün daha sağlıklı görünmesinden,davranışının yiğitçe,karakterinin doğru ve mertçe oluşu,diline eline ve beline güvenilir olmasından ileri gelmektedir
Osmanlılar zamanında saray dışında yapılan güreş yarışmaları panayırlarda, düğünlerde kulüplerde bir hayır kurumu yararına veya meslek edinmiş organizatörlerin özel yer ve salonlarında yapılırdı ayrıca Düğün Güreşleri,Ramazan Güreşleri,Hayır Kurumlarına yapılan Güreşler vardı