Tevkif Yoluyla Kesilen Vergilerin Mahsup ve İadesi

Tevkif Yoluyla Kesilen Vergilerin Mahsup ve İadesi


06 Nisan 2004 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 25425

Maliye Bakanlığından:

Gelir Vergisi Genel Tebliği Seri No: 252

Tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinden mahsubu ve kalan kısmın iadesi, geçici verginin mahsup ve iadesi ile bu vergilere ait vergi hatalarından kaynaklanan iade işlemlerine ilişkin düzenleme ve açıklamalar bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır

1 Tevkif Yoluyla Kesilen Vergilerin Mahsup ve İadesi

11 Yasal Düzenlemeler

Gelir Vergisi Kanununun 121 ve Kurumlar Vergisi Kanununun 44 üncü maddelerinde; beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan Gelir/Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kesilmiş bulunan vergilerin, beyanname üzerinden hesaplanan gelir/kurumlar vergisine mahsup edileceği, mahsubu yapılan miktarın gelir/kurumlar vergisinden fazla olması halinde aradaki farkın vergi dairesince mükellefe bildirileceği ve mükellefin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaatı üzerine kendisine red ve iade olunacağı belirtilmiştir

Söz konusu maddelerde, 5035 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeler uyarınca, iadesi gereken vergiler ile ilgili olarak; iadeyi mahsuben veya nakden yaptırma, inceleme raporuna, yeminli mali müşavir raporuna veya teminata bağlama ve iade için aranılacak belgeleri belirleme konusunda Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir Bu yetki; kazanç türlerine, iade şekillerine, geliri elde edenin veya ödemeyi yapanın hukuki statüsüne göre ayrı ayrı kullanılabileceği gibi belli hadler çerçevesinde de kullanılabilecektir

Mahsuben iade işlemi, aranan tüm belgelerin tamamlanması koşuluyla, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarih itibariyle yapılacaktır İkmalen veya re'sen yapılan tarhiyatlarda ise mahsup işlemi, mahsup talebine ilişkin dilekçe ve eklerinin eksiksiz olarak vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarih itibariyle yapılacaktır Aranan belgelerin tamamlanması aşamasında yapılan tahsilatlar yönünden düzeltme yapılmayacaktır

Bu düzenlemelere göre, tevkif yoluyla kesilen vergilerin mahsup ve iadesi aşağıdaki şekilde yapılacaktır

12 Beyanname Üzerinden Hesaplanan Vergiye Mahsup

Yıllık beyanname ile beyan edilen gelir veya kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiden yıl içinde tevkif yoluyla kesilen vergiler mahsup edilir Mahsup işleminin yapılabilmesi için, tevkif yoluyla kesilen verginin beyannameye dahil edilen gelir veya kazanca ilişkin olması gerekir
Tevkif yoluyla kesilen vergilerin, yıllık gelir veya kurumlar vergisinden mahsubunda mükelleflerin kendilerinden yapılan vergi tevkifatı ile ilgili olarak kesintiyi yapan vergi sorumlularının adı-soyadı veya unvanını, bağlı olduğu vergi dairesini ve vergi kimlik numaralarını, kesintiye esas alınan brüt tutarları, kesilen vergileri ve kesinti yapılan dönemleri gösteren bir tabloyu (Ek: l Tablo) yıllık beyannamelerine eklemeleri yeterlidir

13 Diğer Vergi Borçlarına Mahsup veya Nakden İade

131 Mahsup Yoluyla İade

Tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık beyannamedeki mahsuplar sonunda kalan kısmının diğer vergi borçlarına mahsup talebi tutarına bakılmaksızın, inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilir

Bunun için mahsup talebinin dilekçe (Ek: 2 Dilekçe Örneği) ile yapılması ve yıl içinde yapılan tevkifatlara ilişkin tablonun (Ek: l) dilekçe ekinde yer alması gerekmektedir Söz konusu tablonun daha önce yıllık beyanname ekinde yer almış olması halinde, mahsup dilekçesi yeterli olacaktır Mahsup dilekçesi ve ilgili tablonun ibraz edilmiş olması kaydıyla, mükelleflerin vergi borçlarına ilişkin mahsup talepleri yıllık beyannamenin verildiği tarih esas alınarak yerine getirilir

Yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin kanuni süresinde verilmemesi ya da sair nedenlerle ikmalen veya re'sen yapılan tarhiyatlar üzerine tahakkuk eden vergiler ile ilgili olarak daha önce tevkif yoluyla kesilen vergiler öncelikle tarhiyat aşamasında vergi dairesince dikkate alınarak yerine getirilir Bu mahsuplar sonunda kalan kısım talep edilmesi halinde diğer vergi borçlarına mahsup edilir Bu durumda mahsup talepleri dilekçe ve eklerinin eksiksiz olarak vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarihten itibaren hüküm ifade eder Bu tarihten itibaren mükelleflerin mahsubunu talep ettikleri vergi borçları için gecikme zammı uygulanmaz

Mükellefler dilerlerse ortağı bulundukları adi ortaklık veya kollektif şirketlerin müteselsilen sorumlu oldukları vergi borçlarına da mahsuben iade talebinde bulunabilirler Bu taleplerin yerine getirilebilmesi için, iade alacaklısı mükellefin muaccel hale gelmiş vergi borcunun bulunmaması ve mahsup dilekçesinde adi ortaklık veya kollektif şirketin hangi dönem borçları için mahsup talep edildiğinin belirtilmesi gerekir Mahsup talebine ilişkin dilekçe (Ek:2) ve eklerinin vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarih esas alınır

Mükellefin muaccel hale gelmiş vergi borcunun bulunmaması halinde, iade alacağının sonraki dönemlerde muaccel hale gelecek vergi borçlarına mahsubu mümkündür Bu takdirde mahsup talebi sonraki dönemlerde doğacak verginin tahakkuku ile hüküm ifade eder

Mahsup taleplerinin yerine getirilmesinde, Vergi Usul Kanununun 114 ve 126 ncı maddelerinde yer alan zamanaşımı hükümleri gözönünde bulundurulur

132 Nakden İade

Nakden iade taleplerinin dilekçe ile yapılması şarttır Tevkif yoluyla kesilen vergilere ilişkin nakden iade edilecek tutarın 10 milyar lirayı geçmemesi halinde iade talebi, yıl içinde yapılan tevkifatlara ilişkin tablo (Ek: l) ile birlikte;

TC

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı

(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)

Sayı : B071GİB4061601/06/
Konu : Tevkif yoluyla kesilen vergilerin diğer vergi borçlarına mahsubu

Sayın ………………

İlgi: Tarihsiz dilekçeniz
İlgide kayıtlı dilekçenizde; ………Vergi Dairesi Müdürlüğünün ……… vergi numarasında serbest muhasebeci olarak faaliyette bulunduğunuzu, söz konusu serbest meslek kazancınızdan dolayı yıl içinde tevkif suretiyle ödediğiniz vergilerin, vermiş olduğunuz yıllık gelir vergisi beyannamenizde mahsubunun yapıldığı, mahsup sonrası iade alacağınızın doğduğunu belirterek, iade alacağınızın adınıza tescilli binek otomobilinize ait motorlu taşıtlar vergisi, bu vergiye ait gecikme zammı ve çeşitli trafik cezası borçlarına mahsup talep edip edemeyeceğiniz hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 121’inci maddesinde; “Yıllık beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan bu Kanuna göre kesilmiş bulunan vergiler, beyanname üzerinden hesaplanan Gelir Vergisine mahsup edilir
Mahsubu yapılan miktar Gelir Vergisinden fazla olduğu takdirde aradaki fark vergi dairesince mükellefe bildirilir ve mükellefin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaatı üzerine kendisine red ve iade olunur
Maliye Bakanlığı; iadeyi mahsuben veya nakden yaptırmaya, inceleme raporuna, yeminli mali müşavir raporuna veya teminata bağlamaya ve iade için aranılacak belgeleri belirlemeye yetkilidir
Bu yetki; kazanç türlerine, iade şekillerine, geliri elde edenin veya ödemeyi yapanın hukuki statüsüne göre ayrı ayrı kullanılabileceği gibi belli hadler çerçevesinde de kullanılabilir
Mahsuben iade işlemi, aranan tüm belgelerin tamamlanması koşuluyla, yıllık gelir vergisi beyannamesinin verildiği tarih itibariyle yapılır İkmalen veya re’sen yapılan tarhiyatlarda mahsup işlemi, mahsup talebine ilişkin dilekçe ve eklerinin eksiksiz olarak vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarih esas alınarak yapılır Aranan belgelerin tamamlanması aşamasında yapılan tahsilatlar yönünden düzeltme yapılmaz” hükmüne yer verilmiştir
Konu ile ilgili olarak, 06042004 tarih ve 25425 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 252 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin “ Mahsup Yoluyla İade” başlıklı 131’inci bölümünde ; “ Tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık beyannamedeki mahsuplar sonunda kalan kısmının diğer vergi borçlarına mahsup talebi tutarına bakılmaksızın, inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilir
Bunun için mahsup talebinin dilekçe (Ek:2 Dilekçe Örneği) ile yapılması ve yıl içinde yapılan tevkifatlara ilişkin tablonun (Ek:1) dilekçe ekinde yer alması gerekmektedir Söz konusu tablonun daha önce yıllık beyanname ekinde yer almış olması halinde, mahsup dilekçesi yeterli olacaktır Mahsup dilekçesi ve ilgili tablonun ibraz edilmiş olması kaydıyla, mükelleflerin vergi borçlarına ilişkin mahsup talepleri yıllık beyannamenin verildiği tarih esas alınarak yerine getirilir
Mükellefin muaccel hale gelmiş vergi borcunun bulunmaması halinde, iade alacağının sonraki dönemlerde muaccel hale gelecek vergi borçlarına mahsubu mümkündür Bu takdirde mahsup talebi sonraki dönemlerde doğacak verginin tahakkuku ile hüküm ifade eder” açıklamalarına yer verilmiştir
Yine aynı Tebliğin, ekinde yer alan mahsup dilekçesi örneğinde, “Daireniz nezdinde toplam ……………… TL iade alacağım doğmuştur Söz konusu alacağımın aşağıda yer alan borçlarım ile buna ait fer’ileri ile cezalarına / doğmuş ve doğacak borçlarıma / belirttiğim kişilerin borçlarına mahsubunu arz ederim” ifadesine yer verilmiştir
Aynı Tebliğin “Nakden iade başlıklı 132’nci bölümünde ise; nakden iade taleplerinin dilekçe ile yapılmasının şart olduğu, tevkif suretiyle kesilen vergilere ilişkin nakden iade edilebilecek tutarın 10000 YTL’yi aşmaması halinde iade talebinin, yıl içinde yapılan tevkifatlara ilişkin tablo (Ek:1) ile birlikte serbest meslek kazancına ilişkin olarak vergilerin sorumlu adına tahakkuk ettiğini gösteren ilgili saymanlık yazısının, ilgili kurumca onaylanan bir örneğinin dilekçeye eklenmesi koşuluyla inceleme raporu ve teminat aranmaksızın yerine getirileceği açıklanmıştır
Yine söz konusu tebliğin aynı bölümünde, nakden iade edilecek tutarın 10000 YTL’yi aşması halinde aşan kısmın iadesinin vergi inceleme raporu veya teminat karşılığında yerine getirileceği, nakden iade talebinin 100000YTL’ye kadar olan kısmının, mükellefle süresinde tam tasdik sözleşmesi düzenlemiş yeminli mali müşavirce düzenlenecek tam tasdik raporu uyarınca iade edileceği, 100000YTL’yi aşan kısmının iadesinin ise denetim elemanlarınca düzenlenen vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirileceği, iade talebinin kısmen mahsuben kısmen nakden olması halinde söz konusu taleplerin bu tebliğde yer alan açıklamalar çerçevesinde ayrı ayrı değerlendirileceği, dolayısıyla talebin tümünün nakit iadesi olarak kabul edilerek işlem yapılmasının söz konusu olmadığı açıklanarak nakden iade talepleri ile ilgili olarak tebliğin 132 bölümünde belirtilen belgelerin, talep edilen tutarın tamamı için aranacağı belirtilmiştir
Bu itibarla, yıl içinde kesinti suretiyle ödediğiniz vergilerden, beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinin mahsup edilmesi sonrası kalan iade alacağınızı adınıza tescilli binek otomobilinizin motorlu taşıtlar vergisi ve bu vergiye ait gecikme zammına mahsup talep etmeniz mümkündür
Ancak iade alacağınızın vergi borcu niteliğinde olmayan trafik para cezası borçlarınıza mahsuben iadesinin yapılması söz konusu olmayıp, anılan trafik para cezası borçlarınıza mahsup yapılabilmesi için iadenin nakden iade edilebilecek aşamada olması gerekmekte olup, nakden iadeye ilişkin belgelerin eklenmesi halinde trafik para cezası borçlarınıza mahsup edilebilecektir
Bilgi edinilmesini rica ederim

TC
ANKARA VALİLİĞİ
İl Defterdarlığı
Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü

SAYI : B074DEF00611/
KONU :

İLGİ : dilekçeniz

İlgide kayıtlı dilekçenizde; serbest muhasebeci olarak faaliyetinize devam ettiğiniz, serbest meslek kazançlarınızdan yıl içinde tevkif suretiyle ödediğiniz vergilerinizi, vermiş olduğunuz yıllık gelir vergisi beyannamenizde mahsubunu yaptığınız, arta kalan kısmın ise diğer vergi borçlarınıza mahsubunu istediğiniz, ancak nakden iade talep etmediğiniz belirtilerek, tarafınıza iade edilecek kısmın adınıza tahakkuk eden SSK primi, işsizlik ve İPC borçlarınıza da mahsubunun yapılabilmesinin mümkün bulunup bulunmadığı hususunda Defterdarlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 121'nci maddesinde; "Yıllık beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan (4369 sayılı Kanunun 81/C-12'nci maddesiyle değişen ibare) (111999 tarihinden geçerli olmak üzere) bu Kanuna göre kesilmiş bulunan vergiler, beyanname üzerinden hesaplanan Gelir Vergisine mahsup edilir

(2361 sayılı Kanunun 84'üncü maddesiyle değişen fıkra)(111981 tarihinden geçerli olmak üzere) Mahsubu yapılan miktar Gelir Vergisinden fazla olduğu takdirde aradaki fark vergi dairesince mükellefe bildirilir ve mükellefin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaatı üzerine kendisine red ve iade olunur

(5035 sayılı Kanunun 15'inci maddesiyle eklenen fıkra) (112004 tarihinden geçerli olmak üzere) Maliye Bakanlığı; iadeyi mahsuben veya nakden yaptırmaya, inceleme raporuna, yeminli mali müşavir raporuna veya teminata bağlamaya ve iade için aranılacak belgeleri belirlemeye yetkilidir

(5035 sayılı Kanunun 15'inci maddesiyle eklenen fıkra) (112004 tarihinden geçerli olmak üzere) Bu yetki; kazanç türlerine, iade şekillerine, geliri elde edenin veya ödemeyi yapanın hukuki statüsüne göre ayrı ayrı kullanılabileceği gibi belli hadler çerçevesinde de kullanılabilir

(5035 sayılı Kanunun 15'inci maddesiyle eklenen fıkra) (112004 tarihinden geçerli olmak üzere) Mahsuben iade işlemi, aranan tüm belgelerin tamamlanması koşuluyla, yıllık gelir vergisi beyannamesinin verildiği tarih itibariyle yapılır İkmalen veya re'sen yapılan tarhiyatlarda mahsup işlemi, mahsup talebine ilişkin dilekçe ve eklerinin eksiksiz olarak vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarih esas alınarak yapılır Aranan belgelerin tamamlanması aşamasında yapılan tahsilatlar yönünden düzeltme yapılmaz" hükmüne yer verilmiştir

Konu ile ilgili olarak 06042004 gün ve 25425 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 252 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "Mahsup Yoluyla İade" başlıklı 131'inci bölümünde;" Tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık beyannamedeki mahsuplar sonunda kalan kısmının diğer vergi borçlarına mahsup talebi tutarına bakılmaksızın, inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilir

Bunun için mahsup talebinin dilekçe (Ek:2 Dilekçe Örneği) ile yapılması ve yıl içinde yapılan tevkifatlara ilişkin tablonun (Ek:1) dilekçe ekinde yer alması gerekmektedir Söz konusu tablonun daha önce yıllık beyanname ekinde yer almış olması halinde, mahsup dilekçesi yeterli olacaktır Mahsup dilekçesi ve ilgili tablonun ibraz edilmiş olması kaydıyla, mükelleflerin vergi borçlarına ilişkin mahsup talepleri yıllık beyannamenin verildiği tarih esas alınarak yerine getirilir


Mükellefin muaccel hale gelmiş vergi borcunun bulunmaması halinde, iade alacağının sonraki dönemlerde muaccel hale gelecek vergi borçlarına mahsubu mümkündür Bu takdirde mahsup talebi sonraki dönemlerde doğacak verginin tahakkuku ile hüküm ifade eder" açıklamalarına yer verilmiştir

Yine aynı tebliğin "Tebliğ Düzenlemelerinin Geçerli Olacağı İadeler" başlıklı 45'inci bölümünde; "Bu tebliğde yapılan açıklamalar, geçmiş dönemlere ilişkin olup da henüz sonuçlandırılmamış mahsup ve iade talepleri hakkında da uygulanır" denilmiştir

Bu itibarla, yıllık gelir vergisi beyannameniz üzerinden hesaplanan gelir verginizden, yıl içerisinde tevkif suretiyle kesilen vergiler mahsup edilecek olup, mahsup sonrası kalan bir tutarın olması ve bu tutarın da muaccel hale gelmiş vergi borçlarınıza mahsubunun talep edilmesi halinde söz konusu mahsup talebiniz tutarına bakılmaksızın, inceleme raporu ve teminat aranılmaksızın yerine getirilecek olup, mahsup talebinin bir dilekçe ile yapılması ve yıl içinde yapılan tevkifatlara ilişkin içeriği söz konusu tebliğde belirtilen Ek:1 tablonun dilekçe ekinde yer alması yeterli olacaktır

Ancak, diğer vergi borçlarınıza mahsuptan sonra da arta kalan bir tutarın bulunması halinde söz konusu tutarın da sonraki dönemlerde muaccel hale gelecek vergi borçlarınıza mahsup edilmesi mümkün olup, bu durumda mahsup talebi sonraki dönemlerde doğacak verginin tahakkuku ile hüküm ifade edecektir

Ayrıca, yıl içinde tevkif suretiyle kesilen vergilerin vergi borçlarına mahsubundan sonra arta kalan tutarın diğer kamu kuruluşlarına olan borçlara (SSK Primi, işsizlik vb) mahsubunun yapılabileceği hususunda mevcut bir düzenleme bulunmamaktadır

Bilgi edinilmesini rica ederim

Defterdar V