Güzel Sanatlar Nedir, Dalları Ve Özellikleri Nelerdir?

Sanat genel olarak önce iki gruba ayrılır:

a) Pratik sanatlar / endüstriyel sanatlar (zanaat)

b) Güzel sanatlar

Güzel sanatlar deyince aklımıza, insan yaratıcılığı, insanın ilk çağlardan bu yana kendini ifade ettiği, tam yetkinleşemediği dönemlerde, çizgi, boya, kil yoluyla içini döktüğü biçimler, desenler, çeşitli oluşumlar gelir Yetkinleştiği dönemlerde ise, örnekler çok çeşitli Sözgelimi, ünlü rönesans sanatçıları, yapılar, anıtlar, köprüler, müzeleri dolduran resimler, sonra şiirler ya da Mimar Sinan'ın camileri, çeşmeleri, köprüleri, vb derken günümüzün sanat eserleri, insan aklıyla duygularının estetik beğenisiyle yaratıcı gücünün ortaya koyduğu, bilim ve teknolojinin de en üst seviyelerindeki çağımız sanatçılarının sanat ürünleri ortaya çıkmıştır: Çağdaş resim, heykel, roman, tiyatro, sinema, çelik ve cam yapılar, incecik kullanım eşyaları, sesin, ışığın, rengin, oyun gücünün birleştiği büyük sahne olayları, türlü tasarımlar

Güzel sanatlar, güzellik ve zevkle ilgilenen sanatlar için kullanılır Bu terim ilk defa Fransızcada beaux arts olarak, resim, heykel, baskı gibi görsel sanatları tanımlamak için bulunmuştur Günümüzde daha çok, klasik veya akademik sanatla bağlantılı olan geleneksel görsel sanatlar anlamına gelir

Güzel sanatlar teriminin ortaya çıkışındaki motivasyon, resim, heykel gibi görsel sanat dallarını; tekstil, seramik gibi zanaat ve uygulamalı sanatlardan ayırmaktı Buradaki "güzel", sanat eserinin niteliğini değil, disiplinin estetikle bağlantısını vurgulamak için kullanılmıştır Günümüzde icra edilen ve sadece resim, heykel ve baskıyla kısıtlı olmayan modern ve çağdaş sanat eserleri için açıklayıcı ve kapsayıcı olmadığından, buna alternatif olarak görsel sanatlar tabiri kullanılmaktadır

Güzel sanatlar içine, Ortaçağ bilginleri tarafından on sanat sokulmuştur Bunlar:

1 Sarf (dilbilgisi),

2 Nahiv (sözdizimi),

3 İlmi beyan (güzel konuşma bilimi),

4 Belagat (güzel konuşma bilimi),

5 İstatistik

6 Felsefe,

7 Musiki,

8 Matematk

9 Geometri

10 İlmi heyet (astronomi)

idi Fakat bunlardan çoğu, bilimler arasına girmiş ve güzel sanat olmaktan çıkmıştır

Güzel sanatların çeşitleri:

1 - Edebiyat: Kelimelerle yapılan bir güzel sanattır Nazım ve nesir yolundaki bütün eserler bu kola girer
2 - Resim: Yağlı, sulu ya da kuru boyalarla bir zemin üzerine çizgiler çizme ve boyama suretiyle yapılan güzel sanattır Resim yapan sanatçıya ressam adı verilir
3 - Heykel: Ya tabiatta var olan ya da hayalde canlandırılan varlıkları,taş, çamur, tahta, maden gibi maddeler kullanmak suretiyle üç boyutlu olarak yapma işidir Heykel yapanlara heykeltıraş adı verilir
4 - Mimarlık: insanların estetik zevklerine hitap edecek şekilde yapılar yapmaktır Tarihî olmak özelliğini kazanmış yapıtlar, tapmaklar camiler, saraylar, bir medeniyetin en güzel eserlerini meydana getirirler Sanatçılarına mimar adı verilir
5 - Musiki: Sesleri melodi haline getirme sanatıdır Musiki, pek çok bölümlere, ayrılır Musiki bestecilerine musıkişinas denir
6 - Tiyatro: Bir hikâyenin, sahnede, oyuncular tarafından canlandırılarak, temsil edilmesi sanatıdır Bugün tiyatro eserleri, sinemalarda, radyolarda, televizyonlarda yer almaktadır Eseri oynayan sanatçılara aktör, aktris adı verilir
7 - Dans: Musikiye uyularak yapılan ritmik hareketlerdir Pek çok çeşitleri vardır

Bunların dışında olarak, bugün, sinema ve fotoğrafçılığı da güzel sanatlar arasında sayanlar vardır

Acaba güzel sanatları nasıl sınıflandırabiliriz?

Geleneksel ve çağdaş olmak üzere iki biçimde sınıflamak, bize bazı kolaylıklar getirebilir

Geleneksel sınıflama, güzel sanatları, hitap ettiği duyu organlarına göre sınıflar Sözgelimi "görsel sanatlar" (plâstik sanatlar), göze ve görmeye dayanan sanatları, resim, heykel, mimari gibi dalları bir grupta toplar Fonetik sanatlar, müzik ve türleri ile edebiyatı; ritmik sanatlar ise, hem görme ve hem de hareketle ilgili olan sinema, opera gibi sanatları kapsar

Ancak, bu sınıflandırmanın ister istemez dışında kalabilen bazı türler de olabilir Sözgelimi, karikatür veya seramik gibi Bu sebeple, daha çağdaş bir sınıflandırmaya gerek duyulmuştur Bu sınıflama, söz konusu edilen sanat dalının niteliği ve tekniği gözönünde bulundurulmaktadır Buna göre, şöyle bir sınıflandırma yapılabilir:
Yüzey Sanatları: Tüm iki boyutlu sanat çalışmaları, yani bir eni ve bir boyu olan kâğıt veya tuval üzerine, bir duvar ya da kumaş üzerine uygulanan sanatlardır: resim ve türleri ( yağlı boya, sulu boya, baskı sanatları, afiş, grafik çizimler ), duvar resmi, minyatür, karikatür, fotoğraf, batik, süsleme vb

Hacim Sanatları: Üç boyutlu sanat çalışmalarıdır Sözgelimi heykel, seramik, anıtlar gibi
Mekân Sanatları: İç ya da dış mekânı içine alan ya da düzenleyen sanat dallarıdır En başta mimarî olmak üzere (bahçe mimarîsi, peyzaj mimarîsi), çevre düzenlemesi gibi mekâna ilişkin tüm tasarım çalışmaları
Dil Sanatları: edebiyat ve yazı türlerini kapsayan sanatlardır: roman, hikâye, şiir, deneme, tiyatro metni, film senaryosu vb gibi
Ses Sanatları: Müzik ve bütün türlerini kapsayan sanatlardır : Halk müzikleri, klâsik müzikler gibi

Hareket Sanatları: İnsanın, bedeniyle anlatım gücü kazandırdığı sanatlardır: Bale, dans türleri, Halk dansları, pandomim vb
Dramatik Sanatlar: İnsanın, eyleme dönüşmüş ifadelerle kendini veya bir olayı, bir olguyu anlattığı sanatlardır: tiyatro, opera, müzikal oyun, kukla gibi sahne sanatları, sinema, gölge oyunu gibi türleri buna örnek olarak gösterebiliriz

Böylece, bütün sanat dallarını içine alan bir sınıflandırma yapmış olunur