δ¹³C Nedir ?

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-29-2012

δ¹³C

Jeokimya, paleoklimatoloji ve paleo okyanus bilminde δ13C bir izotopik imza değeridir, karbonun kararlı izotoplarının oranı 13C:12C 'nin binde (‰) olarak ifadesidir:

Burda standart, belirlenmiş bir referanstır, okyanus suyu gibi

δ13C, biyolojik karbon fiksasyonu, organik karbonun gömülmesi ve bitki tipine bağlı olarak zamana göre değişir

δ13C'yi ne etkiler?

Metan gazının δ13C çok düşüktür: biyolojik kaynaklı metan için -60‰, deniz dibi sıcak su kaynaklarında üretilen termojenik metan için -40‰

Metanla kompleksleşebilen klatratların büyük miktarda çevreye salınmasının (Paleosen'den Eosen devre geçiş sırasında olduğu gibi) global δ13C değerlerine büyük etkisi olabilir

Daha sık olarak, atmosfer ve sudaki karbon dioksitin organik bileşiklere dönüşmesinin (buna birincil üretim denir; bu süreç başlıca fotosentez yoluyla olur) ve organik maddelerin gömülmesindeki değişmeler bu oranı etkiler

Organizmalar bünyelerine yeni organik bileşikler katarken 12C'yi 13C'ye tercih ederler ve δ13C imzaları -13‰ ile -33‰ arasında değişir, bu canlıların kullandığı metabolik yola bağlı olarak

Birincil üretimdeki bir artış δ13C değerinin artmasına neden olur çünkü bitkilerin yapısına daha çok 12C dahil olur

Organik maddeler tortu olarak toprağa veya deniz dibine gömülünce sistemdeki serbest 12C azalır çünkü organik karbonda daha fazla 12C vardır

Önemli jeolojik δ13C değişimleri

C3 ve C4 bitkilerinin izotopik imzaları farklıdır (-28‰ ve -13‰), bu yüzden C4 bitkilerin zamana göre doğadaki yaygınlıkları δ13C kayıtlarından anlaşılabilir

Kitlesel soy tükenmeleri çoğu zaman δ13C'de bir artma ile kendini gösterir, bunun nedeninin birincil üretkenlikte bir azalma olduğu tahmin edilmektedir

Geç Devoniyen dönemde büyük kara bitkilerinin evrimleşmesi ile organik karbon gömülmesini artmış ve bunun sonucu δ13C düşmüştür

Biyokimya

Canlıların 12C'yi 13C tercih etmelerinin nedeni, 12C'nin daha hafif olmasıdır

Kimyasal tepkimelerde genelde 12C'yle kurulmuş bir bağ daha kolay kırılabilir, çünkü bağı koparmak için daha az enerji gereklidir

Bazı enzimler özellikle kopardıkları kimyasal bağın bir ucunda 12C olmasına duyarlıdır

Pirüvat dehidrojenaz bu enzimlerden biridir, ikinci karbonu 12C olan pirüvat moleküllerini tercih eder

C3 veya C4 yoluyla karbon fiksasyonu olduktan sonra bu bitkileri yiyen hayvanlarda δ13C değeri bitkideki değierden farketmez, yani bitkisel kökenli organik bileşikler hayvan metabolizmasına girdikten sonra 12C'ye olan tercih değişmez

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-29-2012

basligi gorunce sasirdim dedim bu ney ))) tesekkürler bilgi icin

10-29-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	δ¹³C Nedir ? δ¹³C Jeokimya, paleoklimatoloji ve paleo okyanus bilminde δ13C bir izotopik imza değeridir, karbonun kararlı izotoplarının oranı 13C:12C 'nin binde (‰) olarak ifadesidir: Burda standart, belirlenmiş bir referanstır, okyanus suyu gibi δ13C, biyolojik karbon fiksasyonu, organik karbonun gömülmesi ve bitki tipine bağlı olarak zamana göre değişir δ13C'yi ne etkiler? Metan gazının δ13C çok düşüktür: biyolojik kaynaklı metan için -60‰, deniz dibi sıcak su kaynaklarında üretilen termojenik metan için -40‰ Metanla kompleksleşebilen klatratların büyük miktarda çevreye salınmasının (Paleosen'den Eosen devre geçiş sırasında olduğu gibi) global δ13C değerlerine büyük etkisi olabilir Daha sık olarak, atmosfer ve sudaki karbon dioksitin organik bileşiklere dönüşmesinin (buna birincil üretim denir; bu süreç başlıca fotosentez yoluyla olur) ve organik maddelerin gömülmesindeki değişmeler bu oranı etkiler Organizmalar bünyelerine yeni organik bileşikler katarken 12C'yi 13C'ye tercih ederler ve δ13C imzaları -13‰ ile -33‰ arasında değişir, bu canlıların kullandığı metabolik yola bağlı olarak Birincil üretimdeki bir artış δ13C değerinin artmasına neden olur çünkü bitkilerin yapısına daha çok 12C dahil olur Organik maddeler tortu olarak toprağa veya deniz dibine gömülünce sistemdeki serbest 12C azalır çünkü organik karbonda daha fazla 12C vardır Önemli jeolojik δ13C değişimleri C3 ve C4 bitkilerinin izotopik imzaları farklıdır (-28‰ ve -13‰), bu yüzden C4 bitkilerin zamana göre doğadaki yaygınlıkları δ13C kayıtlarından anlaşılabilir Kitlesel soy tükenmeleri çoğu zaman δ13C'de bir artma ile kendini gösterir, bunun nedeninin birincil üretkenlikte bir azalma olduğu tahmin edilmektedir Geç Devoniyen dönemde büyük kara bitkilerinin evrimleşmesi ile organik karbon gömülmesini artmış ve bunun sonucu δ13C düşmüştür Biyokimya Canlıların 12C'yi 13C tercih etmelerinin nedeni, 12C'nin daha hafif olmasıdır Kimyasal tepkimelerde genelde 12C'yle kurulmuş bir bağ daha kolay kırılabilir, çünkü bağı koparmak için daha az enerji gereklidir Bazı enzimler özellikle kopardıkları kimyasal bağın bir ucunda 12C olmasına duyarlıdır Pirüvat dehidrojenaz bu enzimlerden biridir, ikinci karbonu 12C olan pirüvat moleküllerini tercih eder C3 veya C4 yoluyla karbon fiksasyonu olduktan sonra bu bitkileri yiyen hayvanlarda δ13C değeri bitkideki değierden farketmez, yani bitkisel kökenli organik bileşikler hayvan metabolizmasına girdikten sonra 12C'ye olan tercih değişmez

10-29-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	δ¹³C Nedir ? basligi gorunce sasirdim dedim bu ney ))) tesekkürler bilgi icin