Korozyon-Paslanma Nasıl Meydana Gelir?

Korozyon, metal veya metal alaşımlarınınoksitlenme veya diğer kimyasal etkilerle aşınma durumu Demirin paslanması, alüminyumun oksitlenmesi korozyona örnek olarak verilebilir Dilimize yabancı dillerden giren korozyon sözcüğü; yenme, kemirilme gibi anlamlarla alakalıdır Aşınma, çürüme, paslanma, bozulma gibi sözcüklerle karşılanabilir

Yüzeyleri uygun şekilde korunmayan metal ve metal alaşımlarının bozunmaları önemli bir teknolojik sorundur
Korozyonun Oluşumu

Metal ve alaşımların kararlı halleri olan bileşik haline dönme eğilimleri yüksektir Bunun sonucu olarak metaller içinde bulundukları ortamın elemanları ile tepkimeye girerek, önce iyonik hale ve oradan da ortamdaki başka elementlerle birleşerek bileşik haline dönmeye çalışırlar; yani kimyasal değişime uğrarlar ve bozunurlar Sonuçta metal veya alaşımın fiziksel, kimyasal, mekanik veya elektriksel özelliği istenmeyen değişikliklere (zarara) uğrar

Korozyon, metalik malzemelerin içinde bulundukları ortamla reaksiyona girmeleri sonucu, dışardan enerji vermeye gerek olmadan, doğal olarak meydana gelen olaydır

Korozyonun Sebepleri

Korozyon olayları, her ortama ve her farklı tesir mekanizmalarına göre cereyan ederBuna göre elektro-kimyasal veya kimyasal korozyon farklı olurMakinalar üzerindeki mutad korozyon tertibatı genel olarak elektro-kimyasal olaylardan ileri gelmektedir

Elektro-Kimyasal Korozyon Olayları

Elektro-kimyasal korozyonda, korozyon olayları metal yüzeylerinin üstünde, elektrik ileten su tabakasında, elektrolit olarak cereyan ederElektrolit olarak bir çatlak içindeki buğu kalınlığında bir rutubet, film tabakası veya su artığı hatta el teri bile yeterlidir

Rutubetli Çelik Yüzeylerinin Elektro-Kimyasal Oksijen Korozyonu Metal parçalarının üst yüzeyleri rutubetli ortamlarda ve açık havada, bir oksit tabakası ile kaplanırAlaşımsız ve düşük alaşımlı çeliklerden yapılmış olan parlak yapı parçaları, bu şartlar altında bir süre sonra pas benekleri ile kaplanır

Korozyona dayanan olaylar, havadaki oksijenin demir malzemesinin üstündeki su ile bağlantılı halde tesir etmesinden ileri gelmektedirBir su damlasının altındaki bir malzeme bölgesinde, bu münasebetle meydana gelen olaylar izah edilebilirDamlaların ortasında, demir Fe2+ - iyonları çözünmeye başlarBu çözünme sahası lokal bir anot gibi tesir eder (Lokal Anodu)Damlaların kenar bölgesinde, çözünen havanın oksijeninden oluşan OH- iyonları çözünen demir Fe2+ ile reaksiyona girer ve ilk önce demir hidroksit Fe (OH)3 ve buradan pas FeO(OH) oluştururlarPas, damlanın kenarında ring şeklinde ayrılırBenek şeklinde başlayan pas oluşumu çelik yüzeylerde gözlenebilirKorozyonun sürekli olarak devam etmesi halinde bütün çelik yüzeyleri bu yerlerinden itibaren paslanır

Korozyon Elemanlarında Elektro-Kimyasal Korozyon Bu korozyon, bir galvanik eleman içinde cereyan eden aynı olaylardan ileri gelmektedirGalvanik bir eleman, bir elektrik iletim kabiliyeti olan akışkan, elektrolit, içine daldırılan, farklı metallerden yapılmış olan iki elektrottan meydana gelirBu düzende, her iki metalden daha asal olanı çözünürÇözünen metal paslanır yani korozyona uğrarÇinko, bakır, galvanik elemanında bakır-elektrotta (katot) suyun parçalanması nedeniyle hidrojen açığa çıkarken çinko-elektrodu (anot) Zn2+ - iyonları çözünmeye başlarHer iki elektrot arasında büyüklüğü elektrot malzemelerine bağlı olan küçük bir elektrik gerilimi oluşur

Normal bir hidrojen elektrodu ile yapılan ölçümler vasıtasıyla, Normal Potansiyel olarak isimlendirilen münferit elektrot malzemelerinin gerilimleri tayin edilmiş ve metallerin gerilim sırası tablosuna aktarılmışlardır

Hidrojen sıfır potansiyelinden itibaren sola doğru asal olmayan metaller, sağa doğru asal metaller yer alırlarBir galvanik elemanda daha solda kalan metal çözünür, örneğin Zn/Cu elemanında çinko çözünürGalvanik elemandaki gerilimin büyüklüğü normal potansiyel farkından hesap edilebilirÖrnek: Zn/Cu galvanik elemanı bakırın normal potansiyeli +034 V, çinkonunki -076 VBöylece galvanik elemanda +034 V - (-076 V) =11 V'luk bir gerilim oluşur

Bir galvanik elemanın şartları makina elemanlarında ve yapı parçalarında birçok yerlerde meydana gelirBu sahalar, korozyon elemanları çinko adını alırBu hususta, iki farklı metal (elektrotlar) ve bir miktar su (elektrolit) gereklidirTipik korozyon elemanları örneğin çelik yapı parçaları üstündeki metal kaplamalar üzerindeki hasarlı yerler veya farklı malzemeden meydana gelen iki yapı elemanının temas etmesi ve ayrıca alaşımların içindeki asal olmayan metal bu yerlerde çözünmek suretiyle tahribata uğrar