Çocuk Ağiz Ve Diş Sağliği (Pedodonti)

ÇOCUKAĞIZVEDİŞSAĞLIĞI (Pedodonti)

Çocukların dişleri niye çürüyor?

Süt dişleri normal dişlere oranla daha çok organik madde içerirler, bu nedenle çürümeye daha yatkınlardır, daha kolay ve hızlı çürürler

Çocuklar, çürüğün erken döneminde görülebilen soğuk sıcak hassasiyeti ve hafif ağrı gibi sinyalleri zamanında yorumlayamazlar Olayı ancak dayanılamayacak kadar ağrı olmasında farkederler ki bu durumda çokgeç kalınmış olabilir

Çocuklar ağız bakımına yetişkinler kadar dikkat edemezler Çocuğun el becerisi, merakı ve ebeveynin tutumu diş fırçalama alışkanlığını belirler

Özellikle annelerin sıklıkla yaptığı bir hata da emzik ya da biberonu şeker, reçel vb gibi gıdalara batırarak çocuklara vermeleri veya uyku aralarında şekerli süt, meyve suyu gibi gıdalara alıştırmalarıdır Böylece beslenme düzensizliğinden dolayı dişler çürümeye yatkın hale gelir

Çürük oluşumu engellenebilir mi?

Çürüğü tamamen engelleyebilecek bir aşı yada ilaç henüz geliştirilemedi Ancak, çürük sayısını azaltmaya yönelik bazı malzemeler günümüzde kullanılmaktadır, bunlardan birisi; "fissür örtücü" dediğimiz malzemedir Diş çürükleri genellikle azı ve küçükazı dişlerinin, çiğneyici yüzlerinde bulunan "fissür" adı verilen oluklarda başlar Bahsettiğimiz malzemeyle olukların üzeri kapatılıp, o bölgeye mikrop, yemek artığı vs nin sızması engellenerek çürük başlaması önlenir Bu işlem, 6 yaşından itibaren çıkan kalıcı azı ve küçükazı dişlerine de uygulanabilir

Çürüğü engellemenin başka bir yolu da dişlerin çürüğe karşı direncini artırmaktır Dişlere yüzeysel florür uygulanması suretiyle bu direnç kazandırılır

Süt dişlerinin önemi nedir?

Süt dişlerinin birinci görevi çocuğun düzgün beslenmesini sağlamaktır Ayrıca konuşmanın düzgün gelişimi de süt dişlerinin varlığına bağlıdır Bunların yanında aşağıdaki gibi bir görüntü, hiç kimsenin çocuğunda görmek istemeyeceği ciddi estetik sorunlara yol açmaktadır

Süt dişleri kapladıkları alanı kendilerinin yerine gelecek olan kalıcı diş için korumakta ve kalıcı diş sürerken ona rehberlik yapmaktadırlar

Süt dişi erken çekildiği zaman bu doğal yer tutuculuk fonksiyonu da ortadan kalkmaktadır

Süt dişlerindeki çürükler tedavi edilmeli mi?

Tedavi edilmeyen süt dişi çürükleri, ağrı, kötü koku, çiğneme zorluğu, beslenme bozukluğu ve çirkin görüntüye yol açar Bu dönemdeki tedavi edilmeyen diş bozuklukları, ileride diş çarpıklığı, çene gelişiminde bozukluk ve genel sağlık problemlerine (romatizmadan kalp rahatsızlıklarına kadar) sebep olabilecektir Dolayısıyla süt dişlerindeki çürükler, "nasıl olsa yerine yenileri gelecek" yanılgısına düşmeden tedavi edilmelidir

Süt dişlerindeki çürükler ; ağrı ile çocuğun çok küçük yaşlarda tanışmasına ve gelecekte bazı fobileri olmasına neden olabilir Ayrıca bu çürükler süt dişlerinin çok erken kaybına neden olabilir

Çocuklarda diş yaralanmaları

Çocuklarda dişlerin zarar gördüğü kazalarda zaman kaybetmeden müdahalede bulunulmalıdır Doğru tanı konması çok önemlidir Bunun için hekiminiz size, kazanın ne zaman ve nerede olduğunu, darbenin ne taraftan geldiğini, kaza sonrası baygınlık, kusma, hafıza kaybı vb olup olmadığını soracaktır Verilen bilgiler doğrultusunda en doğru tedavi uygulanabilecektir

Çocuklardaki diş yaralanmaları, bazen kalıcı dişin tamamıyla yuvasından ayrılmasına sebep olabilir Bu durumda çıkan diş ile birlikte acilen dişhekiminize gitmelisiniz Bu esnada diş, bir bardak sütün içinde, eğer süt mevcut değilse, temiz bir su içinde muhafaza edilmelidir

Bebeklerde ağız bakımı

Bebeklerin, en azından ilk dört ay anne sütü ile beslenmeleri ağız çevresindeki yumuşak doku ve kas fonksiyonlarının normal gelişimini sağlayacaktır Anne sütünün yetersiz olduğu durumlarda fizyolojik başlıklı (damaklı, kesik uçlu) biberon kullanımı gerekir

Bebekler 1 yaşından itibaren bardak ve kaşıkla beslenmeye alıştırılmalıdır

Biberonla beslenme en fazla 2 yaşına kadar devam edebilir Parmak emme, yalancı emzik kullanma gibi alışkanlıklara 2 – 2,5 yaşına kadar izin verilebilir Eğer parmak emme alışkanlığı mevcutsa, bunun sebebi araştırılarak 3 – 6 yaş arasında bu alışkanlık mutlaka giderilmelidir

Solunum problemleri, çene gelişmesi üzerine olumsuz etki eder Burundan değil de, sadece ağızdan soluma durumu mevcutsa (bu durum uykuda daha iyi anlaşılır) muhakkak kulak burun boğaz uzmanına danışılmalıdır

Çocuklarda diş fırçalama ne zaman başlamalıdır?

Bebek 6-8 aylıkken, (yani ilk dişler ağızda göründüğünde) temizleme işlemi başlamalıdır Sabah kahvaltısı sonrası ve gece yatmadan önce dişleri (en azından çiğneme yüzeylerini) temiz bir tülbent ya da gazlı bezi ıslatarak silmek, temizlemek yerinde olur

Diş fırçası kullanımına ise çocuğun arka dişlerinin çıkmasından sonra (ortalama 2,5 - 3 yaşında ) başlanması uygundur

Okul öncesi çocuklarda diş fırçalama için bir teknik uygulatmak çok zordur Bu yaşlarda önemli olan, çocuğa diş fırçalama alışkanlığı kazandırmaktır Çocuklar diş fırçalarken çoğu zaman dişlerin görünen ya da kolay ulaşılan yüzlerini fırçalar Oysa çürüklerin önlenmesi için dişlerin ara yüzleri ve çiğneyici yüzeylerini çok daha iyi temizlemek gerekir Bu nedenle fırçalamadan sonra Anne-Babanın kontrolü iyi olur

Çocuklar için nasıl bir diş fırçası seçilmeli?

Çocuğun ağız büyüklüğüne uygun, yumuşak ve naylon kıllardan üretilmiş diş fırçaları kullanılmalıdır Sert fırçalar dişleri aşındıracağı için kullanımı uygun değildir Eskimiş bir süpürgeyle süpürme işlemi nasıl yapılamazsa, eski bir fırçayla da dişler fırçalanamaz Fırça kılları aşınır aşınmaz (Ortalama 6 ay) mutlaka değiştirilmelidir

Pedodonti Nedir ?

Pedodonti

Çocuklardaki süt ve daimi dişlerin hastalıkları ile ilgili diş hekimliği dalıdır

Süt dişleri bebekliğin yaklaşık 6 ayında çıkmaya başlar ve 25-3 yaşına kadar ağızda 20 adet süt dişi oluşur

Yaklaşık 6 yaşından itibaren de süt dişlerinin altından daimi dişler çenenin de büyümesine paralel olarak çıkmaya başlarYavaş yavaş süt dişleri dökülerek daimi dişler yerlerini almaya başlarBu 11-13 yaşlarına kadar bütün daimi dişler çenedeki yerlerini alana dek sürer

Küçük bebeklerde süt ya da yemek bulaşığısonrasında verilecek su ve annenin silmesiyle yapılacak bir ağız bakımıyla ortadan kaldırılabilirBu pamukçuk aft gibi ağız yaralarından da korunmayı sağlayacaktır

25-3 yaşlarından itibaren çocuğa diş fırçalama öğretilmeli ve özendirilmelidir Çocuğa yavaş yavaş diş ve ağız bakımı eğitimi verilerekdiş hekimine götürme olayını bir ceza değil de sağlıklı olmanın bir şartı olarak aşılamak gerekir

Anne babalar çürük ve ağız enfeksiyonları konusunda uyanık olmalı ve bu konuda bir diş hekimiyle irtibatta olmalılar