Maliki’Yi Taklit İle İlgili Sual Ve Cevapları

Maliki’yi taklit ile ilgili sual ve cevapları
Hakkında Maliki’yi taklit ile ilgili sual ve cevapları




Maliki’yi taklit ile ilgili sual ve cevapları

Sual: Tam İlmihal’de (Abdestte, kulak memesi hizasındaki deri ve saçlar, Hanefi’de yüzdendir Yıkamak farzdır Maliki’de baştandır, meshetmek farzdır) deniyor Kulağı da mesh etmek farz mıdır?

CEVAP

Abdestte, kulak ile saç arasında kalan arkadaki ve üsteki saçsız deriyi ve kulak memesi önündeki saç ve deriyi mesh farzdır Yüz yıkanırken zaten kulak memesi hizasındaki deri yıkanmış oluyor Yıkamak mesh yerine de geçer Ayrıca mesh etmek gerekmez

Baş mesh edilirken de eller kulaklara kadar götürülünce saçlı deri ile birlikte kulağın arkasındaki ve üstündeki saçsız deri de mesh edilmiş olur

Yani kulağın kendisini mesh etmek farz değildir Yukarıda belirtilen şekilde, üstteki ve yanlardaki saç ile kulak arasındaki saçsız deriyi mesh farzdır

Kan abdesti bozar mı?

Sual: Bir yerim kanadığında abdestim bozulmuyor mu?

CEVAP

Elimizi bıçak kesse, kan çıksa abdestimiz bozulur, fakat bundan sonra o yaralı yerden kan çıksa artık abdestimiz bozulmuş olmaz İlk çıkan kan bozar ondan sonrakiler Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz İlk defa sözünü yanlış anlamamalı! Elin kesildi kan çıktı abdest bozuldu, ondan sonra oradaki yaradan yani aynı yaradan çıkan kan ve irinler abdesti bozmaz Ama öteki elini bıçak kesince yine abdestin bozulur, oradan da sonraki çıkanlar abdesti bozmaz Yani hastalık sebebi ile gelen kan, irin, yel, idrar vesaire abdesti bozmaz Durup dururken burnumuz kanasa semavi özür olduğu için abdestimiz bozulmuş olmaz Elde olmadan yellenmek, elde olmadan idrar kaçırmak gibi semavi özürler Maliki’de abdesti bozmaz

Semavi özürle abdestin bozulması

Sual: Maliki'de semavi özürler abdesti bozmaz mı?

CEVAP

Evet bozmaz O anda özür sahibi olur Namazına devam eder

Semavi özürler, yani insanın elinde olmadan hâsıl olan şeyler, Maliki'de abdesti bozmaz Mesela namazda ishali dışarı çıksa, çıbanından veya yarasından kan aksa, kulağından irin aksa, makattan solucan çıksa, prostat hastasından idrar damlasa, kadınlardan akıntı çıksa, basurdan kan çıksa, elinde olmadan yel kaçsa, ağız dolusu kussa, bunlar semavi özür oldukları için, hiçbirisi Maliki'de abdesti bozmaz Abdesti bozulmadığı için namazına devam eder Böyle bir kimsenin ayağını bıçak kesip kan çıksa, abdesti bozuluyor, çünkü bu semavi özür değildir Ama, ondan sonra ayağı yara olduğu için, artık o yaradan çıkan kan veya irin abdestini bozmaz Olgunlaşmış çıbanın patlaması da semavi özürdür Durup dururken burnun kanaması da semavi özürdür İdrar tutamamak, ishale mani olamamak gibi şeyler semavi özür olur, Maliki'yi taklit eden Hanefi'nin abdestini bozmaz Soğuktan el veya dudak yarılıp kanarsa Maliki'yi taklit edenin abdestini bozmaz Yani semavi sebepler bozmaz

Teyemmüm

Sual: Maliki’yi taklit eden için teyemmümde farklılık var mı?

CEVAP

Teyemmümde farklılık yoktur Sadece vâkit girdikten sonra teyemmüm yapılır ve her vâkit namaz için yeniden teyemmüm etmesi lazım olur

Yıkanmadık yer görülse

Sual: Maliki’yi taklit eden, abdest alıp namaz kıldıktan bir ay sonra, elinde yağlı boya görse, boyayı kazıyıp yıkasa, kıldığı namaz ve abdesti sahih mi?

CEVAP

Evet sahihtir

Muvalat nedir?

Sual: Maliki mezhebinde farz olan muvalat nedir?

CEVAP

Muvalat, her uzvu, birbiri arkasından ara vermeden, acele olarak yıkamaktır Başka bir ifade ile, normal şartlar altında, bir önce yıkadığı uzuv kuruyacak kadar ara vermemektir

Çok kısa zamanda yapılan bir iş, muvalata engel olmaz Mesela, abdest alırken kapıdan biri girse, gelenin kim olduğuna bakılsa, muvalata mani olmaz Musluktan su kesilse, kovadaki suyu almak veya bitişik odadaki musluğa gidip, o musluktan abdest almak, muvalatı engellemez Sağ ayağı yıkadıktan sonra, kolayca giren bir çorabı hemen giyerek, öteki ayağı yıkamaya başlamak da muvalata mani olmaz Yavaşça giyerse, normal şartlarda, bir uzuv kuruyacak kadar ara verilirse, muvalata mani olur Abdest alırken çorabın birisini veya ikisini çıkarmak muvalata mani olmaz

Uzuvların kuruyup kurumaması mutlak ölçü değildir Çünkü sıcak ve rüzgarlı havada, uzuvlar hemen kuruyabilir Yahut soğuk ve rüzgarsız bir yerde, uzuvlar geç kuruyabilir Uzuvlar kurumadı diye, başka bir iş yapmak muvalata mani olur Hararetli vücutta, uzuv tez kuruyabilir Demek ki, kuruyup kurumaması kesin ölçü değildir

İbni Âbidin hazretleri de, Hanefi'ye göre muvalatı anlatırken, (Toprakla teyemmüm ederken de, su ile yıkamak olmadığı halde, normal şartlarda bir uzuv kuruyacak kadar ara vermek muvalata manidir) buyuruyor

Diş çektirmek

Sual: Bugün öğleye doğru dişimi çektirdim, çektirdikten sonra diş etinde kanamalar devam ediyor Maliki'yi taklit ediyorum Öğleyi kaçırmamak için, abdest aldım namazımı kıldım Ve kanama hâlâ devam ediyor Kıldığım öğle namazının kazasını kılmam gerekir değil mi?

CEVAP

Abdestiniz bile bozulmamıştır O abdestle ikindiyi de akşamı da kılabilirsiniz Tabii abdesti bozan başka bir şey olmamışsa Kanamak Maliki’de abdesti bozmaz Namazı kaza etmeniz gerekmez

Niyeti unutmak

Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir kişi namaz, gusül ve abdestte “Maliki mezhebine uymaya'' niyetini unutursa ne yapmalı?

CEVAP

Bir gün sonra hatırlarsa bir gün sonra eder, üç gün sonra hatırlarsa üç gün sonra eder, üç ay sonra hatırlarsa üç ay sonra eder

Asrı evvelde kılmak

Sual: Maliki’yi taklit eden, zaruri sebeplerle, mesela unutarak öğleyi asrı evvele kadar kılamazsa, tekrar Hanefi’yi taklit edip öğleyi asr-ı evvelde kılması caiz mi?

CEVAP

Evet caizdir, çünkü bir ihtiyaç hasıl olmuştur Keyfi olarak geciktirmesi caiz olmaz

İkindiyi asrı sanide kılmak

Sual: Hanefi’nin ikindiyi asr-ı sanide kılması iyi olduğuna göre Maliki’yi taklit eden de kılabilir mi?

CEVAP

Maliki’yi taklit edenin de ikindiyi asr-ı sanide kılması iyi olur Bir mahzuru olmaz Harac olmadan öğleyi asr-ı evvelde kılamaz

Şehvetsiz öpmek

Sual: Maliki’yi taklit eden bir kimse, eşini şehvetle veya şehvetsiz öpünce abdesti bozulur mu?

CEVAP

Şehvetle öperse bozulur, veda öpüşü denilen öpüşle öperse bozulmaz Genelde insan kendi eşine karşı fazla şehvet duymaz, yani öpmekle hemen şehvetlenmez Ama şehvetlenmiş ise abdesti bozulur Hanefi’de şehvetlense de bozmaz

Kanlı çamaşırla namaz

Sual: Maliki'yi taklit eden, basurundan kan aktığı için çamaşırında fazla kan bulaşmış iken namaz kılsa, caiz olur mu?

CEVAP

Evet Çünkü temizlemek zordur

Namazda çıbanın patlaması

Sual: Maliki mezhebini taklit ediyorum Namaz kılarken çıbanım patladı Namazda iken bunu hissettim Namazdan sonra baktım ki kan ve irin el ayasından daha çok yere yayılmış Abdestim bozuldu mu, namazım sahih oldu mu?

CEVAP

Abdest bozulmadığı gibi, namaz da sahih olmuştur Namazdan önce olsaydı, yine abdestinizi bozmazdı ancak imkan ve vâkit varsa çamaşırı değiştirmek gerekirdi, çünkü kendi mezhebimizden çıkmış değiliz Buna da imkan yoksa, o hâliyle kılmakta mahzur yoktur

Eli hilallemek

Sual: Maliki'de abdestte veya gusülde el parmaklarının arasını hilallemek de farzdır Bu farz sadece parmaklarımızı açıp kapatmakla yerine gelir mi? Çünkü kendiliğinden iki parmak birbirine dokunuyor

CEVAP

Evet açıp kapatmakla yerine gelir Ayrıca hilallemek gerekmez

Örülü saçları açmak

Sual: Maliki’yi taklit eden kadın, abdestte ve gusülde, örülü saçını çözmesi gerekir mi?

CEVAP

Maliki’de, kadının, abdestte örülü saçını açması gerekmez Örgünün üstünden hepsini mesh eder Gusülde de saçların dibine, yani başındaki deriye su ulaşabiliyorsa, örgüyü çözmek yine gerekmez Hanefi’de de böyledir Yani kadınlar, örülü saçın diplerini ıslatınca, örgüyü yıkamak lazım değildir Saç dipleri ıslanmazsa, örgüyü açmak lazım olur Örülmemiş saçların her tarafını da yıkamak farzdır Maliki’de guslederken saçları hilallemek de gerekir

Hamilelikte gelen kan

Sual: Maliki'yi taklit eden gebe kadından gelen kan hayz mıdır?

CEVAP

Evet hayzdır Maliki'de, gebeliğin ilk iki ayında hayzın azami müddeti 15 gündür İki ayından altı ayına kadar 20, altı aydan doğuma kadar 30 gündür

Sual: Tam İlmihalde, (Maliki’de abdeste başlarken niyet şarttır) deniyor Gusül bahsinde ise, Abdeste başlarken veya yüzü yıkarken niyet farzdır) deniyor İslam Ahlakı kitabında ise, (Elleri yıkarken farzdır) deniyor Ne zaman niyet etmek gerekiyor?

CEVAP

Abdest başlarken niyet etmek demek, yüzün yıkanması bitene kadar niyet edilir demektir Yani niyet; elleri yıkarken de olur, ağzı, burnu veya yüzü yıkarken de olur Yüz yıkandıktan sonra olmaz Eğer unutulur da abdestten sonra, ne kadar zaman geçerse geçsin hatırlanırsa, hemen bu abdesti Maliki'ye göre aldım demekle abdest sahih olur Yani böyle niyet unutulan namazı da kaza etmek gerekmez

Sual: Maliki mezhebini taklit eden biri yellense, abdesti bozulmaz mı?

CEVAP

Yellenmek Maliki mezhebinde de abdesti bozar Ancak, yel kaçıran, yani yelini tutamayan özürlü olduğu için onun abdestini bozmaz Yoksa yellenmek her zaman abdesti bozar

Sual: Maliki’yi taklit eden, yanlışlıkla kollarını yıkamadan önce başını mesh ediyor, sonra abdestin devamında hatırlayınca, kollarını yıkasa abdesti sahih mi?

CEVAP

Sahihtir Çünkü Maliki’de sıra ile yıkamak şart değildir

Sual: Hanefi’de, gusül ve namaz abdestinde bir yerin yıkanması unutulursa sonradan yıkanabiliyor Maliki’de peş peşe yıkamak farz olduğuna göre aynı durum Maliki’de de geçerli midir?

CEVAP

Hatırlayınca geciktirmeden yıkanırsa Maliki’de de sahih olur

Sual: Maliki’yi taklit edenin tükürükten fazla olan kanı abdestini bozar mı?

CEVAP

Ağızdaki bir yara veya hastalıktan dolayı kan ne kadar çok çıkarsa çıksın Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz

Sual: Maliki’yi taklit ediyorum, Hanefi’de bir şey abdestimi bozmazken, Maliki’de bozsa ne olacak veya Hanefi’de bozup, Maliki’de bozmuyorsa nasıl hareket edeceğiz?

CEVAP

Kendi mezhebinde bozan şey abdesti bozar Taklit ettiği mezhepte de bozan şey yine abdesti bozar Taklit ettiğimiz mezhebin sadece farzlarına uyup, müfsitlerinden kaçacağız Kendi mezhebimizin ise, tamamına uyacağız Semavi özürler, elde olmayan durumlar ayrı

Sual: Maliki’de, guslederken saçı hilallemek, parmakları tarak gibi geçirmek mi?

CEVAP

Evet

Sual: Maliki’de çok sık sakalın altındaki deriyi yıkamak farz mı?

CEVAP

Sadece sakalı yıkamak farzdır

Sual: Hanefi’ye uygun kaplama mesh, Maliki’ye de uygun mu?

CEVAP

Evet

Sual: Maliki’de, kadın da, erkek gibi mi kaplama mesh yapar?

CEVAP

Evet

Sual: Maliki’yi taklit eden kadının kaplama meshte, sarkan saçlarını mesh etmesi gerekir mi?

CEVAP

Evet

Sual: Maliki’yi taklit eden bir bayanım Saçlarım uzun, nasıl mesh edeceğim?

CEVAP

İki elinizi başınızın yanlarından aşağı doğru çekerken başı geçince saçlarınızı kavrayıp aşağı doğru çekerseniz mesh tamam olur İsterse saçlarınız ayaklarınıza kadar uzun olsun fark etmez Elin değmesi önemli, su ile ıslanması değil, ıslak el ile değmek yeterli

Sual: Maliki mezhebini taklit ediyorum Abdestsiz iken bir yerimiz kesilse ve daha sonra abdest aldığımızda kesilen yerden çıkan kan ve sarı su abdesti bozar mı?

CEVAP

Bozulmuş olmaz

Sual: Namaz abdesti aldıktan sonra ıslak ayakla halıya bassak, daha sonra aynı yere çorapla bassak, çorap ıslansa, çoraptaki bu ıslaklık necaset olur mu?

CEVAP

Hanefi’de de, Maliki’de de necis olmaz

Sual: Maliki’yi taklit ediyorum, bebeğimin altını değiştirirken, bebeğin avret yerlerine dokununca, abdestim bozulur mu?

CEVAP

Maliki’de bozulmaz Şafii’de bozulur

Sual: Maliki’de kadınlarla tokalaşınca abdestim bozuluyor mu?

CEVAP

Şehvet duyulmazsa bozulmaz, şehvetlenir iseniz bozulur

Sual: Basurum var Kanama oluyor, çamaşırım kirleniyor Abdestli durmamın bir kolayı yok mu?

CEVAP

Kolayı var Maliki mezhebini bu konuda taklit ederseniz, basurdan akan kan, abdesti bozmadığı gibi, necis de sayılmaz Yani namaz içinde kan gelse, hem abdestiniz bozulmaz, hem de çamaşırı kirleten kan, necis sayılmadığı için o hâliyle kılabilirsiniz

Sual: Bir özürden dolayı Maliki’yi taklit ediyorum Basur, yara, mantar gibi rahatsızlıklarım da var Üstüm başım kan ve irinli iken namaz kılmamda mahzur var mıdır?

CEVAP

Temizleme imkanı varken, namaza mani necaset miktarı varsa, namaz sahih olmaz Çünkü Hanefi mezhebinden çıkmış değiliz Eğer kirlenen elbisemizi değiştirme imkanı yoksa, o zaman Maliki’ye göre kılmak caiz olur

Sual: Basurdan dolayı Maliki’yi taklit ediyorum Bu arada, idrar tutamamak, yaradan irin akması, burun kanaması, elde olmadan yel kaçırmak gibi başka özürler de çıksa, her yeni özür için Maliki’yi ayrı ayrı taklit etmem gerekiyor mu?

CEVAP

Her özür için ayrı niyet gerekmez Özürlerin hepsini hatırlayıp, (Bunlar Maliki’de abdesti bozmaz) diye düşünerek hepsi için bir niyet yeter Niyeti unutursa, sonradan yani ne zaman hatırlarsa o zaman niyet etse de olur

Sual: Bir akıntıdan dolayı Maliki’yi taklit ediyorum Maliki’de ağzın içini yıkamak farz değil diye, gusülde ağız içi yıkanmasa mahzuru olur mu?

CEVAP

Evet gusül sahih olmaz Çünkü Hanefi’den çıkmadığımız için ağız içini yıkamak gerekir

Sual: Şafii mezhebinde olan bir arkadaş basur rahatsızlığı yüzünden Maliki’yi taklit etmek istiyor Nasıl yapması lazım?

CEVAP

Aynen Hanefilerin yaptığı gibi taklit eder

Sual: Şafii mezhebinde sabah namazında Kunut duası okunur Maliki mezhebini taklit eden Şafii de okuyacak mı?

CEVAP

Elbette okuyacak, çünkü kendi mezhebinden çıkmış olmuyor ki

Sual: Bazen imamlık yapıyorum Diş dolgusundan ve hastalıktan dolayı Maliki'yi taklit ediyorum Cemaatte her mezhepten insan varken de, bunlara imam olmam caiz mi?

CEVAP

Evet

Sual: Herhangi bir akıntı, mesela kadınların akıntısı, Maliki’yi taklit edenin abdestini bozar mı? Peddeki akıntı bulaşığı ile namaz kılmak caiz olur mu?

CEVAP

Akıntı Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz Ped kirlense de namaza mani olmaz Ama namaza dururken çıkarıp temizini koymak daha iyi olur

Sual: Maliki mezhebini taklit ediyoruz Maliki’deki farzlara uymamız gerekir Namazda selam vermek Maliki’de farzdır Secde-i sehv yaparken selam verince namaz bitmiyor mu? Yani selam vermeden mi secde-i sehv yapmamız gerekiyor?

CEVAP

Selam verirken namazdan çıkmaya niyet edilir Secde-i sehv yaparken namazdan çıkmaya niyet edilmiş olmaz Onun için secde-i sehv yaparken bir tarafa da, hatta iki tarafa da selam verilse mahzuru olmaz

Sual: Şafii, pazarda abdest bozulmasın diye, Hanefi’yi taklit edip kadına dokunmuşsa, namaz kılarken Hanefi’nin şartlarına uyar mı?

CEVAP

Elbet uyması gerekir

Sual: Annem dolgusu sebebiyle Maliki’yi taklit ediyor Ancak abdestte niyet ettiği halde, namazda Maliki’ye uymayı kalbinden geçirmeyi unutuyormuş Unutan, daha sonra kalbinden geçirince olur yazıyor Bu bir namaz için mi, yoksa daha önce kılınan diğer namazlar için de geçerli mi?

CEVAP

Hepsine birden şimdi niyet etse, yani bundan önceki namazlarımı Maliki’ye göre kıldım dese geçerlidir

Sual: Maliki mezhebini taklit eden Hanefi, zammı surelerde besmele çeker mi?

CEVAP

Çekmenin mahzuru olmaz

Sual: Abdestte Maliki’ye göre baştaki saçı hilallemek gerekiyor mu?

CEVAP

Abdestte hilallemek gerekmiyor, sadece mesh gerekiyor

Sual: Maliki’de muvalat için, uzuvları birbiri ardına çabuk çabuk yıkamaya ek olarak bir uzvu da hızlı yıkamak lazım mı?

CEVAP

Her zamanki gibi normal almalı, hızlı yıkamak şartı yok Abdest alırken başka işle meşgul olmama şartı var

Sual: Şafii ve Maliki’de el ayasına parmakların araları dahil mi?

CEVAP

Dahil değildir

Sual: Elektrikli makine ile tıraş olmak, Maliki’de abdesti bozar mı?

CEVAP

Bozmaz

Sual: Muvalatın tarifi nasıldır?

CEVAP

Muvalat başka işle uğraşmadan abdestle meşgul olmak demektir

Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir kadın, kulağındaki küpeleri çıkarmadan, oynatarak aldığı normal ve gusül abdesti caiz olur mu?

CEVAP

Elbette Küpe olmasa da mahzuru olmaz Kadınlar bunu bilmiyor, yani küpe olmasa da delik kapansa da veya kapanmasa da eli değdirmek yeterlidir

Sual: Kadın, akıntısı için, Maliki’yi taklit eder mi?

CEVAP

Evet

Sual: Maliki’ye göre guslederken ön avret yerine el dokununca abdest bozuluyor Abdest bozulunca gusle yeniden mi başlamak gerekiyor?

CEVAP

Hanefi’de de Maliki’de de guslederken herhangi bir şekilde abdest bozulunca yeniden başlanmaz Abdest bozulunca, sadece o gusül abdesti ile namaz kılınmaz Abdest bozulduğu için namaz kılabilmek için yeniden abdest almak gerekir Maliki’yi taklit eden, gusle başlarken önce iki edep yerini yıkar Sonra namaz abdesti alır ve gusleder O gusül abdesti ile namazını kılar

Sual: Mukim iken, iki namazı cem etmek gerektiği zaman,Maliki mezhebini taklit eden kimse, Hanbeli'ye göre, nasıl niyet eder?

CEVAP

Her iki mezhebe uyduğuna niyet eder Mesela, öğle ile ikindiyi, öğle vaktinde cem ederken, öğleyi kılarken (Öğleyi, ikindi ile öğle vaktinde cem etmeye, Hanbeli ve Maliki mezhebine uymaya) diye niyet edilir

İkindiyi kılarken de, (İkindiyi, öğle ile, öğle vaktinde cem etmeye, Hanbeli ve Maliki mezhebine uymaya) diye niyet edilir

İkindi vaktinde öğleyi kılarken, (Öğleyi, ikindi ile ikindi vaktinde cem etmeye, Hanbeli ve Maliki mezhebine uymaya) diye niyet edilir

İkindiyi, ikindi vaktinde kılarken de, (İkindiyi, öğle ile ikindi vaktinde cem etmeye, Hanbeli ve Maliki mezhebine uymaya) diye niyet edilir

Akşam ile yatsı cem edilirken de aynı şekilde akşam ve yatsı denilerek aynı şekilde niyet edilir

Sual: Maliki’de, erkeğin elinin neresi nereye değerse abdesti bozar?

CEVAP

Kendi ön edep yerine, elinin içi ile veya parmak uçları ile çıplak olarak dokunan erkeğin abdesti bozulur Elinin içi denilince parmak araları anlaşılmaz Avuç içiyle veya parmakların aralarıyla değil, parmakların iç kısmıyla dokununca bozulur Elin dışı veya parmak aralarıyla dokunmak bozmaz

Sual: Malikiyi taklid eden Hanefi bir kadın, abdestte başını mesh ederken, örgüyü açması ve saçındaki tokayı çıkarması gerekir mi?

CEVAP

Maliki’de başın tamamını mesh etmek gerektiği için tokayı çıkarması gerekir, fakat örgüsünü çözmesi gerekmez

Sual: Diş dolgusu sebebiyle Maliki mezhebini taklit ediyorum, abdestte başın tamamını mesh edince, rahatsızlığımdan dolayı, hastalığım artıyor, ağrıya da sebep oluyor, bunun bir çaresi yok mu?

CEVAP

Dolgu için, Şafii mezhebi taklit edilirse, Maliki’de olduğu gibi, başın tamamını mesh etmek gerekmez Bir parmakla dokunmak, mesh için yeterlidir; fakat Hanefi'den çıkılmadığı için, dörtte birini mesh etmelidir

Maliki’de abdestte niyetin vakti

Sual: Maliki’de abdestte niyetin ilk ve son vakti ne zamandır?

CEVAP

Elleri yıkarken, ağza veya burna su verirken veya yüzü yıkarken de niyet edilebilir Unutulursa, ne zaman hatırlanırsa o zaman niyet edilirse, abdest sahih olur Gusülde de böyledir, yani gusle başlarken niyet etmeyi unutan, gusülden sonra ne zaman hatırlarsa, bir saat sonra veya bir gün yahut bir ay sonra hatırlasa, hatırladığı zaman niyet ederse niyeti sahih olur

Maliki’de vitir

Sual: Maliki mezhebinde, kaza borcu olanın sünnet kılması haramdır Maliki’de vitir namazı, vacib değil sünnet olduğu için, Maliki’yi taklit eden Hanefi’nin, vitir yerine de kaza kılması gerekmez mi?

CEVAP

Hayır Hanefi’de vitir vacibdir Maliki’yi taklit eden, vitir namazını da vacib niyetiyle kılar Başka bir mezhebi taklit eden, kendi mezhebinden çıkmış sayılmaz Kendi mezhebinin her şeyine, taklit ettiği mezhebinse, sadece farzlarına ve müfsidlerine yani ibadeti bozan hususlarına uyar

Sual: Dişimde dolgu olduğu için Maliki mezhebini taklit ediyordum Şimdi dolgumu çektirdim Maliki mezhebini taklit etmem gerekir mi?

CEVAP

Gerekmez Dolgu gitti, taklit de bitti

Bunun gibi, cünüp olma ihtimali kalmayan ihtiyar bir dul kadın, diş dolgusu yaptırırsa, Maliki mezhebini taklit etmesi gerekmez Akıl baliğ olmamış çocukların da taklid etmesi gerekmez Ama alışmaları için taklit etmelerinde mahzur olmaz Çünkü diş dolgusu olmasa da, her zaman, imkân nispetinde dört mezhebin şartlarına da uymaya çalışmak iyi olur Kendi mezhebinde mekruh olmayan bir şey, başka mezhepte farz ise, bunu yapmak da müstehab olur

Malikide abdest alırken, niyet, uzuvlarını ovmak, peş peşe yıkamak, başın tamamını mesh etmek farzdır Şafiide ise sıra ile yıkamak da farzdır Hanbeli’de Besmele çekmek de farzdır

Bunlar uygulanırsa dört mezhebe uygun abdest alınmış olur

Mezhep taklidinin lüzumu

Sual: Diş dolgusu olan, Maliki mezhebini taklit ederek gusledince, guslü sahih olduğuna göre, bu sahih gusülle abdest alıp namaz kılamaz mı? Niye abdestte ve namazda da taklit etmek gerekiyor?

CEVAP

Gusül, abdest ve namaz, birbirine bağlıdır Bunlardan biri yoksa namazı sahih olmaz

Eğer abdestte Maliki’nin farz ve müfsitlerine uymamışsa, sadece Hanefi’ye uymuşsa, böyle abdestle kılınan namaz, Maliki’ye göre de, Hanefi’ye göre de sahih olmaz Maliki’ye göre abdesti yok, Hanefi’ye göre de guslü yoktur Bir mezhebe göre, üçü de sahih olmalıdır

Din kitaplarımızda da bu husus şöyle bildirilmiştir:

1– Bir işi bir mezhebe göre yaparken, bu mezhebin, bu işin sahih olması için koyduğu şartların hepsini yapması gerekir Bunlardan biri yapılmazsa, bu iş sahih olmaz (Hulasat-üt-tahkik)

2– Bir işi bir mezhebe göre yaparken, başka bir mezhebi de taklit etmek gerekiyorsa, iki mezhepte de batıl olacak bir şey yapmamak şarttır Abdestte, Şafii mezhebini taklit ederek, uzuvlarını ovmayan kimse, kadına eli değince, Maliki’ye göre abdest bozulmaz diyerek namaz kılsa, bu namazı batıl olur; çünkü kadına dokunduğu için Şafii’ye göre, uzuvlarını ovmadığı için de Maliki’ye göre abdesti sahih değildir (Tahrir)

3– Bir iş için, başka mezhep taklit edildiği zaman, o mezhebin bu iş için koyduğu şartların hepsine uymak gerekir Bu şartlardan biri eksikse, ibadet sahih olmaz; çünkü meşakkat olunca, mezheplerin kolaylıklarını yapmak, zaruret olmadıkça, ancak bütün şartları yerine getirmekle caiz olur (Mizan-ül-kübra)

Maliki’de teyemmüm

Sual: Abdest için teyemmüm ederken, ağza ve burna su vermek gerekmediğine göre, Maliki’yi taklit eden, abdest için teyemmüm ederken, Maliki’yi taklit etmesi gerekir mi?

CEVAP

Evet, gerekir Abdestte de, ağza ve burna su vermek, farz değil sünnettir; fakat abdestin sahih olması gusle bağlıdır Guslü sahih olmayanın, abdesti de sahih olmaz Bundan dolayı, gusülde taklit edenin, abdestte de, teyemmümde de, Maliki’yi taklit etmesi gerekir Zaten Maliki’de, teyemmüm için fazla farklı bir şey de yoktur Maliki’de sadece, namaz vakti çıkınca teyemmüm bozulur, her namaz vaktinde teyemmüm etmek şarttır Vakit girmeden yapılan teyemmüm, Maliki’de sahih olmaz

Sual: Maliki’yi taklit ediyorum Namaz abdesti almadan, avret yerimi yıkayıp Maliki’ye uygun gusletsem, sahih olur mu ve o gusül ile namaz kılabilir miyim?

CEVAP

Evet, namaz kılabilirsiniz Önce avret yerini yıkamak gusle de, namaz abdestine de mani değildir Avret yeri yıkandıktan sonra vücut yıkandığı için, o gusül ile namaz kılınır Maliki taklit edildiğine göre, vücut delk edilerek zaten yıkanıyor Namaz abdestinde de zaten öyle yıkanıyor Farklı bir şey yok Sünnete uygun abdest alınmamış ise de, o gusül ile namaz kılınır

Sual: Maliki’de, yüzümüzdeki favoriler, saçtan kabul edildiği için mesh etmek gerekiyor Hanefi’de ise yüzden kabul edildiği için yıkanıyor Yıkamak mesh yerine geçer mi? Maliki’de tertip farz mı?

CEVAP

Evet, yıkamak mesh yerine geçer Yıkanınca artık mesh gerekmez Maliki’de tertip yani sıra ile yıkamak farz değildir Şafii mezhebinde farzdır

Sual: Maliki’de karşı cinse şehvetle dokununca abdest bozulur deniyor Şehvetsiz dokunur da şehvet hâsıl olursa, yine abdest bozulmuş mu olur?

CEVAP

Lezzet kastıyla dokunur da, lezzet hâsıl olmasa, yine abdesti bozulur Lezzet kastetmeden dokunur da, lezzet hâsıl olursa yine abdest bozulmuş olur

Şehvetle dokunmak

Sual: Maliki’de şehvetle karşı cinse dokununca abdest bozuluyor İkisinden biri şehvet duymazsa, onun abdesti de bozulur mu?

CEVAPŞehvet duymayan tarafın abdesti bozulmaz, hangi taraf şehvetlenmişse, sadece onun abdesti bozulur (Mezahib-il-erbaa)

Semavi özürlünün abdesti

Sual: Basur, çıban, yara veya herhangi bir akıntısı olanın abdesti, Maliki’de, vakit çıkınca mı bozulur?

CEVAP

Hayır, vakit çıkmakla veya yeni bir vakit girmekle abdest bozulmuş olmaz Abdesti bozan başka bir şey olmazsa, sabah aldığı abdestle, yatsıyı da kılabilir

Namazı kaçırmamak için

Sual: Maliki’yi taklit edenin, abdestliyken elini bıçak kesse, abdesti bozulmaz mı?

CEVAP

Vakit darsa, namaz vaktini kaçırmamak için o abdestle namaz kılması caiz olur

Kaşların altını yıkamak

Sual: Kaşlarım kalın ve gürdür Mâlikî’yi de taklit ediyorum Gusülde, kaşları da parmaklarımla delk etmem veya tarakla taramam gerekir mi?

CEVAP

Evet, gerekir

Mezhep taklit ederken

Sual: Mâliki’de gusülde ağzın içini yıkamak farz olmadığı için, diş dolgusu sebebiyle Maliki’yi taklit eden gusülde ağzını yıkamasa, bir mahzuru olur mu?

CEVAP

Elbette mahzuru olur, çünkü bir konuda başka bir mezhebi de taklid eden, kendi mezhebinden çıkmış olmaz Hanefî mezhebinden çıkmadığı için ağzını yıkaması gerekir

Mâlikî’de guslederken

Sual: Mâlikî’yi taklit eden bir erkek, banyoya girip niyet ettikten sonra avret yerlerini yıkasa, sonra abdest alıp gusletse, o abdestle namaz kılabilir mi?

CEVAP

Elbette kılar Vesveseli kimseler, niyet ettikten sonra avret yerimize dokunduğumuz için o abdestle namaz kılınmaz sanıyorlar Niyet etmekle abdest alınmış olmaz Niyetten sonra abdest de alırsa, o zaman abdest almış olur Niyet edip avret yerine dokununca, olmayan abdest nasıl bozulmuş olur ki? Abdest aldıktan sonra, erkek ön avret yerine dokunursa, o zaman abdest bozulur Niyet ettikten sonra dokunmakla bozulmaz

Birkaç özrü olan

Sual: Diş dolgusu sebebiyle Mâlikî'yi taklit eden bir kimse, idrar kaçırsa, yel tutamasa veya bir akıntısı olsa, bu özürlerin hepsi için ayrı ayrı mı niyet etmesi gerekir?

CEVAP

Özürlerini bilmesi yeter Özürlerinin hepsini ayrı ayrı sayması gerekmez Tek bir niyetle hepsi için Mâlikî'yi taklit etmesi kâfidir

Maliki mezhebini taklidin lüzumu

Namaz kılanlar için özürlü olunca Maliki mezhebini taklit etmeleri büyük kolaylıktır Maliki mezhebini taklit ile ilgili S Ebediyye’de diyor ki:

İbni Âbidin hazretleri, (Hanefi mezhebinde olanın, Maliki mezhebini taklit etmesi evladır Çünkü, imam-ı Malik, imam-ı a’zamın talebesi gibidir) buyuruyor (s125)

Yine İbni Âbidin hazretleri, (Âlimlerimiz, zaruret olunca, Maliki’ye göre fetva verdi Bir mesele Hanefi’de bildirilmemiş ise, Maliki taklit olunur) buyuruyor (s 158)

Abdesti sık bozulan hastalar ve ihtiyarlar için ve necasetten taharet için çok kolaylık gösterdiğinden, diğer üç mezhepte olan Müslümanlar, Maliki’yi taklit ederek, ibadetlerini rahatlıkla yapar (s1133)

Namaz kılarken abdesti bozulan Hanefi, hemen selam verip, namazdan çıkar Maliki mezhebinde, namazı bozulmaz O anda özür sahibi olur (s122)

Hastalık veya ihtiyarlık sebebi ile, yani, zaruret ile idrar kaçıran Hanefi’nin, tekrar abdest alması, harac, zahmet olacağı için, bu kimse, Maliki’yi taklit ederek, hemen özür sahibi olur, abdesti bozulmaz (s 148)

Bir kimsenin namazda abdesti bozulursa veya abdest almak güç olursa, namaza dururken Maliki mezhebini taklit eder Maliki’de, hastaların, ihtiyarların namazları bozulmaz (s 232)

Kan veya idrar kaçıranlar, necaset temizlemekte zahmet çekenler Maliki mezhebini taklit ederler Maliki’de, makattan ve bedenden taş, solucan, cerahat, sarı su, kan çıkınca abdest bozulmaz Abdesti bozanlar, hastalık ile çıkarsa ve çıkması men olunamazsa, iki kavil vardır İkinci kavle göre, prostat hastalığı sebebiyle gelen idrar abdestini bozmaz Hastaların, ihtiyarların, abdest almakta harac ve meşakkat olduğu zaman, bu kavli taklit etmeleri sahih olur İdrarın kesildiği zamanı belli ise, bu zamanda abdest alması iyi olur İstibra zamanı uzun süren veya sonraları damlayan ve bir namaz vakti devamlı akmadığı için özürlü olamayan Hanefi ve Şafiiler, Maliki mezhebini taklit eder (s 158)

Maliki’nin ikinci kavline göre, özür sahibi olmak için, hastalık sebebi ile çıkan, abdesti bozan bir şeyin bir kere çıkması kâfidir Bir namaz vakti içinde devamlı çıkması lazım değildir Namazdan önce veya namaz içinde idrar, yel kaçıran hastaların ve ihtiyarların abdestlerinin ve namazlarının bozulmaması için, harac ve meşakkat halinde, bunların Maliki mezhebini taklit etmeleri ve imam olmaları sahih olur (s131)

Dikkat edilirse, Maliki’de, Hanefi’de olduğu gibi özürlü olmak için her namaz vaktinde bir kere akması lazım değildir Hastalık sebebiyle ara sıra zuhur etmesi, hatta bir kere çıkması bu kavle göre özür sayılır Mesela elinde olmadan zaman zaman burnu kanayan, makattan solucan çıkan, ara sıra ağız dolusu kusan, kulağı akan, ağrı ile gözünden yaş gelen, bazen yel kaçıran, ishal olup gaita kaçıran, idrar kaçıran, istihazalı veya akıntısı olan kadın, basurdan, çıbandan, yaradan kan ve irin akan, Maliki mezhebini taklit ederse, abdesti bu özrü sebebiyle bozulmuş olmaz Çamaşıra bulaşan kan ve idrar lekelerini temizlemek meşakkat olursa necis de sayılmaz Namazda iken idrar gelse, basurdan kan aksa, hem abdest bozulmaz, hem de çamaşırdaki kan ve idrar necis sayılmaz Çünkü Maliki’de, ikinci kavle göre, necaset namaza engel değildir Temizlemek sünnettir (s153)

Sual: Sık sık ağız dolusu kusan kimse, Maliki'yi taklit ederse, abdesti bozulur mu?

CEVAP

Bozulmaz

Sual: Hemoroid sebebiyle Maliki'yi taklit eden, kan akarken ve elbisesinde fazla kan bulaşmış iken namaz kılsa, caiz olur mu?

CEVAP

Evet Çünkü temizlemek zordur

Sual: Ameliyatla, karnımdan delik açılarak torba bağladılar Torbadan bazen necaset sızıyor Maliki'yi taklit ederek namaz kılmam caiz midir?

CEVAP

Evet

Sual: Gaz sıkıştırmasından rahatsızım Zaman zaman elde olmadan yel kaçırdığım da oluyor Maliki’yi taklit etsem abdestim bozulur mu?

CEVAP

Elde olmadan yel kaçarsa, abdest bozulmuş olmaz İsteyerek gaz çıkarılırsa abdest bozulur

Sual: Eli kanayan, Maliki'yi taklit edip namaz kılabilir mi?

CEVAP

Namazı kaçırmamak için taklit eder

Sual: Şuurlu hastaya, idrar için, sonda takıldı İdrar, bir torbada birikiyor Yatalak ve üstü necasetlidir Bu necasetle namaz kılabilir mi?

CEVAP

Maliki’yi taklit ederek namazlarını kılar

Sual: Maliki’yi taklide niyeti unutup namaz kılan, daha sonra hatırlayıp niyet etse namazı sahih olur mu?

CEVAP

Evet

Sual: Vakit çıkmak üzere iken, hazırda temiz elbise de yoksa, Maliki’yi taklit edilip necasetli elbise ile namaz kılmak caiz mi?

CEVAP

Evet

Sual: Ağzında diş dolgusu olup Maliki’yi taklit eden, ihtiyaç olunca, mukimken iki namazı cem için, Hanbeli’'yi de taklit edebilir mi?

CEVAP

Evet

Sual: Necasetli su arıtmada çalışıyorum İş elbisemden başkası olmayınca, Maliki'yi taklit ederek namaz kılabilir miyim?

CEVAP

Temiz elbise bulunmazsa, Maliki taklit edilir

Sual: El kanamasından dolayı, Maliki'yi taklit edenin, ayağı kanasa, abdesti bozulur mu?

CEVAP

Evet

Sual: Maliki’yi taklit eden, abdest alıp namaz kıldıktan bir ay sonra, elinde yağlı boya görse, boyayı kazıyıp yıkasa, kıldığı namaz ve abdesti sahih olur mu?

CEVAP

Evet

Sual: Diş dolgusu, idrar tutamaması ve basurdan gelen kan sebebiyle Maliki'yi taklit edenin eli kanasa, abdesti bozulur mu?

CEVAP

Evet bozulur

Sual: Maliki'yi taklit eden, abdest aldıktan sonra, Maliki'ye göre niyet etmediğini hatırlasa, o anda niyet etse, sahih olur mu?

CEVAP

Evet sahih olur

Sual: Şafii mezhebini taklit ederken beş sene önce haccetmiştim Fakat kadınlara dokundum Haccım ve namazlarım sahih oldu mu?

CEVAP

O haccımı ve namazlarımı Maliki’yi taklit ederek kıldım denirse sahih olur

Sual: Dolgu sebebiyle Şafii’yi taklit ediyorum Hiç sebep yok iken, daha kolay diye, Şafii’yi taklidi bırakıp, Maliki’yi taklit etmem uygun mu?

CEVAP

Evet uygundur

Sual: Unutup necasetli elbise ile namaz kılan, namazdan sonra hatırlasa, (Bu namazı Maliki’ye göre kıldım) dese, sahih olur mu?

CEVAP

Evet

Cevap: Maliki’yi taklit ile ilgili sual ve cevapları frmacil sayfa 2iki Cevap: Maliki’yi taklit ile ilgili sual ve cevapları



Sual: Unutarak mukimken mestlere 24 saatten fazla mesh ettim (Bu namazları Maliki'ye göre kıldım) desem caiz mi?

CEVAP

Evet, unutmak ile caizdir

İyi anlaşılamayan sualler

Aşağıdaki sual ve cevaplar, bazı okuyucularımız tarafından iyi anlaşılmamıştır

Sual: Maliki’yi taklit eden, öğleyi asrı evvele kadar kılamazsa, tekrar Hanefi’yi taklit edip öğleyi asr-ı evvelde kılsa caiz olur mu?

CEVAP

Caiz olur

Açıklaması şöyledir:

Öğle namazı, ikindi ezanı okununcaya kadar kılınamazsa kazaya kalır Ancak imam-ı a’zam hazretlerine göre, ikindi vakti, bugünkü ikindi ezanlarından çok sonra giriyor [Yazın 72 dk, kışın 36 dk sonra giriyor] Yani şimdi ikindi ezanları okunurken, öğle vakti henüz çıkmamış, ikindi vakti de girmemiş oluyor Öğle namazı, bu vakitte kılınınca vaktinde kılınmış oluyor Bu vakte (Asr-ı evvel) deniyor İmam-ı a’zam hazretlerinin bildirdiği ikindi vaktine (Asr-ı sani) deniyor

Demek ki, trafik sıkışıklığında kalmak, imtihanda olmak, namaz kılacak yer veya abdest alacak su bulamamak, unutmak gibi herhangi bir mazeretle öğleyi vaktinde kılamayan, asr-ı evvelde kılarsa, imam-ı a’zam hazretlerine göre vaktinde kılmış olur

Maliki, Hanefi veya Şafii olan kimse, bu kavle uyarak, öğleyi birinci ikindide (Asr-ı evvelde) kılarsa, öğleyi kazaya bırakmamış, vaktinde kılmış olur

İyi anlaşılamayan sual-cevaplardan biri de şudur:

Sual: Eldeki kanamadan dolayı, Maliki’yi taklit edenin, ayağı kanasa, abdesti bozulur mu?

CEVAP

Evet

Kitaplarda diyor ki:

Namaz kılarken semavi [gayr-i ihtiyari yani elinde olmayan] bir özürle abdesti bozulan Hanefi, hemen namazdan çıkar Maliki’de ise, namazı bozulmaz O anda özür sahibi olur Namazına devam eder

Semavi özürler, Maliki’yi taklit edenin de abdestini bozmuyor Mesela namazda ishalini tutamasa, çıbanından veya yarasından kan aksa, burnu kanasa, kulağından irin aksa, makattan solucan çıksa, idrarını tutamasa, kadınlardan akıntı çıksa, basurdan kan, fistüllerden, göbekten akıntı çıksa, gaz kaçırsa, yani gelen gazı tutamasa, ağız dolusu kussa, bunlar semavi özür oldukları için, hiç birisi Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz Abdesti bozulmadığı için namazına devam eder

Böyle özürleri olan kimsenin ayağını veya öteki elini bıçak kesip kan çıksa, abdesti bozuluyor, çünkü bu semavi özür olmuyor Ama ondan sonra ayağından veya öteki yaralı elinden çıkan kanlar, irinler semavi özür halini aldığı için, abdestini bozmuyor

Bu özürler abdesti bozmuyor ama, çamaşırımıza kan, irin, idrar ve ishal bulaşıyor Özürle meydana gelen bu necasetlerle kılınan namaz da sahih olur Çünkü Maliki’de necasetsiz elbise ile namaz kılmak farz değil, sünnettir Hastaya, idrar için, sonda takılıyor, idrar, bir torbada birikiyor, çamaşırları necis oluyor Maliki’yi taklit ederek namazını o haliyle kılar Kılmayıp kazaya bırakması haram olur

Âlimlerimizin bildirdiğine göre, unutup necasetli elbise ile namaz kılan, namazdan sonra, necasetli elbise ile namaz kılmış olduğunu görse, o namazı iade etmeyip, (Bu namazı Maliki’ye göre kıldım) demekle namazı sahih olur

Bu ruhsatlardan faydalanmamak takva ve azimet olmaz Aksine Allahü teâlânın rahmeti olan nimetleri tepmek olur Çünkü hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Seferde [sıkıntı içinde] oruç tutmak takvadan sayılmaz) [Buhari]

(Seferi iken [sıkıntı içinde] Ramazan orucunu tutan, mukimken oruç yiyen gibidir) [Nesai]

Bir âyet meali: (Allah size kolaylık ister, zorluk istemez) [Bekara 185]

Maliki’yi taklit daha kolaydır

Sual: Diş dolgusu olanın Şafii’yi mi, yoksa, Maliki’yi mi taklit etmesi daha uygun olur?

CEVAP

Maliki mezhebini taklit etmesi daha uygun olur; çünkü daha kolaydır Şafii’de çok az necaset namaza manidir ve hanımının veya yabancı kadının cildine, şehvetsiz de olsa dokununca, abdest bozulur Bunlara her zaman riayet etmek zor olur Maliki’de ise, necaseti temizlemek sünnetir, namaza mani değildir ve hanımının veya yabancı kadının cildine şehvetsiz dokunsa abdest bozulmaz

İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:

Hanefi mezhebinde olanın, Maliki mezhebini taklit etmesi evladır; çünkü, İmam-ı Malik, İmam-ı a’zamın talebesi gibidir Âlimlerimiz, zaruret olunca, Maliki’ye göre fetva verdi Bir mesele Hanefi’de bildirilmemiş ise, Maliki taklit olunur