Evcil Hayvanlar-ürünlerinden Yararlanılan Hayvanlar

Evcil Hayvanlar-ürünlerinden Yararlanılan Hayvanlar


İnsanların yetiştirdiği memeli hayvanlar arasında sayıca ilk sırayı sığır alır Bütün dünyada hem gücünden, hem de etinden, sütünden, yağından ve derisinden yararlanılan 1 milyardan fazla sığır ve manda yetiştirilir Uygarlık tarihinin ilk yazılı belgelerinden anlaşıldığı kadarıyla, o çağlarda insanlar sığırları en değerli malları olarak görürlermiş

Çünkü eti ve sütüyle insanın en önemli besin kaynaklarından biri olan sığır bir yandan da yüzyıllar boyunca pulluk ve sabanları çekerek, ağır yükleri taşıyarak, arabalara koşularak insana en yararlı çiftlik ve hizmet hayvanlarından biri olmuştur Makineli tarımın ve motorlu taşıtların yaygınlaşmasından sonra sığır çift ve koşum hayvanı olarak önemini yitirmiştir Buna karşılık uzun çaprazlama ve ayıklama çalışmaları sonucunda, kasaplık et sığırları ile süt sığırlarının pek çok soyu geliştirilmiştir

Koyun da sığırla birlikte insanın ilk evcilleştirdiği hayvanlardan biridir Etinden ve sütünden başka, yününün doğal yumuşaklığı ve sıcaklığıyla koyun postu ilkel insanın ilk giysisi olmuş, dokumacılığın gelişmesinden sonra da koyun yününden dokunmuş kumaşlar ayrıcalıklı yerini her zaman korumuştur Bugün dünyadaki koyun sayısı 1 milyarı bulur Değişik iklim koşullarına uyum sağlayan yüzlerce koyun ırkı geliştirildiği için her ülkenin mutlaka bir ya da iki yerli koyun ırkı vardır

Özellikle Afrika ve Asya'da yaygın olarak yetiştirilen keçinin süt verimi, yediği yeme oranla ineğinkinden daha fazladır Dünyanın en lezzetli peynirlerinden bazıları keçi sütünden yapılır Ankara keçisinin moher denen uzun, beyaz ve ipek yumuşaklığındaki tiftiği ise dokuma ve örgü sanayisinde en değerli liflerden biri sayılır

İslam ülkeleri dışında, en çok yetiş irilen evcil hayvanlardan biri de domuzdur Çiftliklerde beslenen evcil domuzların sayısı yarım milyarı bulur Et ve yağ verimi çok yüksek olan bu hayvanların yetiştiriciler açısından öbür önemli özellikleri de çok doğurgan olmaları ve hemen hiç yiyecek seçmemeleridir Domuzlar atalarının yabanıl yaşamına bütün evcil hayvanlardan daha kolay geçebilir ve ormana sahverildiklerinde, insan eliyle beslenmeye alışmış öbür hayvanlar gibi açlıktan ölme tehlikesiyle karşı karşıya kalmazlar
Tavuk, hindi, ördek, kaz gibi kümes hayvanları da eti, yumurtası ve tüyleri için beslenir Ayrıca bazı yırtıcı kuşlar, özellikle doğan, atmaca, şahin ve çakır, avcılıkta yararlanmak amacıyla evcilleştirilmiştir

Hayvanlar âleminin en kalabalık üyeleri olan böcekler arasından evcilleştirilmiş türlerin sayısı ikiyi geçmez Bunlardan biri Cilalı Taş Devri (Neolitik Çağ) gibi çok erken tarihlerde evcilleştirilmiş olan balansı (bak ARI), öbürü de İÖ 3000 yıllarında Çin'de evcilleştirilen ipekböceğidir (bak İpek)