Rüzgar Çeşitleri

RÜZGAR ÇEŞİTLERİ
1 SÜREKLİ RÜZGARLAR

a)Alize Rüzgarları: 30 enlemlerindeki Dinamik YB alanlarından Ekvatoral AB alanına doğru olan hava hareketidirler
Doğu yönlü oldukları için Tropikal Kuşak karalarının doğusuna sürekli olarak yağış bırakırlar
Ekvatorda yükselerek üstten 30 enlemlerine doğru esen rüzgarlara Ters Alizeler denir Bu rüzgarlar dönenceler civarında alçalarak çöllerin oluşmasına neden olurlar
b)Batı Rüzgarları: 30 enlemlerindeki Dinamik YB alanlarından 60 enlemlerindeki Dinamik AB alanlarına doğru esen rüzgarlardır
Batı yönlü olduklarından Ilıman Kuşak karalarının batısına sürekli bol yağış bırakırlar
c)Kutup Rüzgarları: Kutuplardaki Termik YB alanlarından 60 enlemlerindeki Dinamik AB merkezlerine doğru esen rüzgarlardır
60 enlemlerinde Batı Rüzgarları ile karşılaşarak cephe oluşumuna neden olurlar
NOT:Alize ve Batı rüzgarlarının başlangıçtaki sıcaklık ve nem özellikleri birbirine benzer
Sürekli rüzgarlar bütün yıl birbirine ters yönde eserler ve okyanus akıntılarına neden olurlar

2 MEVSİMLİK RÜZGARLAR(Muson )
Görüldüğü yerler: Hint yarımadası , Güneydoğu Asya, Meksika ve Gine Körfezi kıyılarıdır

Birbirine komşu kıta ve okyanusların mevsimlik ısı farkından doğarlar
Kışın karadan denize doğru eserler Bu sebeple soğuk ve kuru olarak eserler
Yaz mevsiminde denizden karaya doğru estiklerinden beraberinde bol miktarda nem getirirler ve yağış bırakırlar Dünyanın en fazla yağış alan yeri Muson Asyası'nda Çerapunçi (Hindista'nın KDoğusundadır Yıllık ortalama 12000 mm yağışalır) dir
Etkili olduğu adalara rüzgar sürekli olarak denizler üzerinden geldiği için bütün yıl boyunca yağışlıdır
Yön değiştirdikleri Ocak ve Temmuz aylarında dev dalgalar olur

3 YEREL RÜZGARLAR
a)Meltemler:Günlük ısınma farkından doğarlar Etki alanları dardır
Kara-deniz meltemleri: Kara ve denizlerin günlük ısınma farkı sonucu oluşurlar

Gündüzdeniz meltemi, gece kara meltemi oluşur Ege kıyılarında yazın öğleden sonra denizden esen İmbat rüzgarı deniz meltemine örnektir
NOT: Deniz meltemi kısa mesafelerden sıcak karaya doğru estiği için yağış bırakmaz Sadece havayı serinletir
Dağ ve vadi meltemi: Dağ ve vadilerin farklı ısınması sonucu oluşurlar Bunda güneş ışınlarını alma açısı ve nem oranlarının farklı olması etkilidir

Dağlarda nem oranı az olduğundan vadi ve ovalara göre daha erken ısınır, daha erken soğur Gündüz vadi meltemi, gece ise dağ meltemi olur
NOT: Muson rüzgarları ile meltem rüzgarları arasındaki benzerlik devirli olmalarıdır
b)Sıcak Yerel Rüzgarlar
1)Föhn Rüzgarları:Bir dağ yamacını aşarak diğer yamaçtan aşağı doğru esen rüzgarın sıcaklığı artar Çevrede nem açığı oluşur Bitkilere kurutucu etki yapan bu tip rüzgarlara Föhn rüzgarları denir

Bu rüzgarların oluşmasında yer şekilleri etkilidir
Rüzgarlar geldikleri yerin sıcaklığını gittiği yere taşırlar Föhn rüzgarları bu genellemeye uymaz
Türkiye’de Kuzey Anadolu dağları ile Toroslar’da etkilidir
2)Sirokko: Büyük Sahradan İtalya’nın güneyine doğru esen sıcak ve kuru rüzgardır Akdeniz’den geçerken nem aldığından İtalya’nın güney kıyılarına yağış bırakır

3)Hamsin: Mısır’dan Akdeniz’in doğusuna doğru esen sıcak ve kuru rüzgardır
c)Soğuk yerel rüzgarlar:
1)Mistral: Kışın ve ilkbaharda Fransa’dan Akdeniz’e doğru esen soğuk rüzgardır
2)Bora: Dalmaçya kıyılarının gerisindeki dağlardan Akdeniz’e doğru esen soğuk rüzgardır
3)Krivetz: Romanya’dan Karadeniz’e doğru esen soğuk rüzgardır
4)Etezyen:Ege Kıyılarına yazın kuzeyden esen soğuk rüzgardır Asor YB etkisiyle oluşur
d)Tropikal Siklonlar: Tropikal kuşakta ani basınç düşmesi ile oluşan çok şiddetli rüzgarlardır Bu rüzgarlara Hurricane, Tornado, Kasırga,Hortum gibi isimler verilir

TÜRKİYE'DE ETKİLİ OLAN RÜZGARLAR
Türkiye Batı rüzgarları kuşağındadırAncak yerşekillerinden dolayı bu rüzgarların etkisi görülmez Yurdumuz daha çok yerel rüzgarların etkisindedir