08-21-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ayâ´İn Nasıl Oluştuğu Niçin Hala Bilinemiyor?
ay`ın kütlesi Dünya`nın 81`de biri kadardır ve bir gezegen uydusu olabilmek için çok büyüktür Güneş sistemimizde başka örneği yoktur Gerçi Jüpiter, Satürn ve Neptün`ün de ay`ın boyut ve kütlesine yakın uyduları vardır ama bu gezegenlerin kütleleri de dünyamızdan sırasıyla 318, 95 ve 12 kat daha çoktur Bu durumda ay`ın oluşumu özel bir problem niteliğini taşıyor
Dünyamızın tek doğal uydusu, uz aydaki en yakın komşumuz ay, binlerce yıl önceki uygarlıklar tarafından Tanrıça olarak değerlendirilirken, zamanla düzenli hareketleri ile takvimin oluşmasını da sağlamıştır
Yakınlığı nedeni ile gözlemlenmesi kol ay olan ay`ın 17 yüzyılın başından itibaren teleskopla incelenmesine de başlandı ve bu gelişim 1969 yılında ay`a ilk defa bir insanın ayak basmasıyla son aşamasına geldi
Bütün bu gelişmelere rağmen ay`ın nasıl oluştuğu hala bilinmiyor Yaşının diğer gezegenler gibi dört küsur milyar yıl olduğu, şu anda dışında ve içinde hiç bir faaliyet olm ayan ölü bir gök cismi olduğu, Dünya ile karşılıklı çekim gücü sonucunda denizlerde gel-git ol ayını yarattığı ve Dünya`nın dönüşünü gittikçe yavaşlattığı biliniyor ama nereden geldi, nasıl oluştu halen meçhul
ayın oluşumu hakkında üç teori vardır Birincisi, dünyanın oluşumunun başlangıcında çok hızlı döndüğü ve bu nedenle bir parçasının koparak ay`ı oluşturduğu şeklindedir Yapılan hesaplamalara göre bu kopma ol ayının meydana gelebilmesi için Dünya`nın o zamanlar kendi ekseni etrafında iki saatte bir dönüş yapması gerekiyordu ki, bilimsel verilere göre, bu, mümkün değildir ayrıca Dünya`nın ve ay`ın yapılarındaki kimyasal birleşimlerin çok farklı olması ve bunun ay`dan getirilen aytaşlarının analizleri sonucunda ispatlanması birinci teorinin doğruluğunu mümkün kılmamaktadır
İkinci teori ise ay`ın dünyanın yakınlarından geçerken, çekim alanına takılan bir gök cismi olduğudur Bu tez, birinci teorideki kimyasal birleşim farkını açıklar ama bu şekilde, ayın hızını frenleyerek, yakalam ayı sağl ayacak büyük enerji miktarını bugüne kadar bilinen hiç bir oluşumun sağl ayamayacağı hesap edilmiştir
Üçüncü teoriye göre, ay Dünya çevresinde dolanan, gaz, toz ve küçük taşlardan meydana gelen parçacıkların zamanla bir ar aya gelmesi sonucu oluşmuştur Ancak bu da ay`ın yörünge uzaklığım, neden büyük bir demir çekirdeğe sahip olmadığını ve kimyasal farklılığı açıkl ayamaz Yani hiç bir teori ayın oluşumuna ait tutarlı bir açıklama getirememiştir
Günümüzde ay`ın tarihi çok iyi bilinmesine, 1969 ile 1972 yılları arasında Apollo projesi kapsamında üzerinde insanlar dolaşıp, düny aya örnekler getirmelerine rağmen ay`ın nasıl oluştuğu halen büyük bir sırdır
Öyle görünüyor ki, günümüz bilimindeki tüm gelişmelere ve bu yoldaki g ayretlere rağmen, biricik uydumuz ay, sırlarını şimdilik bize açıklamak istemiyor Ancak şurası mutlak ki, ay genetik olarak dünyamızın yavrusu değil Nereden geldi, kim bilir?
|
|
|