Merkantilizm Liberal Düşünceye Doğru

Liberal Düşünceye Doğru
İktisadın, bir bilim dalı olma yolunda önemli adımlar atılmasını sağlayan merkantilizm, liberal düşünce sisteminin de kapılarını aralamıştır Bu geçiş döneminin en önde gelen isimleri; John Locke, Josiah Child, Nicholas Burbon, Dudley North, John Law, Richard Cantillon, George Berkeley ve David Hume gibi kişilerdir Genel olarak merkantilizmden liberalizme geçiş dönemini şekillendiren, yeni ve farklı fikirler üreterek liberal düşüncenin temellerini atan bu bilim adamlarından Dudly North, merkantilizmi tümden redderek liberalizme geçişi savunmuştur David Hume ise, iktisadın bağımsız bir sosyal bilim olarak kabul edilmesini sağlamıştır Otomatik denge mekanizması, tam serbest ticaret, liberal dış ticaret dengesi, külçecilikten uzaklaşma, kağıt paranın tavsiye edilir olması, para, faiz, emek vb kavramlar üzerine derinlemesine analizler yapılmaya bu dönemde başlanmıştır James Steuart, devlet müdahalesini savunan "son merkantilist" olarak tarihteki yerini almıştır
Fransa'da uygulanan ve Colbertizm adı verilen merkantilist sistem, ağırlıklı olarak sanayi üretimine önem verdiğinden, tarımla uğraşan kesimin yoğun tepkisine sebep olmaktaydı Uzun yılların getirdiği birikimin sonucu olarak, halk kurulu düzeni ortadan kaldırmak istemekteydi Bunun sonucunda, liberalizme giden yoldaki en önemli adım atılmış ve "fizyokrasi" olarak adlandırılan iktisad düşünce akımı ortaya çıkmıştır Fizyokratlar; bir lidere sahip ve yazar kadrosu ile bir dergi etrafından bütünleşmiş olan ilk modern iktisad düşünce okulu olarak kabul edilmektedirler Kurucusu François Quesnay'dır Doğal düzeni ve doğa kanunlarını ön plana almışlar; olayların gidişatına bırakıldığında bir şekilde kendi dengesini bulacağını iddia etmişlerdir Bu düşünce akımının babası olarak John Locke gösterilmektedir Dünyaca ünlü "Bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler" (Laissez faire, laissez passe) söyleminin sahibi yine fizyokratlardır
Böylece liberal düşünceye doğru olan eğilim gittikçe artmış ve Adam Smith'in 1776 yılında yayınlanan "Ulusların Zenginliği" adlı eseriyle, klasik iktisat düşüncesi ve liberalizm tam anlamıyla başlamıştır

Kaynak : Wikipedia