Azerbaycanın Türkiye İle İlişkileri Hakkında Bilgi

Azerbaycan Türkiye ilişkileri Hakkında bilgi
Azerbaycan Türkiye İlişkileri
Azerbaycanın Türkiye İle İlişkileri nasıldır



Azerbaycan-Türkiye ilişkileri

Azerbaycan-Türkiye ilişkileri, Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti'nin süregelen uluslararası politikalarını içerir Ortak tarihi ve geçmişi olan Türkiye ve Azerbaycan arasındaki ilişkiler dostane olmuştur Karabağ Savaşı'nda Türkiye Azerbaycan'ı desteklemiştir Bunun yanında Azerbaycan da Türkiye'yi çetrefilli meselelerde desteklemektedir

Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra bağımsızlığını ilan eden birçok ülkeden biri olan Azerbaycan'ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke Türkiye olmuştur (9 Kasım 1991) Yine KKTC kurulduktan sonra, Azerbaycan' a bağlı özerk bir ülke olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti KKTC'yi hakim güç olarak tanımıştır Ancak Azerbaycan Cumhuriyeti KKTC'yi resmî olarak tanımamıştır İki ülke birbiri için ekonomik ve sosyal açıdan ilişkileri büyük [3] bir önem taşımaktadır Bağımsızlığını yeni kazandığı dönemlerde Azerbaycan, yeni ve genç bir ülke olarak karşısına çıkacak güçlükleri aşabilmek için Türkiye'nin desteğine ihtiyaç duymuştu Azerbaycanın bağımsızlığını yeni kazandığı dönemlerde Azerbaycan, Türkiye arasındaki ilişkilerin gelişmemesi için hiçbir sebep yoktu , çünkü iki halk ve devletler birbirlerini kardeş ve iyi bir dost olarak görmekteydi Aynı zamanda Azerbaycan'ın jeopolitik olarak önemli bir yerde olması ve Ermenistan, Rusya ve İran gibi devletlerin Azerbaycan'dan yana çıkarlarının olması sebebi ile Türkiye, Azerbaycan arasındaki ikili ilişkilerin gelişmesini sekteye uğratmıştır

1986'da Ermenistan'ın resmi olarak Azerbaycan'ın topraklarında sayılan Dağlık Karabağ, Zengezor, Nahçıvan, Gence, Kubadlı gibi bölgelere saldırmış ve Nahcivan dışında geri kalan bölgeleri işgal edip, silahlı çeteler aracılığı ile orada yaşayan azeri halkına baskı uygulamışlardı Ermenistan yaptığı işgale karşı Azerbaycan'a gerçek anlamda destek veren ülkeler arasında Türkiye'de olmuştur ve Türkiye, Ermenistan arasındaki sınır kapılarını kapamış ve ekonomik, siyasi ve politik anlamda Ermenistan'a sert tepki göstererek Azerbaycan'ın arkasında olduğunu tüm dünya ve Azerbaycan halkına ve devletine göstermiştir

Türkiye tarafından bakıldığında ise Türkiye'nin genel dış politikasında Azerbaycan, Türkiye için çok büyük bir yer tutmaktadır

Kuzey Kafkasya ve Güney Kafsaysa arasındaki bölgede bulunan Azerbaycanlıların, Türkiye'nin Kafkasya bölgesi ve ayrıca diğer Türk devletleri ile arasındaki ilişkileri koruma ve bu konuda izleyeceği yol bakımından Azerbaycan, Türkiye için büyük bir önem teşkil etmektedir Türkiye, Azerbaycan'ın da yardımlarıyla Kafkasya ilişkilerine devam etmektedir

Enerji bakımından zengin yeraltı kaynaklarına sahip olan Azerbaycan, eğer ilişkilerin iyi yönde devam etmesi durumunda, Türkiye, Azerbaycan arasındaki enerji ticaretininde büyük yollar katedileceği Bakü, Tiflis, Ceyhan Boru Hattı nın bitirilmesi ile gösterilmiş oldu

Rusya'nın Azerbaycan üzerindeki baskıyı koruma çabaları ve 1990'da Azerbaycan'a müdahale etmesinden hemen sonra Türkiye, Azerbaycan ilişkileri gerilemiş ve Rus yönetimine devamlı tavizler vermiştir Kamuoyununda baskısı ile yönetim değişikliğine giden Azerbaycan' da yönetime gelen Ebulfeyz Elçibey zamanında, Türkiye, Azerbaycan arasındaki ikili ilişkiler olumlu yönde gelişmiş ve Türkiye ile politik yönden yakınlaşma sağlanmıştır Elçibey döneminde Türkiye, Azerbaycan arasında bir çok sosyal ve ekonomik anlaşmalar imzalanmıştı, bunların başlıcaları şunlardır:

Türkiye, Azerbaycan Ticari ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması (02011992)

Türkiye Cumhuriyeti ve Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Dostluk, İşbirliği ve İyi Komşuluk Anlaşması (24011992)

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Eğitim, Kültür ve Haberleşme Anlaşması (06031993)

Azerbaycan ve Türkiye arasında askeri anlamda da Azerbaycan lehine geçmişten bugüne olay gerçekleşmiştir 1993, 2003 yılları arasında Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Başkanlığı yapan Haydar Aliyev döneminde Azerbaycan'ın izlediği politika sonucunda diğer sınırdaş devletlerle işbirlikleri sağlanmıştır Azerbaycan'ın bölgede etkin rol oynaması için Türkiye'nin yardımlarıyla dünya genelinde büyük bir etkiye sahip olan ABD ve NATO ile iyi ilişkiler kurmasıda olasıdır 1996 ve 1997 yılları arasında Azerbaycan ve Türkiye arasında askeri yönde anlaşmalar imzalanmış ve Azerbaycan, Türkiye sınırının iki tarafında kalan alanda yapılacak askeri araçların uçuşunu düzene sokan anlaşmalar imzalandı

Azerbaycanlılar ve Türkiye Türkleri, aynı ırktan oldukları ve aynı kökten geldikleri için bu iki devlet, birbirlerini "kardeş devlet" saymaktadır