Yelkenli Nasıl Yol Alır

Yelkenli Nasıl Yol Alır



Basit bir yan yelken donanımlı tekne incelendiğinde, orsalama tekniği daha iyi anlaşılır Bu tip bir yelkenlide baş tarafa (pruva) yakın tek bir yelken direği bulunur Üçgen şeklindeki ana yelken (mayistra), aşağı yukarı hareket edebilen mandallarla, ön kenarından (orsa astarı) direğe bağlıdır Yelkenin alt kenarındaki (altabaso astarı) mandallar bum-ba adı verilen, direğe bağlı ve uzunluğu kıçı (pupa) geçen bir çubuk üzerinde hareket eder Ana yelkenin önünde flok adı verilen, gene üçgen biçiminde küçük bir yelken bulunur Bu yelkenin orsa astarına dikili halkalar, baş taraftan direğin tepesine (cunda) kadar uzanan çelik bir kabloya (flok istralyası, larmo) takılıdır

Baş ve kıçtaki halatlar (pruva ve pupa istralyaları) ile yan halatlar (çarmıhlar) direği destekler Yelkenler cundadaki makaralardan (tornolar) geçen halatlarla indirilir ve kaldırılır (nisa ve mayna edilir) İskota yakası adı verilen alt arka köşeye bağlı iskota halatları ile de sağa sola hareket ettirilir Teknenin altında uzatılıp kısaltılabilen düz ve geniş bir parça (salma omurga) vardır Salma omurganın işlevi tremolo yapılırken teknenin rüzgârın estiği yöne kaymasını engellemektir Salma olmaksızın tekneye yön vermek hemen hemen olanaksızdır Büyük teknelerde gövdenin ortasında değişmez ağırlıklı bir omurga bulunur Tekneye kıç bodos-lama'ya bağlı bir dümenle yön verilir Pupa seyri sırasında, yani rüzgârın önünde giderken hiçbir sorunla karşılaşılmaz

Rüzgâr teknenin tek yanından eserken de, yelkenler rüzgârla açı yapacak biçimde tutulduğunda yol almak kolaydır Bu açı rüzgârın gücünü ileri harekete dönüştürür Tekne, omurgasının (ya da salmanın) gösterdiği direncin ve dümenin yardımıyla düz bir rota üzerinde tutulur Tremolo daha fazla beceri gerektirir Çünkü rüzgâr tam ters yönde esmektedir Dosdoğru rüzgârın içine girmek olanaksızdır

Bu durumda zikzaklı bir rota izlenir Yelkenler, baştan kıça çizilmiş bir doğru boyunca uzanana kadar, koşullar elverdiğince rüzgâra yakın açılır İleriden yelkenlere çarpan rüzgârın birazı böylece geri döner Bu durumda iki hareket oluşur: Biri daha az güçle tekneyi yana ve geriye doğru iterken, yelkenlerin rüzgâr altı (rüzgârın geldiği yönün tersi) yönünde olanı tekneyi öne doğru çeker Tekneyi rüzgâr üstüne (rüzgârın geldiği yöne) çeken, yelkenlerin rüzgâr altı yanında oluşan güçtür