 |
Çocuklar Oyun Oynamalıdır |
 |
07-23-2012
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Çocuklar Oyun OynamalıdırNİÇİN OYUN? OYUN NEDİR: Oyun ,içsel olarak güdülenen belirli bir amacı olmayan,yetişkinler tarafından değil,çocuğun koyduğu kurallara bağlı olarak kendiliğinden gelişen ve zevk unsuru taşıyan ,davranışlarda oluşan bir etkinliktir  Çocuğun bir çok alanda ki gelişimi için gerekli görülen oyun sayesinde çocuk yetişkinin dünyasını keşfetmeyebaşlar Oyun etkinliği içinde çocuğun ait olma ,güç,özgürlük ve eğlenceile ilgili psikolojik ihtiyaçları karşılanırken ,sosyal becerilerinin gelişmesi gerilim ve kaygının azalmasını sağlanır Kişisel gelişim sürecinde insanlarla paylaşma gibi taklit ederek gerçekleştirilen ve yaşamın temel dayanağı olan bir etkinliktir Oyun nedir? Oyun ne değildir? 1 Çocuğun zihinsel kapasitesini geliştiren bir faaliyettir Çocuğun en özenli işidir Yetişkin için iş ,kazanç ne anlam taşıyorsa çocuk için de oyun aynı anlamı taşır Büyükleri rahatsız etmeden bir köşede çocuğun oyalandığı sadece eğlendirici hatta oyalayıcı nafile bir faaliyettir 2 Dış dünyanın kavranması,öğrenilmesi ve hayata hazırlanmanın en keyifli yoludur Çocuk zamanın nasıl geçtiğini anlamadığından tüm dikkatiyle sıkılmadan oyun ortamında öğrenebilir Eğitim çağında ki çocuklar için zaman kaybıdır Oyun yerine kitap okumaya derse zaman ayrılmalı ve oyunla boşa vakit kaybedilmemelidir3 Çocuğun içsel duygularını,çatışmalarını,kaygılarını yansıttığı çocuğu tanıma ve anlama aracıdır Çocuktur,hepsi oynar Anlam aranmamalıdır4 Ailelerin çocuklarıyla iletişim sıkıntılarını çözmek için beraberce vakit geçirilme fırsatı yaratan bir faaliyettir Oyun çocuklar içindir Anne baba çocuğa oyuncak alarak sorumluluğunu yerine getirirOYUN ÇOCUK İÇİN HAYATTIR VE GELECEKTİR OYUN NEDEN ÖNEMLİDİR? 1 GELİŞİM ALANLARINI DESTEKLER:Çocuk için keyif ve zevk alacağı öğrenme ortamı sağlarDil gelişim ,kendi bedenin tanımak fiziksel gelişim fırsatı ,enerji boşalımı ,fiziksel ve ruhsal açıdan hayata hazırlanma sağlar2 İnsanlar ileetkileşim becerilerini arttır 3 Dikkatin toplanmasına ,4 Hayal gücünün gelişmesine ,5 Çocuğun çevreyi tanıma ve araştırmasına,yetişkin rollerini gözlemlemesine ,hayata hazırlanmayı 6 Karar verme ,mantık yürütme becerisinin gelişimine olumlu katkı sağlarİÇERİK OLARAK ŞU ÖZELLİKLERİ TAŞIR Oyun kendiliğinden ortaya çıkar,mutluluk ve rahatlık oyuna eşlik eder Oyun duyu organlarında,sinir ve kaslarda,zihinsel düzeyde oluşur ve birlikte işler Oyunda deneyimler tekrarlanır,çevre taklit edilir ve yeni şeyler denenir Oyun mekanı ve zamanı kendi sınırlar Çocuğun iç dünyasını ,dışarıdaki sosyal dünyayla birleştirmesine yardım eder Düzenli gelişim aşamaları gösterir Özetle Karmaşık bir insan davranışıdır Dinamik bir süreçtirİlgi ,spontanlık ve eğlenceyi içerirÇOCUK GELİŞİMİ VE OYUN 0-2 YAŞ SENSORİ MOTOR DÖNEM ORAL DÖNEM TEMEL GÜVEN DÖNEMİ Gözle öğrenmeyle başlar Kendi varlığıyla objeleri ayırt edemez 18 ayla birlikte mental semboller gelişir ve dil kullanılmaya başlanır Objelerin devamlığının kavranmasıyla gelişir Haz bölgesi ağızdır Doğal dürtülerin tatmin edilmesi ile gerilim azalır Çocuk anneyi kendinin devamı olarak algılar ve kendini diğerlerinden ayırtedemez Annesiyle kurduğu ilişkinin devamında sosyal olarak almayı ve vermeyi öğrenir Aşırı doyurulma veya doyurulmama fiksasyon yaratır Oral dönemde tatmin edilemeyen ihtiyaçlar ileri yaşlarda oburluk,bağımlılık vs gibi davranışlara yol açar Özgüven kazanıldığı dönemdir Anne babanın gereksinmeleri karşılamasıyla temel güven duygusu gelişir Temel ihtiyaçların karşılanması temel güven duygusunu oluşturur Bu yaşlarda yaşana olumsuzluklar ileri yaşlarda sosyal ilişki kurmakta zorluk ,kendine ve diğer insanlara karşı güvensiz davranma gibi davranışların gelişmesine neden olur ALIŞTIRMA OYUNLARI Çocuğun duygusal motor gelişim dönemi olan bu dönemde oynana oyunların düşünceden çok,fiziksel hareketleri kapsar Kasları ile yapabildiklerini oyunolarak tekrarlar,uzanabildiği her şeyi ağzına alır,biraz büyüdüğünde kaybolan ve sonradan geri gelen nesne ,insan onu eğlendirir bu bir çeşit oyundurdaha sonraları nesneleri atıp peşinden bakmak ,kaybolan nesneleri örtüler altından arayarak oyun oynarBİREYSEL OYUN Bireysel yada tek başına oyun oynama dönemimde çocuklar,çevresinde ki diğer çocuklarla ve yetişkinlerle ilgilenmeksizin kendi kendilerine oynarlar Kendi bedenleriyle meşgul olmanın dışında ,ilgilerini çeken nesnelere dokunur,koklar,dinler Nesneleri itme ,çekme,atma,iç içe koyma ,yuvarlama gibi davranışlar gösterirlerYönlendirilir yada gösterilirse yetişkinle beraber küpleri üst üste koyma gibi beceriler gösterirler ancak bu faaliyetler sosyal olma niteliği taşımazYatağın üstüne asılan renkli müzikli oyuncaklar,aktivite center,iç içe geçen kaplar,yumuşak toplar, yırtılmayan maddelerden üretilmiş renkli kitaplar gelişimi desteklemek olarak kullanılabilir 2-3 yaşlar İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM Nesnelerin görüntüsünün etkisinde kalırlar Korunum ilkesi kazanılmamıştır Tersine dönebilirlik ilkesi kazanılmamıştır Dil daha yaygın kullanılır Kendini evrenin merkezi sanır Egosantiriktir Düşündüklerinin olayların nedeni olabileceğini düşünürler Animistik düşünce hakimdir ANAL DÖNEM Çocuğun yürümeye ,konuşmaya kendi bedenini çevresinden ayırt etmeye başladığı dönemdir Süperego gelişmeye başlar İnatçılık dönemidir Tuvalet terbiyesinin kazanıldığı dönemdir Bağımlı bebek kalmayı destekleyen tutum ,düzen titizlik anal saplanma oluşturur Bu dönem de saplanma ileri yaşlarda İnatçılık,obsesyon, Cimrilik,kararsızlık vb davranışların gelişmesine neden olabilir ÖZERKLİK DÖNEMİ inatçılık dönemidir Tuvalet eğitimi baskı oluşturan bir unsurdur Çocuk çevreye hakim olma ,kendi isteklerini uygulama eğilimindedir Baskıcı tutum utangaçlık ,içedönüklük,ilişkiden kaçınma gibi davranışların gelişmesine neden olabilir 3-6 YAŞLAR İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM FALLİK DÖNEM Cinsel organlar fark edilir,ilgi bu bölgelere yönelir Cinsler arası ayrımla ilgili sorular çoğalır İğdişlik korkusu Odipal kompleks Vicdan gelişmeye başlar Aşırı korkutma,suçlama-cezanın hakim olduğu tutumlar fallik dönemde saplanmaya sebeb olarak atılganlıkta kısıtlılık,cinsel sapma,cinsel sorunlar,karşı cinse karşı olumsuz tutum GİRİŞKENLİK-SUÇLULUK Kendisinin ve aile üyelerinin rollerini daha açık bir şekilde kavramaya başlar İhtiyaçlarını karşılarken daha aktiftir Paylaşma artar Merak ve araştırma duygusunu tatmine çalışır Çocuğun yaptığı işlemlerin engellenmesi yanlış tutum suçluluk duygusuna yöneltir Kompleks affektler Sevgi ,mutsuzluk,kıskançlık,gıpta hem sözel hem de sözel olmayan şekilde ifade edilir Duygular somatik olaylardan ( Açlık,yorgunluk ,ısı ) direk etkilenirAnksiyete sevdiği,güvendiği kişinin kaybı veya taktir edilme yada kabul edilmenin kaybıyla ilgilidir yalnızlık anksiyetesi azalırSEMBOLİK OYUN Başlangıçta daha çok hareket keşiflerine dayanan oyunlar iki yaşlarında farklı bir boyuta ulaşır Buna sembolik oyunlar diyoruzDilin sembolik işlevi oyunlara katılırTaklit işle karışır,fanteziler görülürÇocukta sembolik oyunlar iki şekilde görülür 1 Faaliyetin bir objeden diğerine aktarılması ( bir nesnenin bir başka nesneyi temsil etmesi )2 Çocuğun başka birinin rolünü üstlenmesi( 2-3 yaşından sonra)2-3 yaşlarında çocuklar cansız objeler canlılık verir ve bebekleriyle konuşur Çevrelerinde bulunan objeleri fantezi dünyalarında yaşatırlar Nesneleri gerçek işlevlerinde kullandıkları da görülür( Boş fincandan kahve içme) Objeleri gerçek kullanım alanı dışına çıkarırlarDramatikoyunlarda artış görülür 3 yaşsından önce fantezi oyunlarında fazla konuşma gözlenmez Üç yaşından büyük çocuklarda dil de oyuna katılır ve oyun daha karmaşık bir hal alırDaha önce yaşanmış olaylar tekrarlanırPARALEL OYUN DÖNEMİ İki yaşından sonra paralel oyun dönemi başlar Yanında başka çocukla oynamaktan hoşlansalar da sadece yan yana oynarlarHerkes kendi oyun ve oyuncağıyla ilgilidir( ben merkezci tutum)Oyun çağı olarak da isimlendirilen bu dönem gerek zihinsel kapasitenin gelişimi gerekse duyguların dışa vurumu açısından hayati önem taşır Araştırma ve öğrenme merakı üst seviyede olan çocuğunmerakının tatmin edilmesi,fantezilerinin dışa vurumu için OYUN GEREKLİDİR Özdeşleşmenin başlaması igdişlik kompleksi ve ödipal dönemin sona ermesini sağlar Özdeşim içerikli,sembolik oyunların oynanması süreci kolaylaştırır Oyun gerçek ile fantezinin ayırt edilmesini ,öğrenme yönünde kolaylık sağlar Hayali, arkadaşlar çok sık görülür Daha çok ortalama zekave üstünde ki çocuklarda hayali arkadaşlara daha çok raslanır OYUNCAKLAR 1 Dil gelişimini,nesne özelliklerini kavramayı kolaylaştırıcı 2 Öz bakım becerilerini kazandırılmasını destekleyici3 kaba motor gelişimini destekleyici4 Sınıflama,sıralama ve kavram gelişimin,i destekleyici5 İnce motor becerilerini destekleyici olarak seçilmelidirÖrnek evcilik takımları,bebekler, puzzel ,kalem kağıt, bol resimli az yazılı kitaplar,bisiklet vs 6-12 YAŞ ORTA ÇOCUKLUK DÖNEMİ SOMUT İŞLEMLER DÖNEMİ LATANT DÖNEM ÇALIŞKANLIK-AŞAĞILIK DUYGUSU Egosantrik düşünce yerini operasyonel düşünceye bırakır Başkalarının görüş açısından da görebilecek duruma gelir Sınırlı da olsa mantıksal düşünme süreci başlar Kuralları takip edip nedenleri bulur Kurallara aşırı bağlı çocuklarda obsesyon oluşabilir Somut olaylar daha iyi kavranır Konversyon (objenin şekli ve formu değişse de özellikleri kalır ) Reversibilite( Şeyler bir şekilden diğerine dönüşe bilir )Ego hızla gelişir Cinsellik örtülür Kendi cinsiyetinden ebeveynle özdeşleşme başlar Karşı cinse karşı düşmanca duygular oluşabilir Aynı ortamı dahi paylaşmak zorlaşır Oyunlarda kendi cinsiyetlerinden arkadaş seçme eğilimindedirler Kendini kontrol edebilme kapasitesi artar Çalışma üretkenlik duygusunun edinildiği yaştır Okuma yazma hesap öğrenilir Kendine güven duygusu yapa bildikleriyle gördüğü taktirle doğru orantılı olarak gelişir Bu dönemde çocuklar kendilerini akranlarıyla karşılaştırırlar ancak yetişkin tarafından bunun yinelenmesi aşağılık duygusunun gelişmesine neden olur KURALLI OYUNLAR Özünde kuralları ,rekabet gibi faaliyetleri içeren oyunlardır grup kurallara karar verirBu kurallar tüm katılanlarca paylaşılırÇocuk iki davranıştan birini seçmelidir ya kurallara uyar yada oyun dışı kalırBu tarz oyunlar düşünme sistemiben merkezcilikten uzaklaştıkça ve sosyal düşünce geliştikçe gözlenir SOSYAL OYUN Üç yaş civarında çocuklar başka bir yada birden fazla çocukla grup halinde oyun davranışı göstermeye başlar Bu tür oyun davranışıyla birlikte oyun grupları önem kazanmaya başlarSosyalleşmede bu oyunların katkısı büyüktürGrup oyunları,kurallı oyunlar oynanamaya başlanır Ancak çocuklar daha çok kendi cinsiyetlerinden arkadaş gruplarını tercih ederlerFiziksel,zihinsel becerinin ortaya konulduğu rekabet oyunları ön plana çıkarÖzdeşim işlevini artırıcı oyunlar gözlenirOkula başlamyala birlikte aile dışı özdeşim nesneleri seçilirKAYNAK: Çocuğu Tanımak ve Anlamak/prof drHaluk Yavuzer/remzi kitapeviİst ÜnvEdFakPskBöl 1992-1993 gelişime giriş der notlarıNiçin Oyun? /Prof drMücella Uluğ/göçebe yayeviPsk Sinem Erusta Akaner |
|
 |
Üye olmanıza kesinlikle gerek yok !
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
«
Önceki Konu
|
Sonraki Konu
»
| Konu Araçları | Bu Konuda Ara |
| Görünüm Modları | |
|
|
ForumSinsi.com hakkında yapılacak tüm şikayetlerde ilgili adresimizle iletişime geçilmesi halinde kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde gereken işlemler yapılacaktır. İletişime geçmek için buraya tıklayınız.