Asesler (Ases Teşkilatı)...

Osmanlı Devleti'nde, şehirlerde geceleri dolaşan güvenlik kuvveti

Ases teşkilatı, İlhanlılardan Selçuklular'a, oradan da Osmanlılara geçti Bu teşkilata, İlhanlılar Devletinde “emaret-i ases” denirdi Osmanlılarda Fatih Sultan Mehmed döneminde kurulan aseslik teşkilatının başında, Yeniçeri Ocağı'nı meydana getiren ortalardan yirmi sekizinci ortanın çorbacısı bulunurdu Bu çorbacıya, asesbaşı denirdi Bugünkü manâda emniyet müdürüne karşılık gelmektedir

Asesbaşı idaresindeki asesler, geceleri, asayişi temin etmek için dolaşırlar, yasak yerlerde rastladıkları şüpheli kişileri yakalarlar, kimliklerini soruştururlar, suçlu olanları cezalandırırlardı Suçsuz olanları ise, yasak yerlerde dolaştıklarından ötürü para cezasına çarptırırlardı Yeniçeri ağasının yakaladığı kimselerin hapsi ile asesbaşı ilgilenirdi İstanbul içindeki Tomruklar ile Babacafer zindanları da asesbaşının emri altındaydı

Asesbaşı, merasimlerde ve kapıkulu ocaklarının sefere çıkışlarında, beş yüz kadar olan maiyeti ile yolun iki tarafına dizilerek düzeni sağlardı Vezir-i azam divanında ve vezir-i azamın İstanbul’da kol gezdiği zamanlarda, bir kısım asesiyle birlikte asesbaşı da bulunurdu Narh denetiminde subaşıyla birlikte sadrazama yardımcı olurdu Yeniçerilere ulufe dağıtımına, Muhzır Ağa ile birlikte müşahit olarak katılırdı Elçi karşılama ve kabul resimlerinde, protokolde yer alırdı

Asesbaşı, başına yeşil çuhadan çatal kalafat, arkasına zağra yakalı ve yeşil divan kürkü, bacağına ak çakşır, ayağına da sarı yemeni giyerdi Devlet merkezi olan İstanbul’da, biri Galata’da diğeri Suriçi’nde olmak üzere iki asesbaşı vardı Fakat, Suriçi Asesbaşısı üstün dereceliydi Asesbaşı, Babıali’de bulunduğu için, kendisinin yeniçeri ağası dairesinde bir emir eri bulunurdu Yeniçeri ağası, asesbaşına bu emir eri ile emir gönderirdi Diğer şehir ve kasabalarda da, ases adı altında emniyet teşkilatı ve buna ait vergiler vardı