Genel İlk Yardım Bilgileri Nelerdir Genel İlk Yardım Nasıl Yapılır İlk Yardım Nasıl O

ilk yardım nasıl uygulanır,ilk yardım nasıl yapılır resimli,ilk yardımda alınacak temel önlemler




İlk yardım ikinci bir birey tarafından yapılır İlk yardım yapan kişinin mutlak suretle bilgi sahibi olması gerekir Ülkemizde ilk yardım hataları nedeniyle birçok kişi hayatını kaybetmiştir


İlk yardımı yapan kişinin öncelikle sakin ve bilinçli hareket etmesi gerekir İlk yardımda 3 temel amacı düşünmelisiniz

Hastayı hayatta tutmak,

Durumunun daha kötüye gitmesini engellemek ve

İyileşmesini sağlayabilmek

Bunları sırasıyla uygularsanız hastanın sizin sayesinde hayatta kalmasını sağlayabilirsiniz


İlk yardımda öncelikle hasta nefes alamıyor ise soluk yolları açılır Bu suni teneffüs ve kalp masajı ile yapılır Hastaya çektiğiniz nefesi ağız yoluyla aktararak kalp masajı yapmalısınız Her bir nefesin ardından 4 kere kalp masajı yapılmalı ve kalp masajı araları tam 2 saniye olmadan tekrarlanmalıdır


Günümüzde kalp krizi yaşama oranı büyük derecede artmıştırArtık her yaştaki birey için tehlike oluşturmaktadır

Kalp krizi geçirirken göğüs kafesinde sancılar başlarKalp krizi anında derin nefes alın ve artından sert bir şekilde öksürün Bu öksürükler sıkışan kalp damarlarınızı açarak kanı tazzikli bir şekilde kalbinize ulaşacaktır ve hastaneye gitmek için sizlere vakit kazandıracaktır

Genel İlk Yardım Bilgileri Nelerdir

Genel İlk Yardım Nasıl Yapılır

İlk Yardım Nasıl Olur


Herhangi bir kaza veya hayatı tehlikeye düşüren bir durum karşısında sağlık personelinin yardımı sağlanıncaya kadar hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önlemek amacıyla ilaçsız olarak yapılan uygulamalara ilkyardım denir

İlkyardımcı kişiler aldıkları eğitimlerle sağlık mesleğine mensup kişilerin yetki ve sorumluluklarını kazanmadıklarını bilmelidirler İlkyardım eğitimi kişilere sağlık personelinin yetkisinde bulunan bazı uygulamaları yapabilme yetkisi vermeyecektir


İlkyardımcı uygulamalarda kesin karar verme yetkisinin sağlık personelinde olduğunu bilmelidir Onun yardımcısı durumunda hareket etmeli ve tartışmamalıdır Hasta en yakındaki sağlık kuruluşuna götürülmeli uzak hastanelere götürülmeye çalışılmamalıdır


İlkyardım yapan kişinin özellikleri: Sakin olmalıdır, telaşa kapılmamalıdır Hasta ile onu rahatlatacak tonda konuşmalıdır Hiçbir zaman kendi can güvenliğini tehlikeye atmamalıdır Kendi can güvenliğini aldıktan sonra müdahale etmelidir Çevrede bulunanları organize etmeli (polis, itfaiye, ambulans çağırma konusunda) Hastaya müdahalede önem sırasını iyi bilmeli örneğin nefes almayan bir hastanın ayağında kanayan bir yara ile uğraşmamalıdır


İlkyardım ilkeleri ve öncelikler: Öncelikli amaç yaralı kişinin hayatının korunması ve mevcut sağlık durumunun daha kötüleşmesini önlemektir Kanaması olan bir hastanın kan kaybı devam ettikçe mevcut durumu da kötüleşecektir Kanama durdurulursa mevcut durum korunmuş olur ve sıra iyileşmeyi kolaylaştırıcı önlemlere gelir Örneğin yara su ve sabunla yıkanır ise enfeksiyon oluşma riski azalır ve iyileşme hızlanmış olur


Hastanın boynunu sıkan kravat düğme vs gibi şeyler gevşetilir Solunum kontrol edilir Durmuş ise yapay solunum yapılır Hastanın kalbi kontrol edilir Eğer kalp atımı yok ise gecikmeden kalp masajı uygulanır Kanama kontrolü yapılır kanama varsa daha sonra anlatılacak olan tekniklerle durdurulur


Çevredekilerin hastanın başına toplanıp onu huzursuz edecek biçimde konuşmaları engellenir Kazazede kendine gelse, kendini iyi hissetse bile durumundan emin olunmadan ayağa kalkmasına izin verilmemelidir Bilici kapalı hastalara ağızdan hiçbir yiyecek yada içecek verilmez Hastanın üzerine bir battaniye örtülerek ısıtılması gereklidir Kaza ortam koşullarına bağlı ise hemen ortamdan uzaklaştırılmalıdır (örneğin gaz zehirlenmesi) ancak böyle bir neden yoksa hastanın yerinden kıpırdatılmaması esastır Kırık varsa kırık bölgesi hareketsiz bırakılır Şok var ise şokla savaşılır Bilinci açık ise sakinleştirilir Hastanın ağzında toz toprak kırık diş vs olabileceği akla getirilmeli ve temizlenmelidir Hastaya turnike uygulanmış ise bu bildirilmelidir İlkyardımcının kaza yerinde kalmasını gerektirecek bir neden yoksa hastaneye kadar yaralı ile birlikte gitmelidir


İlkyardımın A B C si: (A) Hava yolunun açılması, (B) Solunumun düzenlenmesi, (C) Dolaşımın sağlanması Hastaya saplanmış herhangi bir şey varsa bunlar çıkartılmaz Çıkartılmaya çalışılırsa hasta ölebilir Ameliyatla hastanede çıkartılır Mümkünse kesilir veya sökülür Elbiselerin çıkartılmasında hırpalayıcı hareketlerden kaçınılmalıdır Önce sağlam kol ve bacak çıkartılır Hırpalanma olacaksa kesilip çıkartılmalıdır Yanık olan bölgelerde elbiseler kesinlikle sıyrılmamalı kesilip çıkartılmalıdır Hastanın veya ilkyardımcının hayatını tehdit eden bir durum yoksa hastanın durumu kontrol altında değilse hareket ettirilmemelidir taşımaya en elverişi araç sedyedir


Bilinç Kaybı ve Koma: Bilinç kapalı kişilerde 5 duyu ile algılama ortadan kalkar İleri derecede komada ise ağrılı uyaranlara cevap veremez, bilinci kapalı kişiler


1- Yardım isteyemez

2- Dikkatli değerlendirilemez ise ölü sanılabilirler

3- Nedene yönelin tahmin hayat kurtarabilir

4- Kolayca zarar görebilirler

5- Solunum yolu tıkanmış olabilir

6- Hasta kusabilir kusmuk solunum yollarına kaçabilir

7- Refleksler ortadan kalkmıştır


En ileri bilinç kaybına koma denir Çeşitli nedenlerle oluşabilir İlk olarak hava yolu açılır Soluk alıyor ise koma duruşuna getirilir Soluk almıyor ise yapay solunum başlanır Nabız kontrol edilir Kalp durmuş ise yapay solunumla birlikte kalp masajı ile birlikte yapay solum devam ettirilir Kalp ve solunum geri döndükten sonra koma duruşuna getirilerek hastaneye nakledilir


Kafa travmalarına bağlı komalar: Beyin sarsıntısı, zedelenme, kanama koma nedeni olabilir Kaza sonrası kulaktan veya burundan kan veya beyaz bir sıvı gelmesi kırık riskini ve ileri derecede beyin sarsıntısını gösterir Kafa travmasına uğrayan kişinin muayenesi normal olsa bile 24 saat süre ile yalnız kalmamalıdır Derin uykuya dalar ve uyanmazsa, fışkırır tarzda kusarsa en yakın hastaneye götürülmelidir Bu süre içinde ağrı kesici ve uyku ilacı verilmemelidir


Ölüm: Çevre ile anlamlı iletişim kurma yeteneği kaybolur Bilinç kaybı ve hava yolu tıkanıklığı bunu izler dil kökü geriye kayarak soluk borusunun ağzını kapatır Daha sonra solunum durur Solunum ile sağlanan oksijenin kesilmesinin 1-2 dakika ardından kalpte durur Kalbin durmasına klinik ölüm denir Kalbin durması ile bütün hücrelere oksijen gitmesi engellenir Oksijensizliğe en duyarlı hücreler beyin hücreleridir 4-6 dakika sonra beyinde geri dönüşü olmayan doku ölümü olur Beyin hücreleri öldükten sonra kalp çalışacak olursa kişi bitkisel hayata girer Soğukta beyin ölümü gecikebilir İlkyardımcı kişinin ölüp ölmediğini değerlendirmelidir Nabız alınmıyorsa (boyundan, bilekten, kasıktan) kulak göğse dayanıp dinlendiğinde ses duyulmuyorsa Soluk almıyorsa, gözler mat bulanık ve kaymış durumda ise her iki gözbebeği de ileri derecede genişlemişse vücut gittikçe soğuyorsa ölmüş demektir


Görüldüğünden daha önemli olan durumlar: Bilinç kaybı; İç kanama olasılığı kuşkusu; Püskürür tarzda kusma kafaya darbe geldikten sonra veya darbe ile birlikte bilinç kaybı olması; Delici yaralar; Eklemlere yakın yaralanmalar; Kırık olasılığı; Göz yaralanmaları; Elektrik çarpması; Etkeni bilinmeyen zehirlenmeler


Hava Yolu Tıkanıklığı: Oksijen olmazsa hücreler kaçınılmaz olarak ölürler Beyin hücreleri oksijene en duyarlı olanlardır Genellikle oksijensizliğe 3 dakika dayanabildiği kabul edilir Kalp hücreleri oksijensizliğe 20?30 dakika dayanabilirler Deri ve tırnaktaki hücreler oksijensizliğe en çok dayanan hücrelerdir Solunum dakikada 12?20 kez olur Ve beyin sapı tarafından kontrol edilir Solunum yolu tıkanırsa 2 dakika içinde bilinç kaybı olur 5?10 dakika içinde kalp durur Hava yolu tıkanıklığına dilin geri kaçması, yabancı cisimler nefes borusunun şişlikleri ve ödemi neden olur Dil tabanının geriye sarkmasına bağlı tıkanıklıklarda hava yolu birkaç yöntemle açılabilir Sırtüstü yatırılır Baş geri bükülür boyun desteklenerek kaldırılır Boyun kırığı riski varsa yapılmamalıdır Bebekler dede uygulanabilir Baş bükülürken çene kaldırılması Buda boyun kırığı riski varsa yapılmamalıdır Üçlü havayolu manevrası: Baş geri bükülürken çene öne çekilir alt dudak aşağı itilir Çeneye baskı yöntemi hasta sırtüstü yançene öne çekilir baş nötral durumda kalır Boyun kırığı riskinde uygulanabilir


Koma duruşu: Hasta sol yana çevrilir, sol bacak ve kalça içe bükülür Baş kol üzerinde yarı yüzüstü durumudur Boyun kırığı tehlikesi varsa kullanılmaz


Yabancı Cisim: Hasta birdenbire konuşamaz hale gelir Soluk alamadığını belirten işaretler yapar Hastanın öksürükle yabancı cismi çıkarabilmesi için akciğerlere kısmen hava girmesi gereklidir Sırta darbe yöntemi ile kürek kemiklerinin arasına el tabanı ile 4 kez sert darbe vurulur Göğüsten desteklenmelidir


Elle bası: Karnın üst kısmına veya göğse bası yaparak adeta yapay öksürük oluşturma durumudur Çocuk ve bebeklerde karna baskı uygulanmamalı sırta darbe ve göğse baskı uygulanmalıdır Parmakla sıvazlama Bu yöntemler etkisiz kaldı ise çene ve dil başparmak ve parmaklarla yukarı çekilir Nefes borusunun ağzı görülür Bu uygulama ile öksürük refleksi uyarılır elin işaret parmağı ile boğaza yakın cisimler çıkartılır Başka bir cisim sokulmalıdır


Solunumun Durması: Solunumu durmuş kişilerde vakit kaybetmeden yapay solunuma geçilmeli buda ağızdan ağza veya ağızdan buruna hava verilerek yapılmalıdır Çoğu zaman suda boğulmalarda hastanın midesindeki ve akciğerindeki suyu çıkartmak için gereksiz yere zaman kaybedilmektedir Oysaki midedeki suyun herhangi bir zararı yoktur Akciğerdeki suyunda çıkarılması mümkün değildir Hasta sert bir zemine sırt üstü yatırılır Ağız içi sıvazlanarak içinde kusmuk, toprak, yosun, kırık diş, takma diş vs varsa çıkartılır Çene yukarı çekilirken baş hafif geri yatırılır Ağızdan solunum yapılacaksa burun burundan yapılacaksa ağız kapatılır Derin nefes alınır Çapraz olarak ağız ağza yerleştirilir Göğsün kabarmasına yetecek kadar nefes verilmelidir Baş yana çevrilerek yeniden nefes alınır Bu işlem 3?4 sn de bir tekrarlanır Hastanın kendi solunumu gelene kadar tekrarlanır


Kalp Durması: Kalp Durmasında hastanın bilincinin kapalı olduğunu kalp atımlarının nabız hissedilmediğini görürüz Boyunda şah damarı kalp atımlarının en kolay hissedildiği yerdir


Kalp Masajı: Kesinlikle kalp durduğundan emin olduktan sonra yapılmalıdır Hasta sert bir zemine sırt üstü yatırılır Hastanın ayaklarının altına bir yastık konur Kalbe kanın dönüşü kolaylaşır Göğüs kemiğinin 1/3 alt kısmına gelecek şekilde el ayası altta diğer el ayası alttaki elin üstünde olacak şekilde baskı uygulanır Parmaklar göğse değmemelidir Kollar dirsekten bükülmeden baskı uygulanır Normal bir erişkinde göğüsün 4?5 cm aşağı inmesi yeterlidir Dakikada 80?100 kez masaj yapılır Her 5 kalp masajından sonra 1 kez yapay solunum yaptırılır Eğer tek kişi var ise her 15 kalp masajından sonra 2 kez yapay solunum yaptırılır


Suda Boğulma: İster tuzlu suda ister tatlı suda boğulma olsun yapılacaklar aynıdır Boğulma sırasında soluk borusunun kasılmasına bağlı olarak çok az miktarda su akciğere gider Soğuk havada suda boğulanlarda 20?30 dakika geçse bile yapay solunum ve kalp masajına başlanmalıdır


Şok: Kan dolaşımının etkin olarak çalışabilmesi için kalbin pompa görevini yapması, kapalı damar ağının ve dolaşım sisteminin bütünlüğünün korunması ve yeterli miktarda kan hacminin bulunması gereklidir Bu bölümlerden herhangi birinde bir eksiklik olursa dokulara kan iletimi bozulacak ve şok oluşacaktır Kalp dakikada yaklaşık 8 litre kanı damarlara pompalar Kalp krizi, şiddetli kanamalar, aşırı sıvı kayıpları, büyük yanıklar, aşırı isal, kusma, karın içi iltihaplanmalar, karın ve başa şiddetli darbelerde aşırı korku ve heyecanlanmalarda şok görülebilir


Başlıca Şok Belirtileri: Huzursuzluk, endişe hali, aşırı susama, dudakların kuruması, bulantı, kusma, soğuk ve nemli deri Nabız zayıf ve hızlıdır Solunum yüzeysel ve hızlıdır Bilinç bozulur, uyku hali ve komaya doğru giden evreler olabilir Kan basıncında düşme olur


Kanama Nedeniyle Olan Şokta İlkyardım: Kan kaybı olunca vücut bunu kendi çabalarıyla önlemeye çalışır Damarlar büzülür ve daralır, kalp atımı hızlanır Eğer bunlar etkili olmaz kan kaybı devam ederse şok gelişir Kan kaybı durdurulmalı ve ilkyardımın ABC si yerine getirilmelidir Eğer imkân varsa hastaya oksijen verilmelidir Ayaklarının altına bir yastık konularak ayaklar yükseltilir Çok fazla yükseltilmemeli solunum sıkıntısı oluşabilir Şoktaki hastaya ağızdan hiçbir şey verilmez Çok susamış ise ıslak pamukla ağız silinir Kırık varsa sabit hale getirilmeli Hastanın üzerine battaniye örtülerek üşümesi engellenmelidir


Kanamalar: Damarlar atardamar, toplardamar, kılcal damar olarak ayrılmıştır Atardamarlar kalpten dokulara kan taşıyan damarlardır Atardamarlarda basınç yüksektir ve her kalp atımıyla daha da yükselir, kılcal damarlar dokular arası dağılmış olan küçük ince damarlardır Toplardamarlar ise dokulardan kanı tekrar kalbe getiren damarlardır, negatif bir basınç vardır ve sürekli bir kan akımı vardır Atardamar kanamalarında kan nabızla birlikte kan ritmik olarak fışkırır Kısa sürede çok miktarda kan kaybına neden olabilir Toplardamar kanaması ise daha yavaştır ama süreklidir


Kanama Tedavisi:

1- Direk Bası uygulama: En basit ve en etkili yoldur Kanayan bölgenin üzerine mikropsuz bir gazlı bez ile el ayası ile baskı uygulanır Kanama nedeniyle bezin dış kısmı ıslanırsa bez kaldırılmadan üzerine bir bez daha konarak baskı uygulanır

2- Basınç Noktalarına Baskı: Büyük damarların kolayca bastırılarak kan akımının kesilebileceği noktalarına baskı uygulanarak kanama durdurulabilir bunlar genellikle nabız noktalarıdır

3- Turnike Veya Boğucu Sargı Uygulaması: Turnike uygulaması istenen bir uygulama değildir Bütün yollar denendikten sonra kanama durmazsa uygulanmalıdır Alttaki dokuları ezme damar ve sinirlere kalıcı zararlar verme riski vardır Turnike ince olmamalıdır Genişliği 7?8 cm olmalıdır Sıkıştırma işlemi kanama durana kadar yapılmalıdır Daha fazla sıkılmaz 15 dakika da bir gevşetilmeli ve kan geçişi sağlanmalıdır Elbise kolları vs turnikeyi ötmemelidir Hastaya turnike uygulandığı belirtilmelidir Dikkatli olunmalıdır


Küçük dış kanamalar: Kısa süreli basınç uygulama kolayca pıhtılaşmayı sağlar hiçbir zaman yaradaki pıhtı silinmez Yara kirli ise su ve sabunla yıkanır Yaranın üzerine mikropsuz sargı bezi ile baskı uygulanır Yara kolda elde veya bacakta ise kalp seviyesinden yukarı kaldırılırsa kanama durması kolaylaşır Yaraya herhangi bir ilaç vs sürülmemelidir


Büyük Dış Kanamalar: Kanama çok fazla olursa şok gelişebilir İlkyardımın ABC si unutulmamalıdır Kanama durdurulmaya çalışılır Gerekirse turnike uygulanır


Kol ve Bacak Kopmaları: Kopan kol ve bacak gibi uzuvların yerine dikilmesi mümkündür Güdük bölümüne baskı uygulanarak kanama durdurulur Kopan bölümler plastik bir torba içinde buz dolu bir kaba konur Buz ile doğrudan temas engellenmelidir Hasta hemen en yakın sağlık kuruluşuna iletilmelidir


İç Kanmalar: Vücut boşluklarına olan kanamalardır Karın içi, göğüs içi veya kafa içi kanamalardır Biriken kan dışarı akmıyor olsa da damar içinden kayıp olduğundan şok gelişebilir Büyük kemik kırıklarında önemli miktarda kan kayıpları olabilmektedir Hasta başı aşağıda ayakları hafif yükseltilerek yatırılır Boğazını sıkan şeyler kravat düğme vs gevşetilir Hasta rahatlatılmaya çalışılır Şok önlenmeye çalışılır Hastada başka yaralanma ve darbe olup olmadığı kontrol edilir Bilinç kapanır ise kalp atımı ve solunum varsa koma yatışına getirilir Üzerine battaniye örtülerek üşümesi engellenir En yakın sağlık kuruluşuna iletilir


Delici Göğüs Yaralanmaları: Hemen göğüsteki delik kapatılır Göğüs içinde kanama varsa hasta sağlık kuruluşuna yarı oturur biçimde iletilmelidir


Burun Kanamaları: Eğer kafatası kırığından kuşkulanılıyorsa burun kanamasını durdurmak için uğraşılmamalıdır 35 yaş üzerinde burun kamalarında yüksek tansiyon akla gelmelidir Hasta oturtulur sakinleştirilir Başı öne eğilerek kendisine burun delikleri sıkıca tutturulur Gerekirse buruna buz torbası uygulanabilir 30 dakika üzerinde devam ederse sağlık kuruluşuna iletilmelidir


Kulak Kanamaları: Kafa darbesi sonucu olursa çok önemlidir Kanama dış kulak veya iç kulaktan olabilir Hasta yarı oturur pozisyonda baş kanayan tarafa eğilir Kulak ilaçsız ve mikropsuz bir sargı bezi ile sarılır


Saçlı deri Kanamaları: Önemli miktarda kanama olur Kafatası kırığı olabileceği unutulmamalıdır Bilinç kaybı varsa bu ihtimal yüksektir Doğrudan bası uygulanarak kontrol altına alınabilir İçinde yabancı cisim varsa doğrudan bası uygulanmamalıdır Simit sargı konulur


Yaralar: Deriye gelen darbeler soncu kapalı doku zedelenmeleri olabilir Bu durumda ağrı ve şişlik meydana gelebilir Bazen morarma ve şişlik içinde kan birikebilir Şiş olan bölgeye sıkı bandaj uygulanır soğuk uygulanır Yalnız bandaj kan dolaşımını engelleyecek derecede sıkı olmamalıdır Açık yaralarda tetanos riski unutulmamalıdır bu neden tetanos aşısı yapılmalıdır


Yanıklar: 1 derece yanık: yüzeysel yanıktır, kızarıklık ve ağrı vardır İz bırakmadan 1 haftada iyileşir 2 Derece yanık: cilt ve cilt altı dokularda yanmıştır Benekli kırmızı renkli kabarcık oluşumu vardır Derideki sinir uçları da zarar görmüştür Enfeksiyon gelişmezse 2?3 hafta da iyileşir 3 derece yanık: Deri tamamen yanmıştır Alttaki kas tabakasına kadar uzanır Tehlikeli yanıklar: Vücudun %30 dan fazlasının yanması, solunum sistemini içine alan yanıklar, vücudun %10 dan fazlasında 3 derece yanık olması, yüz, el, genital bölge yanıkları, göz yanıkları, derin asit ve elektrik yanıkları, boyunda halka şeklinde yanıklar Yanık yüzeye hiçbir şey örtülmez Soğuk su ağrıyı azaltır Kabarcıklar patlatılmaz yanık alanındaki kolye yüzük bilezik vs çıkartılmalıdır Elbiseler kesilerek çıkartılmalı sıyrılmamalıdır


Kimyasal Yanıklar: Etken hızla uzaklaştırılmalı 10-20 dakika bol su altında tutulmalıdır Daha sonra yumuşak sabunla yıkanır Sönmemiş kireç su ile karşılaştığında yakıcı etki gösterir Tozlar fırça ile alındıktan sonra bol su ile yıkanır Elektrik yanığından şüphelenilen her hasta durumu normal olsada hastanede değerlendirilmelidir


Sargı ve Ateller: Sargıların çok sıkı ve gevşek sarılmaması gerekir El ve ayak parmakları dışarıda kalacak şekilde sarılmalıdır Parmaklarda uyuşma karıncalanma morarma olduğu görülürse sargı sıkı sarılmış demektir Sargılar mikropsuz olmalıdır Ateller ise herhangi bir vücut bölgesini hareketsiz olarak bırakmak için kullanılan desteklerdir Kırık bacağa sağlam bacağı kırık kola gövdeyi destek yapmakta mümkündür Mümkünse şişme ateller kullanılmalı bunlar kırığı her yönden desteklerler Tekrar tekrar kullanılabilirler


Kırık çıkık ve incilmelerde ilkyardım: kemik üzerine darbe gelen yada zorlanma olan bölgelerde ağrı, şişme, kabarıklık, olağan dışı görünüm, biçim bozukluğu, eklem olmayan yerde eklem görünümü, kol veya bacağın boyunda kısalma, yarada kırık uçlarının görülmesi O bölgede kırık olduğunu gösterir Kırık olup olmadığını belirlemeden hasta yerinden oynatılmamalıdır Eğer hasta kırık bölgesi hareketsiz hale getirilmeden kıpırdatılmaya çalışılırsa kırık uçları kemiğe yakın veya paralel uzana damar ve sinirlere zarar verebilir Hasta taşınmadan önce kırık atele alınmalıdır Kırığın ilerisindeki nabız kontrol edilmelidir Atel kırığa yakın yerdeki eklemide hareketsiz hale getirmelidir Açık kırıklarda kanama kontrol altına alınır Kırık bölgesinde kopmuş kemik parçaları varsa dokunulmaz, kırık uçları uçuca getirilmeye çalışılmaz Hastaneye nakledilirken ağızdan yiyecek verilmemelidir Çünkü hasta ameliyat olacaksa bu nedenle gecikebilir


Çıkıklar: Hareketle artan ağrı olur Yapısal şekil bozukluğu olur Hassasiyet vardır Şilik erken dönemde olmayabilir Hareket kısıtlılığı olabilir Anatomik yapıyı iyi bilen kişiler tarafından oturtulması gerekir Burkulmalarda eklem sabitleştirilir ve hastaneye iletilir


Boyun Kırığı: Kafası üzerine düşen kafasına darbe gelen herkeste boyun kırığı akla gelmelidir Ani frenlerde kamçı hareketi sonrasında boyun kırığı oluşabilir Hastanın boynu boyunlukla desteklenmelidir Hasta yerinden oynatılmamalı bu konuda eğitim görmüş personelce taşınmalıdır


Zehirlenmeler: Kusturulur Alınan maddenin sulandırılması için bol miktarda su veya süt verilir Bilinç kaybı varsı havale geçiriyorsa yakıcı madde içti ise petrol ürünü içmiş ise kusturulmaz Gaz zehirlenmelerinde hasta hemen açık havaya çıkarılmalı oksijen verilmelidir


Böcek, Yılan Sokmaları: Yara bol su ile yıkanır Hasta sakinleştirilir Yara bölgesindeki şişliğin 5 er cm altından ve üstünden turnike uygulanır Turnike venöz dolaşımı engelleyecek arteryel dolaşımı engellemeyecek şekilde sıkılmalıdır Hastanın yürümesine izin verilmez Isırılan extremite atele alınmalıdır Isırılan alanda diş izleri arasında yarım santim derinliğinde kesi yapılır Zorunlu olmadıkça ağız kullanılmadan kanama sağlanır İlkyardımın ABC si yönünden izlenir Yılan serumu uygulanmak üzree hastaneye iletilir


Soğuk ve Donma: Yüzeysel soğuk çarpması: deri mumsu bir görünüm alır Dokunmakla serttir Ellerde küntlük hissedilir Şişlik ve kabarcık olabilir Hasta sıcak biryere alınır üşüyen bölge vücut ısısıyla ısıtılır Doğrudan ısı kaynağı ile ısıtılmamalıdır Ovmaktan masajdan kaçınılmalıdır Derin soğuk çarpması kısmi donma: dokunmakla his alınmaz Travmadan kaçınılmalıdır 377-40,5 C arasında ısıtılır Kabarcıkların patlatılması tehlikelidir