10-05-2011
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Aralık,müzikte Iki Nota Arasındaki Uzaklık.
ARALIK
Aralık,müzikte iki nota arasındaki uzaklık Eşzamanlı (armonik aralık) ya da ardı ardına ( melodik aralık) çalınabilir Basit aralıklar bir oktavın sınırları içindedir Katlı ( ya da bileşik) aralıklar ise bir oktavın sınırlarını aşar ve benzer basit aralığın bir çeşitlemesi gibi duyulur Onlu bir aralık ( oktav artı üçlü,örn do-do-mi) kulakta bir üçlü gibi ( üç notayı kapsayan aralık,örn do-mi) etki uyandırır
Armonik sesler dizisinin en alt seslerinin karşılığı olan dört çeşit tam (T) aralık vardır Birli ya da ünison (eşses) (T1) oktav (T8) dörtlü (T4) ve beşli ( T5) Öbür aralıkların ise ( ikili,üçlü,altılı,yedili) majör (M) ve minör (m) biçimleri olur Bu ikisi arasında yarım tonluk bir fark vardır
Tam ve majör aralıklar artık (A) olabilir başka bir deyişle yarım ton büyültülebilir Örneğin ,Do-mi (M3) do-mi ( A3) ya da do-sol (T5) ,do-sol (A5) yapılabilir Tam ve minör aralıklar eksiltimli ( e) olabilir başka bir deyişle yarım ton küçültülebilir Örneğin ,Mi-sol (m3),misol (e3) ya da fa-do (T5) fa-do (e5) olabilir
Tam tampere sistemde aynı sesi veren ya da tuşlu bir çalgıda aynı tuşlar ile temsil edilen aralıklarla anarmonik aralık denir örneğin,do-mi ve do-fa Bu iki aralığın kullanıldıkları müzikal bağlamda farklı işlevleri vardır
Aralıklar,aralıkları oluşturan notaların frekansları arasındaki oran ile hesaplanır Örneğin oktav için 2;1 oranı kullanılır çünkü oktavı oluşturan tiz sesin,frekansı,pes sesin frekansının iki katıdır Tam tampere sistem dışındaki aralık ölçümleri için,özellikle Batı müziği dışındakiler söz konusu olduğunda,bir oktav 1 200 cent"e ayrılır Bu sistemde bir yarım ton ya da minör ikili aralık 100 cent değerindedir Bir örnek vermek gerekirse minör üçlü aralık tam tampere sistemde 300 cent,Pythagoras akort sisteminde 294 ve doğal armoniklere göre akortta (just intonation) 316 cent değerindedir
Kaynak:AnaBritannica cilt 2 frmsinsi net için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|