Kiralık Konak Özeti Yakup Kadri Karaosmanoğlu

1908 Meşrutiyet yılları, büyük konağın en yaşlısı Naim Efendi, İkinci Abdülhamit dönemi ileri gelenlerindendir; emekliye ayrılmıştır; temiz, titiz, dürüst ve Tanzimat efendisidir İyi bir ev kadını olan Nefise Hanımın ölümü üzerine konağın düzeni bozulmuş, kızı Sakine Hanım işleri yönetemeyince her şey onun kocası Servet Beyin alafranga isteklerine bırakılmıştır Bunların yirmi beş yaşlarındaki oğulları Cemal, Beyoğlunun eğlencelerinden ayrılmayan bir öğrenci; kızları Seniha ise, “Asır sonu yeni bir nevi içtimai örnek”, alaycı, şuh, tutumsuz, Avrupa delisi bir genç kızdır; Faik Bey adında, konağın devamlısı Batılı kafada bir salon genci ile arkadaşlık eder Senihayı için için seven Hakkı Celis ise, Naim Efendinin kız kardeşinin torunudur; Senihanın alaylarıyla karşılanır Şair ruhludur Konakta sık sık toplantılar, eğlenceler düzenlenir Çok geçmeden Naim Efendinin mallarının büyük bir bölümü elden çıkar Kanlıcadaki yalı kiraya verilir, borçlanmalar başlar Naim Efendi, olan biten karşısında sessiz, ama şaşkındır Bir süre sonra Seniha, küçüklüğünden beri özlemini çektiği Avrupaya kaçar arkasından da Faik Beyi sürükler Servet Bey, öteden beri sıkıldığı konaktan ve Naim Efendiden, bir apartman dairesi kiralayarak ayrılır Naim Efendi, davranışlarını beğenmediği halde, Senihayı çok sevmekte, ayrılığına dayanamamaktadır Konak boşalıp para sıkıntısı da başlayınca, hastalanır; onu avutan tek anlaştığı kişi Hakkı Celistir Kiralık Konak için kiracı aranmaya başlanır ama, bir türlü bulunamaz Sonunda, Seniha Avrupadan döner; yine de zengin biriyle evlenme dileğindedir Naim Efendi, Senihayla, her ikisi de çok istedikleri halde, kırıldığı için görüşmeyi kabul etmez Hakki Celis asker olur Çanakkale Savaşında şehit düşer

1KİTABIN KONUSU:
Kitapta nesiller arasındaki çatışma yansıtılmıştır Nesiller arasındaki uçurumdan ve hızlı değişimin getirdiği ahlak buhranı anlatılmıştır

2KİTABIN ÖZETİ:
Naim Efandi çok zengin, zengin olduğu kadarda hesaplı bir kişiydi Babasından kalma bir serveti vardı Büyük bir itina ile idare ediyor ve koruyordu II Abdülhamit döneminde devletin yüksek mevkilerinde bulundu Bir çok defalar valiliklerde dolaştı
Bütün çocukluğu, bütün gençliği İstanbul un en kalabalık konağında geçen Naim Efendi eğlenceli toplantıları, dostlar arasındaki sohbetleri, misafirlere ziyafetleri çok severdi Fakat öyle bir zaman yaşadı ki bunların hepsi yasaktı Naim Efendi yeni sazdan, yeni şarkılardan zevk almak bir tarafa, son senelerde yazılan ve konuşulan Türkçeyi bile anlamıyordu
Bundan beş sene öncesine kadar karısı Nefise Hanımefendi yanı başında idi, rahatı ve huzuru iyi durumdaydı Zira, bu ihtiyar kadın ölünce evin içinde yalnız kaldı O öldükten sonra yerine kızı Sekine hanım geçti; fakat Sekine Hanımı hiçbir yönüyle annesine benzemiyordu
Naim Efendinin damadı Düyunu Umumiye Müfettişlerinden Servet Bey, Naim Efendinin saflığından yararlanarak konak içerisinde işleri istediği gibi yürütüyordu Servet Beyin oğlu Cemil henüz yirmi yaşında olmasına rağmen Beyoğlundaki büyük lokantaların, gazinoların, barların sadık dostu idi Bu yaşında birçok zevkleri vardı Biraderinin küçük sırlarını bilen Seniha ise son çıkan moda gazetelerinin resimlerine benzerdi Körpe, ince ve çolak vücudu, ipek böcekleri gibi daima biçim değiştirme, değişim içerisindeydi
Pazartesi günleri Senihanın çay günleridir Avrupanın bütün kibar kadınları gibi o günleri güzel giyinir, kuşanır ve tam beşte konağın salonunda az görülen bir hanımefendi gibi ziyaretçilerini beklerdi Seniha salonun bir köşesinde iki genç kızla halasının torunu Hakkı Celisin kendisine okuduğu şiirleri dinler gözüküyordu Bu genç kendisinden iki ay küçük olmasına rağmen ve birçok şiiri bazı dergilerde çıkmasına rağmen ona parmakları mürekkep lekeli ve pantolonunun dizleri çıkmış zavallı bir okul çocuğu gibi görünmekten kurtulamıyordu Saat beşte Faik Bey konağı ziyarete geldi Faik Bey Cemilin yakın arkadaşları arasındaydı Kumral, zayıf, uzun saçları iyi taranmış bir gençti Küçük yaşından beri Avrupanın önemli şehirlerinde dolaşmış, oturmuş olduğu için hareketlerinde hiç sahte görülmeyen bir zerafet vardı Faik Bey ile Seniha arasındaki ilişkinin bir arkadaşlık derecesinden fazla olması genç kızın bütün arkadaşları bilirdi Fakat, buna da hafif bir flört manasını verirlerdi Günden güne aralarındaki sevgi çoğalmaya başladı Faik Bey için Senihayı sevmek birdenbire vazgeçilmeyen birşey oluverdi O şimdi kumara ne kadar düşkünse, Senihayı da o kadar arıyordu Senihaya kendini o kadar bağlı hissediyordu Dört günlük bir ayrılıktan sonra sabah Faik Bey konağa geldi Herkes uykudaydı Saçları karma karışık, yüzü sapsarıydı Suratında üç günlük bir sakal, toz renginde bir kir tabakası vardı Seniha “Ne var? Ne oldu?” demek isteyen gözlerle Faik Bey e baktı Faik Bey sessiz bir şekilde hiçbir şey söylemiyordu Seniha daha sonra kardeşi Cemil den Faik Bey in kumarda Üç yüz elli lira kaybettiğini ve paraya ihtiyacı olduğunu öğrendi Cemil parayı Senihanın büyükbabasından istemesini söyledi Senihanın bunun olmayacağını söylemesi üzerine Cemil Senihanın elmaslarını rehin koymasını istedi Seniha dolabını açtı içinden bir çekmece çıkardı Çekmecenin içinden birkaç tane mahfaza aldı ve birer birer Cemile uzattı ve hayatında ilk defa ağır ve ciddi bir şekilde düşündü, kaldı Hayat bir an içinde, ona çıplak ve en kaba haliyle görünmüştü Bu dünyada güzellik bir hayal, asalet ve zerafet, insanın üstünde hafif bir cilaydı Güzel bir yüze iskelet ifadesi vermek için iki gecelik bir uykusuzluk, bir sevgiyi bir alışverişe çevirmek için birkaç paket iskambil kağıdı, zarif bir adamı bir dilenciye döndürmek için üç yüz elli liralık bir borç yeterliydi Seniha kalbinin bu bir günlük hesaplaşmasından epeyce değişmiş çıktı
Konağı kiraya verip kardeşi Selma Hanımefendinin yanına taşınma fikri ortaya çıktığından beri Naim Efendi nin rahatı, huzuru kaçtı Selma Hanımefendi kararında o kadar katıydı ki hiçbir şekilde bunun önüne geçmek mümkün değildi Naim Efendi; “Burada doğmuşum, burada yaşamışım, ihtiyarlamışım! Nasıl bırakır giderim?” diyordu Selma Hanım; “Burada, fareler, örümcekler ortasında yapayalnız öleceğine, benim yanımda benim gözüm önünde ölürsün” diyordu
Konak, Naim Efendiyle beraber, hergün biraz daha yıkılıp gidiyordu Zili bozulan sokak kapısı ağır bir tokmakla vuruluyor ve bir çok gıcırtılarla sarsılak açılıyordu

3 KİTABIN ANAFİKRİ:
Bazı şeyleri kazanmak ve korumak epeyce zaman alır ama onları kaybetmek çok kolaydır

4 KİTAPTAKİ ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Naim Efendi: Çok zengin ve zengin olduğu kadar da hesaplı bir kişidir Çok önemli yerlerde çalışmış ve çok önemli bir kariyere sahip olmuştur Ama devamlı bir değişim içerisinde olan bir ülkede eskiden kelme bir şahsiyet olduğu için bazı konulara uzak kalmıştır hatta gençlerin konuştuğu Türkçenin çoğunu anlamamaktadır Eğlenceyi seven, neşeli bir insandır
Seniha Hanım: Körpe, ince, çevik, ipekböceği gibi sürekli bir değişim halindedir İlk başlarda cıvıl cıvıl bir kız olmasına rağmen zamanla çok değişir Kimseyle görüşmez, kimseye bir şey söylemez olur
Faik Bey: Aileyi uçuruma sürükeyen kişidir Zevklerine göre yaşayan ve insanların umrunda olmadığı varlıklı bir ailenin oğludur
Hakkı Celis: Senihayı sevmiştir fakat karşılık bulamayınca içine kapanmıştır Kimseye sır vermeyen birisidir İnsanlardan kaçmaya çalışmaktadır, yalnız kalmak ister

5 KİTAP HAKKINDA ŞAHSİ GÖRÜŞLER:
Bir töre romanıdır Üç neslin çatışması anlatılmıştır Olay kapalı ve dar bir çevrede geçtiği için nesiller arasındaki uçurum, hızlı değişimin geyirdiği ahlak buhranı usta bir biçimde sergilenmiştir Kitap akıcı ve sürükleyicidir
6 KİTABIN YAZARI HAKKINDA BİLGİ:
Kahirede doğdu Manisanın karaosmanoğulları ailesindendir Öğrenimini bir Fransız oklulunda tamamladı IIMeşrutiyetin ilanından sonra İstanbula geldi Fecri Ati topluluğuna katıldı Çeşitli gazete ve dergilerde yazmaya başladı Üsküdar Lisesinde felsefa dersleri okuttu Kurtuluş Savaşı sırasında Anadoluya geçerek Batı Cephesinde bulundu Deneme, makale, anı, oyun türlerinde eserler veren Yakup Kadri, daha çok romanlarıyla tanındı Romanlarının konusu tarihsel ve olaylar olmuştur

ESERLERİ :
Roman: Kiralık Konak, Nur Baba, Hüküm Gecesi, Sodom ve Gomore, Yaban, Ankara, Bir Sürgün, Panaroma, 2 cilt, Hep O Şarkı Hikaye Bir Serencam, Rahmet, Milli Savaş Hikâyeleri
Anı: Zoraki Diplomat, Anamın Kitabı, Vatan Yolunda, Politikada 45 Yıl