Özel Öğrenme Bozukluğu Disleksi Nedir

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-06-2012

Metin 5 yaşında konuşmaya başlayabilmiş okul çağının gelmesiyle de bazı sorunlarının olduğu ortaya çıkmış

Bütün arkadaşları okumaya başladığı halde o hala okumayı çözemiyordu

Harfleri ters yazıyorders dinlemiyor ve de “arkadaşlarıyla iyi geçinemiyordu

Çevresindeki herkez annesi de dahil olmak üzereonun geri zekalı olduğunu düşünüyordu

Metin bütün çabalara rağmen yanlış yazmaya sağını solunu karıştırmaya devam etti

Sınıf öğretmenin tavsiyesi üzerine özel öğretmen tutuldu

Ancak özel öğretmen de birkaç ders sonra artık gelemeyeceğini aksi taktirde cinnet geçireceğini söyleyerek ailesini daha da telaşlandırdı

Bunun üzerine annesi Metin i zeka testi uygulatmak üzere Cerrahpaşa Çocuk Psikiyatrisi bölümüne götürmüş

Sonuçta Metin in zeka seviyesinin normalin çok üstünde olduğu ortaya çıkmış ve buradaki uzmanlar Metin e doğru teşhisi koymuş : Dislektik

Çoğunlukla normal ya da üstün zekalı çocukların “geri zekalı” damgasını yemesine neden olan disleksi genellikle okul çağında farkedilebiliyor

Ülkemizde de yeni yeni tanınan bu hastalığın öğretmenler ve veliler tarafından yeterince bilinmemesi bu durumu daha da zorlaştırıyor

9 yaşındaki Oğuz televizyondaki bütün açıkoturum ve belgeselleri başından sonuna kadar izliyor araştırmacıboş zamanlarını bilim ve teknik ansiklopedilerini oku¤¤¤¤¤ geçiriyor

Zeka düzeyi ise normalin çok üstünde

Ancak Oğuz okula başladığı ilk yıl diğer dislektik çocuklar gibi ne okuyabilmiş ne de yazabilmiş

Annesi okuldan almayı düşünmüşöğretmeni ise sabredin açılacaktır demiş

Oğuz şu anda okuma-yazma biliyorancak bazen ters yazıyor veya okurken satır atlıyoryön bulma problemleri de halen geçmemiş

Öğrenme bozukluğu olan çocukların sorunlarının derecesi farklı olmasına rağmen hepsinin ortak yanı normal veya normalin üzerinde zekaya sahip olmaları

Ancak okumayı-yazmayı öğrenmede harfleri ve sembolleri hatırlamada zorluk çekerler

Harfleri ters çevirirler 8 bal yerine dal pasta yerine basta gibi ) veya kelimedeki haflerin sırasını değiştirirler (için yerine çini gibi)

Heceleme hatası yaparlar el yazılarının okunması çok güçtür

Ayrıca çok unutkandırlar

Okulda defterlerini kalemlerini ¤¤¤¤lerini unuturlar

Sakar ve dalgın olabilirler

Matematik problemini siz sorarsanız çözer de kendisine verirseniz çözemez

Çarpım tablosunu öğrenmede zorlanır ona 6->9 7->4 15->51 gibi görünür

Toplama yerine çarpma yaptığı toplamaya soldan başladığı görülür

Bazen yazıların aynada aksetmesi gibi ters yazarlar

Türkiye de 5 yıldır bilinen disleksinin tedavisi mümkün

Zekaları normal veya normalin üzerinde olduğu halde akademik beceri kazanamayan bu çocuklar uzman bir pedagogun katılımıyla uygulanan grup veya bireysel terapilere katılarak tedavi ediliyorlar

Ama öncelikle teşhisi doğru koymak gerekiyor

Oysa disleksi Türkiye de öğretmen ve veliler tarafından yeterince tanınmıyor bu da işleri zorlaştırıyor

Milli Eğitim Bakanlığı bu konuda 1992 yılında rehber öğretmen ve diğer ilgili öğretmenlereokullarda hizmet içi eğitim verilmesini kararlaştırdı

Bu konuda Davranış Bilimleri Merkezi çocuk psikoloğu Şeniz Pamuk şunları söylüyor: “Disleksinin ülkemizde tedavisi için çok az sayıda yer mevcutancak bazı hastanelerin psikiyatri bölümlerinde ve davranış bilimleri merkezlerinde bu konudaki uzman kişiler bu tedaviyi sağlıyabiliyorlar

Örneğin İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Psikiyatri bölümünde haftada bir gün birer saatten bireysel veya grup terapileri uygulanıyor

Çocuğun probleminin yoğunluğuna ve de motivasyonuna bağlı olarak bazılarında 6 aylık bir tedavi yeterli olabilirken bazılarında tedavi 3-4 yıl sürebiliyor

Genellikle bireysel olarak çocuk ve psikiyatristin ikili yürüttüğü tedaviye daha sonraları diğer çocuklar da eklenerek grup halinde sosyalleşme sürecine geçiliyor”

Çevrenize baktığınız zaman her çocuğun farklı yapıda olduğunu görürsünüz

Kimisi hızlı koşabilir kimisi yavaş kimisi en güç problemleri kısa sürede çözer kimisi daha geç

Boyları saç rekleri ağırlıkları hep farklıdır

Disleksili çocuklar da bu farklılıklara sahiptir

Bu çocukların da diğerlerinden farklılıkları öğrenme-algılama bozukluklarının olmasıdır

İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Pedagogu Ümran korkmazlar disleksinin ailelere ve öğretmenlere anlatılarak aydınlatılması gerektiğini söylüyor: “Beyin ilginç bir organımızdır ve yaş küçük olduğu oranda da elastikdir

Bu çocuklar okumayı yazmayı zorlukla öğrenirler ama öncelikle ailenin öğretmenin ve arkadaşlarının anlayış ve desteğine ihtiyaç duyarlar

İyi kullandıkları yeteneklerini ön plana çıkarmak atılacak ilk adımlardandır

Özel öğrenme bozukluğu Türkiye de ortalama % 5-10 civarında yani 40 kişilik bir sınıfta 2 çocukta disleksi var demektir

Bu çocuklara özel psiko-pedagojik yaklaşımla yardım edilmeli disleksi bir hastalık değil de çözülmesi gereken bir yumak olarak görülmelidir

”

Dislektik çocuk;

• Harfleri ya da rakamları ters algılar

Örneğin 3 rakamını E harfi gibiveya 6 rakamını 9 olarak görür

• Okurken ve yazarken satırları veya sözcükleri atlar

• Uzaklık ve derinlik algılamasında sorunları vardır

Bu nedenle eşyalara çarpabilirsandalyelerden düşebilirler

• Yön tayin edemezsürekli saği solu karıştırırlar

• Benzer sesleri birbirine karıştırırörneğin soba yerine sopa kova yerine kofa der

• Günleri ard arda sayamaz

• Ödevlerini yapmayı unutursürekli hatırlatmak gerekir

• Kendisini çok zor ifade ederkelimeleri sıralayıpcümle oluşturmakta güçlük çeker

• Önce-sonra dün-bugün gibi kavramları karıştırır

• Arkadaşları ile olan ilişkileri genellikle bozuktur

• Değişikliklere uyum sağlayamaz

09-06-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Özel Öğrenme Bozukluğu Disleksi Nedir Metin 5 yaşında konuşmaya başlayabilmiş okul çağının gelmesiyle de bazı sorunlarının olduğu ortaya çıkmışBütün arkadaşları okumaya başladığı halde o hala okumayı çözemiyorduHarfleri ters yazıyorders dinlemiyor ve de “arkadaşlarıyla iyi geçinemiyorduÇevresindeki herkez annesi de dahil olmak üzereonun geri zekalı olduğunu düşünüyorduMetin bütün çabalara rağmen yanlış yazmaya sağını solunu karıştırmaya devam ettiSınıf öğretmenin tavsiyesi üzerine özel öğretmen tutulduAncak özel öğretmen de birkaç ders sonra artık gelemeyeceğini aksi taktirde cinnet geçireceğini söyleyerek ailesini daha da telaşlandırdıBunun üzerine annesi Metin i zeka testi uygulatmak üzere Cerrahpaşa Çocuk Psikiyatrisi bölümüne götürmüş Sonuçta Metin in zeka seviyesinin normalin çok üstünde olduğu ortaya çıkmış ve buradaki uzmanlar Metin e doğru teşhisi koymuş : Dislektik Çoğunlukla normal ya da üstün zekalı çocukların “geri zekalı” damgasını yemesine neden olan disleksi genellikle okul çağında farkedilebiliyorÜlkemizde de yeni yeni tanınan bu hastalığın öğretmenler ve veliler tarafından yeterince bilinmemesi bu durumu daha da zorlaştırıyor 9 yaşındaki Oğuz televizyondaki bütün açıkoturum ve belgeselleri başından sonuna kadar izliyor araştırmacıboş zamanlarını bilim ve teknik ansiklopedilerini oku¤¤¤¤¤ geçiriyorZeka düzeyi ise normalin çok üstünde Ancak Oğuz okula başladığı ilk yıl diğer dislektik çocuklar gibi ne okuyabilmiş ne de yazabilmiş Annesi okuldan almayı düşünmüşöğretmeni ise sabredin açılacaktır demiş Oğuz şu anda okuma-yazma biliyorancak bazen ters yazıyor veya okurken satır atlıyoryön bulma problemleri de halen geçmemiş Öğrenme bozukluğu olan çocukların sorunlarının derecesi farklı olmasına rağmen hepsinin ortak yanı normal veya normalin üzerinde zekaya sahip olmaları Ancak okumayı-yazmayı öğrenmede harfleri ve sembolleri hatırlamada zorluk çekerler Harfleri ters çevirirler 8 bal yerine dal pasta yerine basta gibi ) veya kelimedeki haflerin sırasını değiştirirler (için yerine çini gibi) Heceleme hatası yaparlar el yazılarının okunması çok güçtür Ayrıca çok unutkandırlar Okulda defterlerini kalemlerini ¤¤¤¤lerini unuturlar Sakar ve dalgın olabilirler Matematik problemini siz sorarsanız çözer de kendisine verirseniz çözemez Çarpım tablosunu öğrenmede zorlanır ona 6->9 7->4 15->51 gibi görünür Toplama yerine çarpma yaptığı toplamaya soldan başladığı görülür Bazen yazıların aynada aksetmesi gibi ters yazarlar Türkiye de 5 yıldır bilinen disleksinin tedavisi mümkün Zekaları normal veya normalin üzerinde olduğu halde akademik beceri kazanamayan bu çocuklar uzman bir pedagogun katılımıyla uygulanan grup veya bireysel terapilere katılarak tedavi ediliyorlar Ama öncelikle teşhisi doğru koymak gerekiyor Oysa disleksi Türkiye de öğretmen ve veliler tarafından yeterince tanınmıyor bu da işleri zorlaştırıyor Milli Eğitim Bakanlığı bu konuda 1992 yılında rehber öğretmen ve diğer ilgili öğretmenlereokullarda hizmet içi eğitim verilmesini kararlaştırdı Bu konuda Davranış Bilimleri Merkezi çocuk psikoloğu Şeniz Pamuk şunları söylüyor: “Disleksinin ülkemizde tedavisi için çok az sayıda yer mevcutancak bazı hastanelerin psikiyatri bölümlerinde ve davranış bilimleri merkezlerinde bu konudaki uzman kişiler bu tedaviyi sağlıyabiliyorlar Örneğin İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Psikiyatri bölümünde haftada bir gün birer saatten bireysel veya grup terapileri uygulanıyorÇocuğun probleminin yoğunluğuna ve de motivasyonuna bağlı olarak bazılarında 6 aylık bir tedavi yeterli olabilirken bazılarında tedavi 3-4 yıl sürebiliyor Genellikle bireysel olarak çocuk ve psikiyatristin ikili yürüttüğü tedaviye daha sonraları diğer çocuklar da eklenerek grup halinde sosyalleşme sürecine geçiliyor” Çevrenize baktığınız zaman her çocuğun farklı yapıda olduğunu görürsünüz Kimisi hızlı koşabilir kimisi yavaş kimisi en güç problemleri kısa sürede çözer kimisi daha geç Boyları saç rekleri ağırlıkları hep farklıdır Disleksili çocuklar da bu farklılıklara sahiptir Bu çocukların da diğerlerinden farklılıkları öğrenme-algılama bozukluklarının olmasıdır İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Pedagogu Ümran korkmazlar disleksinin ailelere ve öğretmenlere anlatılarak aydınlatılması gerektiğini söylüyor: “Beyin ilginç bir organımızdır ve yaş küçük olduğu oranda da elastikdir Bu çocuklar okumayı yazmayı zorlukla öğrenirler ama öncelikle ailenin öğretmenin ve arkadaşlarının anlayış ve desteğine ihtiyaç duyarlar İyi kullandıkları yeteneklerini ön plana çıkarmak atılacak ilk adımlardandır Özel öğrenme bozukluğu Türkiye de ortalama % 5-10 civarında yani 40 kişilik bir sınıfta 2 çocukta disleksi var demektir Bu çocuklara özel psiko-pedagojik yaklaşımla yardım edilmeli disleksi bir hastalık değil de çözülmesi gereken bir yumak olarak görülmelidir” Dislektik çocuk; • Harfleri ya da rakamları ters algılarÖrneğin 3 rakamını E harfi gibiveya 6 rakamını 9 olarak görür • Okurken ve yazarken satırları veya sözcükleri atlar • Uzaklık ve derinlik algılamasında sorunları vardırBu nedenle eşyalara çarpabilirsandalyelerden düşebilirler • Yön tayin edemezsürekli saği solu karıştırırlar • Benzer sesleri birbirine karıştırırörneğin soba yerine sopa kova yerine kofa der • Günleri ard arda sayamaz • Ödevlerini yapmayı unutursürekli hatırlatmak gerekir • Kendisini çok zor ifade ederkelimeleri sıralayıpcümle oluşturmakta güçlük çeker • Önce-sonra dün-bugün gibi kavramları karıştırır • Arkadaşları ile olan ilişkileri genellikle bozuktur • Değişikliklere uyum sağlayamaz