Türkiye Bölgeler Coğrafyası

Türkiye Bölgeler Coğrafyası

KARADENİZ BÖLGESİ

KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:
Yurdumuzun kuzeyinde, Sakarya’nın doğusundan Gürcistan’a kadar Karadeniz’e paralel olarak bir şerit gibi uzanır

Gürcistan, D Anadolu, İç Anadolu ve Marmara Bölgeleriyle ve adını aldığı deniz ile komşudur

ALANI VE NÜFUSU:
Gerçek alanı olan 143537 Km2 ile Türkiye topraklarının %18’ini kaplar Alan bakımından 3 Büyüklükteki bölgemizdir Bölge Doğu-Batı doğrultusunda 1400 Km, Kuzey-Güney doğrultusunda 100-200 Km ile bir şeride benzer

Nüfusu 2000 sayımına göre 84 milyondur Nüfus yoğunluğu Km2’ye 59 kişidir Bu Türkiye ortalamasının altındadır (Türkiye ortalaması Km2’ye 83 kişi)

BÖLÜMLERİ:

1Batı Karadeniz

2Orta Karadeniz

3Doğu Karadeniz

YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ:

Kıyıları:
Dağlar kıyıya paralel olarak uzandığı için kıyılar az girintili-çıkıntılıdır Bu kıyı tipine Boyuna Kıyı Tipi denir

Tek doğal limanı Sinop’tur Arkasındaki dağların ulaşımı zorlaştırması nedeniyle fazla gelişmemiştir Buna rağmen Trabzon, Samsun gibi limanlar yapay olmasına rağmen ulaşımları sayesinde gelişmişlerdir

Bu kıyı tipinde bir kıyı aşındırma şekli olan Falez (Yalıyar) çok görülür

Dağları:
Batı K: Küre (İsfendiyar) Dağları, Bolu Dağları, Ilgaz Dağları, Köroğlu Dağları

Orta K: Canik Dağları

Doğu K: DKaradeniz (Rize) Dağları ( Zirvesi: Kaçkar D3932), Giresun Dağları,

Çimen, Kop, Mescit, Akdağ ve Yalnızçam Dağları

D Karadeniz’de Zigana ve Kop geçitleri vardır

Akarsuları:
Bartın Çayı (Ulaşım yapılabilir), Yenice (Filyos) Çayı

Kızılırmak (Türk’nin en uzun ırmağı), Yeşilırmak ve Çoruh (Gürcistan’dan dökülür)

Ovaları:
Kastamonu, Bolu ve Düzce Ovaları Bafra ve Çarşamba Delta Ovaları

Gölleri:
Sera ve Tortum gölleri (Heyelan Gölleri), Abant ve Yedigöller Baraj Gölleri: Almus, Suat Uğurlu, Hasan Uğurlu (Yeşilırmak), Hirfanlı ve Altınkaya (Kızılırmak), Sarıyar (Sakarya) ()

İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ:
Bölgenin kıyı kesiminde Karadeniz İklimi görülür İklim bu alanlarda her mevsim yağışlı ve ılımandır En fazla yağışı sonbaharda, en azını yazın alır Bitki örtüsü Ormandır Bölge orman bakımından ilk sırada gelir Yağışlı ve ılık olduğu için yangın çok azdır En fazla yağış alan bölgemizdir Rize’de en fazla alan şehirdir

İç kesimlerde iklim karasallaşır Dağların bu güney yamaçlarında yazları sıcak ve kurak kışları soğuk ve kar yağışlı bir iklim görülür En fazla yağışı ilkbaharda, en azını yazın alır Bitki örtüsü ise buralarda Bozkırdır

Yağışın bol olması sayesinde orman ve akarsuların debileri (su miktarları) fazladır Yağışın yeterli olması sayesinde nadasa bırakmanın en az olduğu bölgemizdir Bölge kuzeye yakın olduğu için güneşten yararlanma süresi azdır, gölge boyu uzundur, gece-gündüz süresi arasında fark en fazladır Kimyasal çözülmenin de en fazla olduğu bölgemizdir

TARIM VE HAYVANCILIK:

Fındık: Ordu ve Giresun çevresinde Türkiye’de ve Dünyada 1Sıradadır

Çay: Rize kıyılarında Bol yağış ve yıkanmış toprak ister Türkiye’de 1Sıradadır

Tütün: Orta Karadeniz ve Bolu-Düzce ovası Yağışı sevmez Türkiye’de 2Sıradadır

Mısır: Bölgenin yağışlı kıyılarında Bölgede tüketilir Türkiye’de 1Sıradadır

Şekerpancarı: Orta Karadeniz’de, Soya Fasulyesi ve Keten-Kenevir: Kastamonu, Sinop, Zonguldak ve Ordu’da Tahıl: Karasal iklimin görüldüğü iç kesimlerde Sebze ve Meyve: Sulamanın yapılabildiği kıyı ve iç ovalarda Zeytin ve Turunçgiller: D Karadeniz’de az bir alanda yetiştirilir

Kıyı kesiminde yağışlı ve gür otlaklara sahip alanlarda büyükbaş hayvan, iç kesimdeki düzlüklerde ise küçükbaş hayvan yetiştirilir Arıcılık ve balıkçılıkta diğer hayvancılık faaliyetleridir

YER ALTI ZENGİNLİKLERİ:

Taşkömürü: Zonguldak , Bartın ve Kastamonu’da Türkiye’de tek

Bakır: Murgul (Artvin), Küre (Kastamonu), Çayeli (Rize) Türkiye’de 1Sıradadır

Linyit: Bolu, Çankırı, Amasya, Samsun, Ankara’da Demir: Ordu’da

Manganez: Trabzon, Artvin, Amasya ve Kastamonu’da çıkarılır

ENDÜSTRİ:

Demir-Çelik Sanayisi: Karabük ve Ereğli’de

Bakır Tesisleri: Samsun’da

Şeker Sanayisi: Turhal, Amasya, Suluova, Çorum, Kastamonu ve Çorum’da

Tütün Sanayisi: Samsun ve Tokat’ta

Kağıt Sanayisi: Batı Karadeniz’de

Çay Sanayisi: Rize ve çevresi

Fındık Sanayisi: Ordu ve çevresi

Gıda ve Dokuma Sanayisi: Büyük kentlerin yakınlarında Kurulmuştur

NÜFUS VE YERLEŞME:
2000 Sayımına göre bölgenin nüfusu 84 Milyondur Nüfus yoğunluğu Km2’ye 59 kişidir Nüfus yoğunluğu bakımından Doğu Anadolu’dan sonra en az 2 yoğunluktaki bölgedir Bu Türkiye ortalamasının altındadır Çünkü bölgenin geçim kaynakları kısıtlı olduğu için çok göç verir Nüfus kıyı bölümüne, iç ovalara ve Batı Karadeniz’deki maden ve sanayi alanlarına toplanmıştır

Nüfus Artış Hızı %o 4’tür (Türkiye %o1834) Yeryüzü şekilleri nedeniyle Dağınık Kır Yerleşmesi çok görülür Ev yapımında ağaç sık kullanılır Nüfusun %51’i kırsal kesimde yaşar (Türkiye’de % 35) , Halkı genellikle tarım ve hayvancılıkla uğraşır

TURİZM:
Bolu’da Abant Gölü ve Yedigöller Kastamonu’da Safranbolu Evleri Bolu-Kartalkaya ve Ilgaz Dağlarında Kayak Turizmi Samsun ve Tokat’ta Kaplıcalar Trabzon-Maçka’da Sümela Manastırı

Plajlar ve Karadeniz Yaylalar

TARİHİ ÖNEMİ:
Samsun M Kemal’in 19 Mayıs 1919’da Anadolu’ya ayak bastığı yerdir Havza, Tokat ve Amasya Milli Mücadeledeki diğer önemli kentlerdir

Kastamonu’da M Kemal’in şapka takarak Kılık Kıyafet İnkılabını başlattığı şehirdir

BÖLGE HAKKINDA NOTLAR:

• Alan bakımından %18 ile 3 Büyük bölgemizdir
• Kırsal nüfusun en fazla olduğu bölgemizdir
• Ormanlarımızın %27’sine sahip olarak 1Sıradadır
• En fazla yağış alan bölgedir
• Nadasa bırakmanın en az olduğu bölgedir
• Temel geçim kaynağı tarımdır
• En çok göç veren bölgedir
• Güneşten yararlanma oranı en az bölgedir
• Gölge uzunluğu en fazla bölgedir
• Gece-Gündüz süresi arasındaki farkın en fazla olduğu bölgedir
• Kimyasal çözülmenin en fazla olduğu bölgedir
• En fazla heyelan olan bölgedir
• En fazla falez (yalıyar) olan bölgedir
• Çay, Fındık, Mısır, Keten-Kenevir, Soya Fasulyesi üretiminde 1 Sıradadır
• Taşkömürünün tamamı ve Bakırın yarısı bu bölgeden sağlanır
• Kereste en çok Sinop, Kastamonu ve Bolu’da üretilir
• Boyuna kıyı tipi görülür
• Sıcaklık ortalaması 14-15 derece, yağış ortalama 1000 mm’dir
• Çatalağzı Termik Santrali bu bölgededir
• Kızılırmak Türkiye’nin en uzun ırmağıdır
• Batın Çayının kısa bir bölümünde akarsu ulaşımı yapılabilmektedir
• Yeryüzü şekilleri nedeniyle İnsan ve hayvan gücüyle tarım yaygındır