09-01-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Hidroelektrik Enerji Üretimi
Hidroelektrik Enerji Nedir
Hidroelektrik Enerji Üretimi
Hidroelektrik Enerji
hidroelektrik santralleri
Su gücüyle üretilen elektrik enerjisine hidroelektrik enerji denir Hidroelektrik enerji santralları genellikle barajların yanında kurulur; böylece hızla akan bir akarsuyun ya da bir baraj gölünde birikerek yüksekten dökülen suyun enerjisi su türbinlerini, bu türbinler de elektrik üreteçlerini çalıştırır
Hidroelektrik Enerji Nedir?
Hidroelektrik santrallerinin su gücünü kullanarak ürettiği enerjidir Dünyadaki elektrik enerjisinin yaklaşık 1/6'sı hidroelektrik santralleri tarafından üretilmektedir
Sistemin Çalışma Prensibi
Hidroelektrik santraller, suyun potansiyel enerjisinin kullanılarak elektrik üretilmesi esas alınarak çalışmaktadır Barajlarda depolanan su, yüksekten akıtılarak türbine çarptırılır Bununla birlikte türbin dönmeye başlar ve suyun potansiyel enerjisi bu türbinde mekanik enerjiye dönüşmüş olur Bu mekanik enerji yardımıyla jeneratör mili döndürülerek jeneratörden gerilim üretilir
Hidroelektrik santraller, su düşüşüne göre alçak basınçlı, orta basınçlı ve yüksek basınçlı santraller olmak üzere 3 sınıfa ayrılır Hidroelektrik santrallerini sudan yararlanma şekillerine göre akarsu, barajlı, hazneli pompalı santraller olmak üzere guruplara ayırabiliriz
Akarsu Santralleri: Alçak basınçlı santrallerdir Akarsuyun yatağının değiştirilmesiyle daha fazla debi elde edilir ve türbin döner
Barajlı Su Santralleri: Yüksek basınçlı santrallerdir Baraj gölünde biriken su, kontrollü bir biçimde belli yükseklikten akıtılarak türbine çarptırılır ve türbin dönmeye başlar
Hazneli Pompalı Su Santralleri: Üst haznede biriken su, aşağı düşürülerek türbin döndürülürken türbine çarpan su alt haznede biriktirilir Biriken su pompayla tekrar üst hazneye pompalanır
Kullanım Alanları:
Elektrik üretimi
Sulamada
Taşkınları önlemede
Balıkçılığı geliştirme
Ağaçlandırmayı sağlama
Turizmi geliştirme
Ulaşımı kolaylaştırma
Avantajları:
Yenilenebilir enerji kaynağıdır
Kirlilik oluşturmaz
Acil durumlarda hızla devreden çıkartılabilir
Doğal kaynaktır, dışa bağımlı değildir
Yapılan yatırım sadece enerji için değildir Sulama ve taşkınları önlemede kullanılır
Dezavantajları:
Toplam inşaat süresi uzundur
Yağışlardan olumsuz etkilenebilir
Yatırım maliyeti yüksektir
Türkiye ve Dünyada Hidroelektrik Enerji
Türkiye, Avrupa'da Norveç'ten sonra en fazla yıllık hidroelektrik enerji potansiyeline sahip 2 ülke konumundadır Bu potansiyel, Avrupa ülkelerinin toplam enerji potansiyelinin %16,5'ini oluşturmaktadır
Halen işletmede olan ve GAP kapsamındaki Atatürk ve Karakaya hidroelektrik santralleri dünyada sırasıyla 23 ve 28 sırada, Avrupa'da ise 8 ve 11 sıradadır
Türkiye; 433 milyar kWh brüt teorik hidroelektrik potansiyeli ile dünyada %1'lik, 129,9 milyon kWh ekonomik olarak yapılabilir potansiyeli ile Avrupa'da %15'lik paya sahiptir
Türkiye, elektrik enerjisinin yaklaşık %20-30'unu sudan üretmektedir
Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki akarsu yataklarının eğimi fazla olduğu için burası, hidroelektrik potansiyeli en yüksek bölgedir Marmara Bölgesi ise bu potansiyele en az sahip olan bölgemizdir
|
|
|