Brezilya Nerededir - Brezilya'nın Başkenti Neresidir - Brezilyanın Coğrafyası Hakkında

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-01-2012

Brezilya Haritası

Brezilya Harita,

brezilya dünyanın neresinde,

brezilya dünya haritası

Brezilya, Güney Amerika'da yer alan, kıtanın en büyük ve en kalabalık ülkesidir

Uzun bir Atlas Okyanusu kıyısı vardır

Ekvador ve Şili hariç tüm Güney Amerika ülkeleriyle komşudur

Brezilya Haritası

Brezilya Nerededir,Brezilya'nın Başkenti Neresidir,Brezilyanın Coğrafyası Hakkında

Brezilya Nerededir - Brezilya'nın Başkenti Neresidir - Brezilyanın Coğrafyası Hakkında

Brezilya

Konum: Güney Amerika'nın doğusunda Atlas Okyanusunun kıyısında yer almaktadır

Coğrafi konumu: 10 00 Güney enlemi 55 00 Batı boylamı

Haritadaki konumu: Güney Amerika

Yüzölçümü: toplam: 8511965 km²

kara: 8456510 km²

su: 55455 km²

Sınırları: toplam: 16885 km

Sınır komşuları: Arjantin 1261 km Bolivya 3423 km Kolombiya 1644 km Fransız Guyana 730

4 km Guyana 1606 km Paraguay 1365 km Peru 2995 km Surinam 593 km Uruguay 1068 km Venezuela 2200 km

Sahil şeridi: 7491 km

İklimi: Daha fazla tropikal ama güney kısmında ılımandır

Arazi yapısı: Güneyde çoğunlukla yatık ovalar yer almaktadır; ovalar tepeliklerdağlar ve dar sahil şeridi vardır

Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Atlas Okyanusu 0 m

en yüksek noktası: Pico da Neblina 3014 m

Doğal kaynakları: boksit altın demir yatakları manganez nikel fosfat platin kalay uranyum petrol hidro enerji kereste

Arazi kullanımı: Tarıma elverişli topraklar: %6

93

sürekli ekinler: %0

89

diğer: %92

18 (2005 verileri)

Sulanan arazi: 29200 km² (2003 verileri)

Doğal afetler: Kuzeydoğuda kuraklıklar; güneyde su baskınları ve arada sırada buzlanmalar

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 188078227 (Temmuz 2006)

Yaş yapısı: 0-14 yaş: %25

8 (erkek 24687656; kadın 23742998)

15-64 yaş: %68

1 (erkek 63548331; kadın 64617539)

65 yaş ve üzeri: %6

1 (erkek 4712675; kadın 6769028) (2006 verileri)

Nüfus artış oranı: %1

04 (2006 verileri)

Mülteci oranı: -0

03 mülteci/1000 nüfus (2006 tahmini)

Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1

05 erkek/kadın

15 yaş altı: 1

04 erkek/kadın

15-64 yaşlarında: 0

98 erkek/kadın

65 yaş ve üzeri: 0

7 erkek/kadın

toplam nüfusta: 0

98 erkek/kadın (2006 verileri)

Bebek ölüm oranı: 28

6 ölüm/1000 doğan bebek (2006 tahmini)

Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 71

97 yıl

erkek: 68

02 yıl

kadın: 76

12 yıl (2006 verileri)

Ortalama çocuk sayısı: 1

91 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)

HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0

7 (2003 verileri)

HIV/AIDS - taşıyan insan sayısı: 660000 (2003 verileri)

HIV/AIDS - hastalıklarından ölenler: 15000 (2003 verileri)

Ulus: Brezilyalı

Nüfusun etnik dağılımı: Beyaz ırk (Portekiz Almanya İtalya İspanya Polonya) %55 melezler %38 siyah ırk %6 diğer (Japon Arap Kızılderili) %1

Din: Roma Katolikleri (nominal) %80

Diller: Portekizce (resmi) İspanyolca İngilizce Fransızca

Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler

toplam nüfus: %86

4

erkek: %86

1

kadın: %86

6 (2003 verileri)

Yönetimi

Ülke adı: Resmi adı: Brezilya Federal Cumhuriyeti

resmi kısa adı: Brezilya

yerel uzun adı: Republica Federativa do Brasil

yerel kısa adı: Brasil

ingilizce: Brazil

Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet

Başkent: Brasilia

İdari bölmeler: 26 eyalet ve bir federal bölge; Acre Alagoas Amapa AmazonasBahia Ceara Distrito Federal Espirito Santo Goias Maranhao Mato Grosso Mato Grosso do Sul Minas Gerais Para Paraiba Parana Pernambuco Piaui Rio de Janeiro Rio Grande do Norte Rio Grande do Sul Rondonia Roraima Santa Catarina Sao Paulo Sergipe Tocantins

Bağımsızlık: 7 Eylül 1822 (Portekiz'den ayrıldı)

Milli bayram: Bağımsızlık günü 7 Eylül (1822)

25

02

10 Paylaş #2 (permalink)

Kullanıcı Adı

Di@ßLeSsE

Afet-i DevraN

Cevap: Brezilya Nerededir,Brezilya'nın Başkenti Neresidir,Brezilyanın Coğrafyası Hakk

Anayasa: 5 Ekim 1988

Hukuk sistemi: Roma hukuk kuralları temel alınmıştır

Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: AfDB (Afrika Kalkınma Bankası) BIS (Uluslararası İmar Bankası) CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi) ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu) FAO (Tarım ve Gıda Örgütü) G-11 G-15 G-19 G-24 G-77 IADB (Amerika Bölgesi Kalkınma Bankası) IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı) IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası)ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü) ICC (Milletlerarası Ticaret Odası) ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu) ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi) IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği) IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu) IFC (Uluslararası Finansman Kurumu) IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu) IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü) ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü) IMF (Uluslararası Para Fonu) IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü) Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı) Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü) Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı) IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi) IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı) ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü) ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği) LAES LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği) Mercosur (Güney Amerika Ülkeleri Ortak Pazarı) NAM NSG OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı) OPANALOPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu) PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi) RG UN (Birleşmiş Milletler) UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı) UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü) UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği) UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü) UNITAR (BM Eğitim Araştırma Enstitüsü) UNMOP (BM Prevlaka Gözlem Misyonu) UNTAET (BM Doğu Timor Geçiş Yönetimi) UNU UPU (Dünya Posta Birliği) WCL (Dünya Emek Konfederasyonu) WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu) WHO (Dünya Sağlık Örgütü) WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı) WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü)WToO (Dünya Turizm Örgütü) WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)

Ekonomik Göstergeler

Ekonomiye genel bakış: Portekizlilerin ülkeye geldikleri yıllarda ülkenin başlıca ekonomik aktivitesi Sandal ağacı ticaretiydi

(15

yüzyıl) 16

- 17

yüzyıllarda şeker kamışı 17

- 19

yüzyıllar arasında ise altın madenciliği revaçtaydı

19

yüzyılın ikinci yarısından itibaren ise kahve üretimi önem kazandı ve Brezilya dünyanın en önemli kahve üreticilerinden birisi oldu

15

yüzyıldan 20

yüzyılın başlarına kadar bir tarım ülkesi ve ucuz hammadde kaynağı olan Brezilya tüm diğer ülkeler gibi 1929 yılında yaşanan Büyük Depresyondan oldukça kötü etkilendi

Bu ekonomik kriz ülke ekonomisinde önemli bir iz bıraktı

Kahve üretimi hızla önem kaybetti ve sanayi onun yerini aldı

Bu gün için ülke sanayi ulusal üretimin %20'sini sağlamakta bir diğer %20 'lik kısmını ise tarım vermektedir

Kalan %60'lık kısmını ise hizmet sektörü karşılamaktadır

Dünyanın sayılı şeker kamışı üreticilerinden biri olan Brezilyada bu bitkiden şeker üretildiği gibi ülkede yakıt olarak da kullanılan Etanol da üretilir

Ülkenin yetiştirdiği diğer önemli ürünler ; manyok mısır pirinç narenciyedir

Sonuç olarak ülke ekonomisi tüm aksiliklere ve güçlüklere rağmen büyük bir gelişme potansiyeline sahiptir

Ülke 1994 yılından Real Planın uygulamaya konulmasından sonra elektronik eşya dayanıklı tüketim maddeleri gıda çimento imalatı gibi alanlara yatırım yapmakta ve gelişmenin alt yapısını hazırlamaya çalışmaktadır

GSYİH: Satınalma gücü paritesi - 1

616 trilyon $ (2006 verileri)

GSYİH - reel büyüme: %3

1 (2006 verileri)

GSYİH - sektörlere göre: tarım: %8

endüstri: %38

hizmet: %54 (2006 verileri)

Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %4

2 (2006)

İş gücü: 96

34 milyon (2006 verileri)

Sektörlere göre işgücü dağılımı: hizmet %66 tarım %20 endüstri %14

İşsizlik oranı: %9

6 (2006 verileri)

Bütçe: gelirler: 140

6 milyar $; giderler: 172

4 milyar $ (2004)

Endüstri: tekstil ayakkabı kimyasallar çimento ormancılık demir yatakları kalayçelik uçak motorlu taşıt ve yedekleri diğer makine ve ekipmanlar

Endüstrinin büyüme oranı: %3

4 (2006 verileri)

Elektrik üretimi: 380

9 milyar kWh (2004)

Elektrik üretimi için kaynaklar: Fosil yakıtlar: %5

28

hidro: %90

66

nükleer: %1

12

diğer: %2

94 (2004)

Elektrik tüketimi: 391

7 milyar kWh (2004)

Elektrik ihracatı: 7 milyon kWh (2004)

Elektrik ithalatı: 39 milyar kWh

Tarım ürünleri: kahve soya fasulyesi buğday pirinç mısır şeker kamışı kakaonarenciye; sığır

İhracat: 138 milyar $ (2006)

İhracat ürünleri: imalatlar demir soya fasulyesi ayakkabı kahve

İhracat ortakları: ABD %19

2 Arjantin %8

4 Çin %5

8 Hollanda %4

5 Almanya %4

2 (2005)

İthalat: 95

83 milyar $ (2006)

İthalat ürünleri: Makine ve araç - gereçler kimyasal maddeler petrol elektrik

İthalat ortakları: ABD %17

5 Arjantin %8

5 Almanya %8

4 Çin %7

3 Japonya %4

6 (2005)

Dış borç tutarı: 177

7 milyar $ (2006)

Para birimi: Brezilya Reali (BRL)

Para birimi kodu: BRL

Mali yıl: Takvim yılı

09-01-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Brezilya Nerededir - Brezilya'nın Başkenti Neresidir - Brezilyanın Coğrafyası Hakkında Brezilya Haritası Brezilya Harita, brezilya dünyanın neresinde, brezilya dünya haritası Brezilya, Güney Amerika'da yer alan, kıtanın en büyük ve en kalabalık ülkesidir Uzun bir Atlas Okyanusu kıyısı vardır Ekvador ve Şili hariç tüm Güney Amerika ülkeleriyle komşudur Brezilya Haritası Brezilya Nerededir,Brezilya'nın Başkenti Neresidir,Brezilyanın Coğrafyası Hakkında Brezilya Nerededir - Brezilya'nın Başkenti Neresidir - Brezilyanın Coğrafyası Hakkında Brezilya Konum: Güney Amerika'nın doğusunda Atlas Okyanusunun kıyısında yer almaktadır Coğrafi konumu: 10 00 Güney enlemi 55 00 Batı boylamı Haritadaki konumu: Güney Amerika Yüzölçümü: toplam: 8511965 km² kara: 8456510 km² su: 55455 km² Sınırları: toplam: 16885 km Sınır komşuları: Arjantin 1261 km Bolivya 3423 km Kolombiya 1644 km Fransız Guyana 7304 km Guyana 1606 km Paraguay 1365 km Peru 2995 km Surinam 593 km Uruguay 1068 km Venezuela 2200 km Sahil şeridi: 7491 km İklimi: Daha fazla tropikal ama güney kısmında ılımandır Arazi yapısı: Güneyde çoğunlukla yatık ovalar yer almaktadır; ovalar tepeliklerdağlar ve dar sahil şeridi vardır Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Atlas Okyanusu 0 m en yüksek noktası: Pico da Neblina 3014 m Doğal kaynakları: boksit altın demir yatakları manganez nikel fosfat platin kalay uranyum petrol hidro enerji kereste Arazi kullanımı: Tarıma elverişli topraklar: %693 sürekli ekinler: %089 diğer: %9218 (2005 verileri) Sulanan arazi: 29200 km² (2003 verileri) Doğal afetler: Kuzeydoğuda kuraklıklar; güneyde su baskınları ve arada sırada buzlanmalar Nüfus Bilgileri Nüfus: 188078227 (Temmuz 2006) Yaş yapısı: 0-14 yaş: %258 (erkek 24687656; kadın 23742998) 15-64 yaş: %681 (erkek 63548331; kadın 64617539) 65 yaş ve üzeri: %61 (erkek 4712675; kadın 6769028) (2006 verileri) Nüfus artış oranı: %104 (2006 verileri) Mülteci oranı: -003 mülteci/1000 nüfus (2006 tahmini) Cinsiyet oranı: doğumlarda: 105 erkek/kadın 15 yaş altı: 104 erkek/kadın 15-64 yaşlarında: 098 erkek/kadın 65 yaş ve üzeri: 07 erkek/kadın toplam nüfusta: 098 erkek/kadın (2006 verileri) Bebek ölüm oranı: 286 ölüm/1000 doğan bebek (2006 tahmini) Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 7197 yıl erkek: 6802 yıl kadın: 7612 yıl (2006 verileri) Ortalama çocuk sayısı: 191 çocuk/1 kadın (2006 tahmini) HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %07 (2003 verileri) HIV/AIDS - taşıyan insan sayısı: 660000 (2003 verileri) HIV/AIDS - hastalıklarından ölenler: 15000 (2003 verileri) Ulus: Brezilyalı Nüfusun etnik dağılımı: Beyaz ırk (Portekiz Almanya İtalya İspanya Polonya) %55 melezler %38 siyah ırk %6 diğer (Japon Arap Kızılderili) %1 Din: Roma Katolikleri (nominal) %80 Diller: Portekizce (resmi) İspanyolca İngilizce Fransızca Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler toplam nüfus: %864 erkek: %861 kadın: %866 (2003 verileri) Yönetimi Ülke adı: Resmi adı: Brezilya Federal Cumhuriyeti resmi kısa adı: Brezilya yerel uzun adı: Republica Federativa do Brasil yerel kısa adı: Brasil ingilizce: Brazil Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet Başkent: Brasilia İdari bölmeler: 26 eyalet ve bir federal bölge; Acre Alagoas Amapa AmazonasBahia Ceara Distrito Federal Espirito Santo Goias Maranhao Mato Grosso Mato Grosso do Sul Minas Gerais Para Paraiba Parana Pernambuco Piaui Rio de Janeiro Rio Grande do Norte Rio Grande do Sul Rondonia Roraima Santa Catarina Sao Paulo Sergipe Tocantins Bağımsızlık: 7 Eylül 1822 (Portekiz'den ayrıldı) Milli bayram: Bağımsızlık günü 7 Eylül (1822) 250210 Paylaş #2 (permalink) Kullanıcı Adı Di@ßLeSsE Afet-i DevraN Cevap: Brezilya Nerededir,Brezilya'nın Başkenti Neresidir,Brezilyanın Coğrafyası Hakk Anayasa: 5 Ekim 1988 Hukuk sistemi: Roma hukuk kuralları temel alınmıştır Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: AfDB (Afrika Kalkınma Bankası) BIS (Uluslararası İmar Bankası) CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi) ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu) FAO (Tarım ve Gıda Örgütü) G-11 G-15 G-19 G-24 G-77 IADB (Amerika Bölgesi Kalkınma Bankası) IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı) IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası)ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü) ICC (Milletlerarası Ticaret Odası) ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu) ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi) IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği) IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu) IFC (Uluslararası Finansman Kurumu) IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu) IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü) ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü) IMF (Uluslararası Para Fonu) IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü) Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı) Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü) Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı) IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi) IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı) ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü) ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği) LAES LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği) Mercosur (Güney Amerika Ülkeleri Ortak Pazarı) NAM NSG OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı) OPANALOPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu) PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi) RG UN (Birleşmiş Milletler) UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı) UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü) UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği) UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü) UNITAR (BM Eğitim Araştırma Enstitüsü) UNMOP (BM Prevlaka Gözlem Misyonu) UNTAET (BM Doğu Timor Geçiş Yönetimi) UNU UPU (Dünya Posta Birliği) WCL (Dünya Emek Konfederasyonu) WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu) WHO (Dünya Sağlık Örgütü) WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı) WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü)WToO (Dünya Turizm Örgütü) WTrO (Dünya Ticaret Örgütü) Ekonomik Göstergeler Ekonomiye genel bakış: Portekizlilerin ülkeye geldikleri yıllarda ülkenin başlıca ekonomik aktivitesi Sandal ağacı ticaretiydi(15 yüzyıl) 16 - 17 yüzyıllarda şeker kamışı 17 - 19 yüzyıllar arasında ise altın madenciliği revaçtaydı 19 yüzyılın ikinci yarısından itibaren ise kahve üretimi önem kazandı ve Brezilya dünyanın en önemli kahve üreticilerinden birisi oldu 15 yüzyıldan 20 yüzyılın başlarına kadar bir tarım ülkesi ve ucuz hammadde kaynağı olan Brezilya tüm diğer ülkeler gibi 1929 yılında yaşanan Büyük Depresyondan oldukça kötü etkilendi Bu ekonomik kriz ülke ekonomisinde önemli bir iz bıraktı Kahve üretimi hızla önem kaybetti ve sanayi onun yerini aldı Bu gün için ülke sanayi ulusal üretimin %20'sini sağlamakta bir diğer %20 'lik kısmını ise tarım vermektedir Kalan %60'lık kısmını ise hizmet sektörü karşılamaktadır Dünyanın sayılı şeker kamışı üreticilerinden biri olan Brezilyada bu bitkiden şeker üretildiği gibi ülkede yakıt olarak da kullanılan Etanol da üretilir Ülkenin yetiştirdiği diğer önemli ürünler ; manyok mısır pirinç narenciyedir Sonuç olarak ülke ekonomisi tüm aksiliklere ve güçlüklere rağmen büyük bir gelişme potansiyeline sahiptir Ülke 1994 yılından Real Planın uygulamaya konulmasından sonra elektronik eşya dayanıklı tüketim maddeleri gıda çimento imalatı gibi alanlara yatırım yapmakta ve gelişmenin alt yapısını hazırlamaya çalışmaktadır GSYİH: Satınalma gücü paritesi - 1616 trilyon $ (2006 verileri) GSYİH - reel büyüme: %31 (2006 verileri) GSYİH - sektörlere göre: tarım: %8 endüstri: %38 hizmet: %54 (2006 verileri) Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %42 (2006) İş gücü: 9634 milyon (2006 verileri) Sektörlere göre işgücü dağılımı: hizmet %66 tarım %20 endüstri %14 İşsizlik oranı: %96 (2006 verileri) Bütçe: gelirler: 1406 milyar $; giderler: 1724 milyar $ (2004) Endüstri: tekstil ayakkabı kimyasallar çimento ormancılık demir yatakları kalayçelik uçak motorlu taşıt ve yedekleri diğer makine ve ekipmanlar Endüstrinin büyüme oranı: %34 (2006 verileri) Elektrik üretimi: 3809 milyar kWh (2004) Elektrik üretimi için kaynaklar: Fosil yakıtlar: %528 hidro: %9066 nükleer: %112 diğer: %294 (2004) Elektrik tüketimi: 3917 milyar kWh (2004) Elektrik ihracatı: 7 milyon kWh (2004) Elektrik ithalatı: 39 milyar kWh Tarım ürünleri: kahve soya fasulyesi buğday pirinç mısır şeker kamışı kakaonarenciye; sığır İhracat: 138 milyar $ (2006) İhracat ürünleri: imalatlar demir soya fasulyesi ayakkabı kahve İhracat ortakları: ABD %192 Arjantin %84 Çin %58 Hollanda %45 Almanya %42 (2005) İthalat: 9583 milyar $ (2006) İthalat ürünleri: Makine ve araç - gereçler kimyasal maddeler petrol elektrik İthalat ortakları: ABD %175 Arjantin %85 Almanya %84 Çin %73 Japonya %46 (2005) Dış borç tutarı: 1777 milyar $ (2006) Para birimi: Brezilya Reali (BRL) Para birimi kodu: BRL Mali yıl: Takvim yılı