Osmanlı Devletinde Düşünce Akımları

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-30-2012

Osmanlı Toplumunda Düşünce Akımları
1 Osmanlıcılık
Osmanlıcılık akımı, Tanzimat Dönemi'nde doğmuştur

Osmanlıcılık akımını Genç Osmanlılar (Jön Türkler) savunmuştur

Tüm halka aynı hak ve yetkilerin verilmesini istemişlerdir

I

Meşrutiyet'in ve Kanun-i Esasi'nin ilan edilmesinde etkili olmuşlardır

Osmanlıcılık düşüncesi Berlin Antlaşması ile zayıflamış (1878), Balkan Savaşları ile etkisi kaybolmuştur

2 İslamcılık
İslamcılık akımı I

Meşrutiyet'ten sonra önem kazanmıştır

II

Abdülhamid döneminde İslamcılık, devletin resmi politikası haline gelmiştir

İslamcılık akımının savunucuları Mehmet Akif, Said Halim Paşa, Cemaleddin Afgani, Musa Kazım ve M

Şemseddin'dir

forumsinsi

net
İslamcılık düşüncesi I

Dünya Savaşı sonunda etkisini kaybetmiştir

3 Türkçülük
Türkçülük akımı Rus işgalinden kaçan Türk göçmenlerin etkisiyle başlamıştır

Türkçülük akımının en büyük savunucusu Ziya Gökalp'tir

II

Meşrutiyet'ten sonra gelişme göstermiştir

Osmanlı sınırları içindeki Türkler arasında birlik kurulmasına Türkçülük, tüm dünyada yaşayan Türkler arasında kurulacak birliğe ise Turancılık denmiştir

Türkçülük akımı, Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasında etkili olmuştur

4 Batıcılık
Batıcılık akımı II

Meşrutiyet'ten sonra gelişme göstermiştir

Batıcılık akımının savunucuları Abdullah Cevdet, Süleyman Nazif, Celal Nuri'dir

Kadın özgürlüğü, medeni kanun, laiklik, Latin alfabesi, tekke ve zaviyelerin kapatılması gibi düşünceleri savunmuşlardır

Türkçüler'in Turancılık akımına karşılık, Batıcılar İrfancılık idealini savunmuştur

5 Adem-i Merkeziyetçilik
Merkezi yönetimin yetkilerinin azaltılması, yerinden yönetime önem verilmesi savunulmuştur

Devlet içindeki değişik unsurların yönetime katılması istenmiştir

Savunucusu Prens Sebahattin'dir

Liberal ekonomi modeli benimsenmiştir

Not:

Türkçüler, iç politikada Türkçü, dış politikada Batıcı davranmıştır
Atatürk Türkiye Cumhuriyeti'ni kurarken Türkçülük ve Batıcılık akımlarından etkilenmiş, inkılapları da Türkçülük ve Batıcılık akımları doğrultusunda gerçekleştirmiştir

08-30-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlı Devletinde Düşünce Akımları Osmanlı Toplumunda Düşünce Akımları 1 Osmanlıcılık Osmanlıcılık akımı, Tanzimat Dönemi'nde doğmuştur Osmanlıcılık akımını Genç Osmanlılar (Jön Türkler) savunmuştur Tüm halka aynı hak ve yetkilerin verilmesini istemişlerdir IMeşrutiyet'in ve Kanun-i Esasi'nin ilan edilmesinde etkili olmuşlardır Osmanlıcılık düşüncesi Berlin Antlaşması ile zayıflamış (1878), Balkan Savaşları ile etkisi kaybolmuştur 2 İslamcılık İslamcılık akımı IMeşrutiyet'ten sonra önem kazanmıştır IIAbdülhamid döneminde İslamcılık, devletin resmi politikası haline gelmiştir İslamcılık akımının savunucuları Mehmet Akif, Said Halim Paşa, Cemaleddin Afgani, Musa Kazım ve MŞemseddin'dirforumsinsinet İslamcılık düşüncesi IDünya Savaşı sonunda etkisini kaybetmiştir 3 Türkçülük Türkçülük akımı Rus işgalinden kaçan Türk göçmenlerin etkisiyle başlamıştır Türkçülük akımının en büyük savunucusu Ziya Gökalp'tir IIMeşrutiyet'ten sonra gelişme göstermiştir Osmanlı sınırları içindeki Türkler arasında birlik kurulmasına Türkçülük, tüm dünyada yaşayan Türkler arasında kurulacak birliğe ise Turancılık denmiştir Türkçülük akımı, Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasında etkili olmuştur 4 Batıcılık Batıcılık akımı IIMeşrutiyet'ten sonra gelişme göstermiştir Batıcılık akımının savunucuları Abdullah Cevdet, Süleyman Nazif, Celal Nuri'dir Kadın özgürlüğü, medeni kanun, laiklik, Latin alfabesi, tekke ve zaviyelerin kapatılması gibi düşünceleri savunmuşlardır Türkçüler'in Turancılık akımına karşılık, Batıcılar İrfancılık idealini savunmuştur 5 Adem-i Merkeziyetçilik Merkezi yönetimin yetkilerinin azaltılması, yerinden yönetime önem verilmesi savunulmuştur Devlet içindeki değişik unsurların yönetime katılması istenmiştir Savunucusu Prens Sebahattin'dir Liberal ekonomi modeli benimsenmiştir Not: Türkçüler, iç politikada Türkçü, dış politikada Batıcı davranmıştır Atatürk Türkiye Cumhuriyeti'ni kurarken Türkçülük ve Batıcılık akımlarından etkilenmiş, inkılapları da Türkçülük ve Batıcılık akımları doğrultusunda gerçekleştirmiştir