Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-27-2012

Hava kirlenmesi: Bu kirlenme yakıt kullanılmasından, artan sanayileşmeden ve şehirlerde aşırı derecede nüfus şişmesinden kaynaklanır

Kirletici maddeler gaz, sıvı damlacıkları (zerrecikler) veya bunların karışımı şeklinde olur

Bu maddeler; ya doğrudan bir kaynaktan çıkıp yayılır veya atmosferde yayılan maddelerin kendi aralarında veya atmosferik bileşenlerle ve fotokimyasal bir faaliyet mevcud olup olmaması şartı altında reaksiyona girerek ortaya çıkar

Esas kirleticiler; 100 mikrondan daha büyük çaptaki kaba tanecikler, kükürt bileşikleri, organik bileşikler, azot bileşikleri, oksijen bileşikleri, halojen bileşikleri ve radyoaktif bileşiklerdir

İnce aerosiller içinde karbon zerreleri, metalik tozlar, silikatlar, florürler, reçineler, katranlar (kurumlar), çiçek tozları, mantarlar, katıoksitler, nitratlar, sülfatlar, klorürler, aromatik bileşikler vs

ihtiva eder

Bunlar zerrecikler olarak ışığı dağıtırlar

Böylece katalizörümsü rol aynayarak absorbe edilmiş kirleticiler arasında en çok ince bir şekilde bölünmüş durumlarından faydalanarak reaksiyonların meydana gelmesini sağlarlar

Yine bunlar elektrostatik yük taşıyıcıları olarak diğer zerrelerin ve gazların kondansasyonuna ve bir araya gelmelerine sebeb olurlar

Yine bunların bazıları kimyasal türden olmaları sebebiyle bitkilere ve hayvanlara çok toksik (zehirli) ve korroziv (aşındırıcı) bir etki yaparlar

Radyoaktif oldukları ölçüde normal radyasyon dozajını arttırır

Kanser veya mutasyon (hücrelerdeki değişme) doğuran faktörler olurlar

Sırf bir toz olarak elbiseleri, binaları ve bedeni kirletirler

100 mikrondan daha büyük çaplı taneciklerde, benzer problemler ortaya koymakla beraber kendileri yer çekim kuvveti tesiriyle havada kolay ayrıldıklarından dolayı bu problemler daha az olarak meydana gelir

Bunların boyutlarının büyük olması insan ve hayvan akciğerlerine önemli miktarlarda girmelerini önler

Mamafih bunların kirletici tesiri daha belirgindir

Çünkü çıktıkları kaynağın etrafında hemen yığılırlar

Kükürt bileşiklerinden olan kükürt oksitler ile hidrojen sülfürün tahriş edici özellikleri vardır

Atmosfere verilen organik bileşikler içinde hidro karbonlar ve bunların yanma ürünleri ile halojenli türevleri bulunur

Bunlar buhar halinde oldukları gibi bazan damlacık veya zerreler şeklinde de yayılır

Bu hidro karbonların, bilhassa olinükleer aromatik türleri memeli deney hayvanlarında kansere yol açtığı görülmüştür

Atmosfere yayılan azot bileşikleri, daha çok azot oksitler ve amonyak şeklindedir

Azot oksidler yüksek dereceli yanmalarda ve diğer sınai işlemlerde ortaya çıkar

Azot oksitlerin düşük konsantrasyonlarda bile tahriş edici özelliği yanında hava kirleticisi olarak esas ehemmiyet arz ettiği durum, bunların atmosferdeki fotokimyasal reaksiyona katılmasıdır

08-27-2012	#5
Prof. Dr. Sinsi	Çevre Kirliliği Ve Kirlilik Sebepleri Hava kirlenmesi: Bu kirlenme yakıt kullanılmasından, artan sanayileşmeden ve şehirlerde aşırı derecede nüfus şişmesinden kaynaklanır Kirletici maddeler gaz, sıvı damlacıkları (zerrecikler) veya bunların karışımı şeklinde olur Bu maddeler; ya doğrudan bir kaynaktan çıkıp yayılır veya atmosferde yayılan maddelerin kendi aralarında veya atmosferik bileşenlerle ve fotokimyasal bir faaliyet mevcud olup olmaması şartı altında reaksiyona girerek ortaya çıkar Esas kirleticiler; 100 mikrondan daha büyük çaptaki kaba tanecikler, kükürt bileşikleri, organik bileşikler, azot bileşikleri, oksijen bileşikleri, halojen bileşikleri ve radyoaktif bileşiklerdir İnce aerosiller içinde karbon zerreleri, metalik tozlar, silikatlar, florürler, reçineler, katranlar (kurumlar), çiçek tozları, mantarlar, katıoksitler, nitratlar, sülfatlar, klorürler, aromatik bileşikler vs ihtiva eder Bunlar zerrecikler olarak ışığı dağıtırlar Böylece katalizörümsü rol aynayarak absorbe edilmiş kirleticiler arasında en çok ince bir şekilde bölünmüş durumlarından faydalanarak reaksiyonların meydana gelmesini sağlarlar Yine bunlar elektrostatik yük taşıyıcıları olarak diğer zerrelerin ve gazların kondansasyonuna ve bir araya gelmelerine sebeb olurlar Yine bunların bazıları kimyasal türden olmaları sebebiyle bitkilere ve hayvanlara çok toksik (zehirli) ve korroziv (aşındırıcı) bir etki yaparlar Radyoaktif oldukları ölçüde normal radyasyon dozajını arttırır Kanser veya mutasyon (hücrelerdeki değişme) doğuran faktörler olurlarSırf bir toz olarak elbiseleri, binaları ve bedeni kirletirler 100 mikrondan daha büyük çaplı taneciklerde, benzer problemler ortaya koymakla beraber kendileri yer çekim kuvveti tesiriyle havada kolay ayrıldıklarından dolayı bu problemler daha az olarak meydana gelir Bunların boyutlarının büyük olması insan ve hayvan akciğerlerine önemli miktarlarda girmelerini önlerMamafih bunların kirletici tesiri daha belirgindir Çünkü çıktıkları kaynağın etrafında hemen yığılırlar Kükürt bileşiklerinden olan kükürt oksitler ile hidrojen sülfürün tahriş edici özellikleri vardır Atmosfere verilen organik bileşikler içinde hidro karbonlar ve bunların yanma ürünleri ile halojenli türevleri bulunur Bunlar buhar halinde oldukları gibi bazan damlacık veya zerreler şeklinde de yayılır Bu hidro karbonların, bilhassa olinükleer aromatik türleri memeli deney hayvanlarında kansere yol açtığı görülmüştür Atmosfere yayılan azot bileşikleri, daha çok azot oksitler ve amonyak şeklindedir Azot oksidler yüksek dereceli yanmalarda ve diğer sınai işlemlerde ortaya çıkar Azot oksitlerin düşük konsantrasyonlarda bile tahriş edici özelliği yanında hava kirleticisi olarak esas ehemmiyet arz ettiği durum, bunların atmosferdeki fotokimyasal reaksiyona katılmasıdır