08-26-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Boğulmanin Genel Nedenleri
1 ) Solunum yolu tıkanıklıkları: Solunum yolu çeşitli nedenlerle tıkanabilir
Anatomik nedenler: Dilin arkaya gitmesi, başın öne doğru bükülmesi
Mekanik nedenler : Yabancı cisimler, ağızda biriken kan, takma diş
Çeşitli hastalıklar: Solunum yollarının yaralanması, ses tellerinin şişmesi
2 ) Solunumu (deprese ) yavaşlaması veya durması:
Santral sinir sistemine etki eden durumlar: Çeşitli zehirli gazlar, böcek ilaçları, kafa yaralanmaları
Solunum sistemi ile ilgili durumlar: Suda boğulma, iple boğulma, solunum yollarına çeşitli maddelerin (sıvı, yemek vs ) kaçması
3 ) Kan ve dolaşım sistemi ile ilgili durumlar
Zehirlenmesi ( eksoz gazı gibi ),elektrik çarpmaları, derin şok durumu, ağır kanamalar, siyanür zehirlenmesi vb bulunmaktadır
4 ) Akciğer ve göğüs duvarı ile ilgili durumlar
Yaralanmalar sonucu akciğer ve akciğer zarı arasında hava girer Akciğer büzülür Solunum zorluğu olur Şiddetli ezilmeler vb durumlarda asfikseye yol açar
BOĞULMADA ANA İLKYARDIM KURALLARI
1- Boğulmaya yol açan neden ortadan kaldırılır
2- Boyun arkaya doğru bükün Çene açılır, dil öne doğru çekilir
3-Ağızdan ağıza yapay solunum yapılır Bu sırada göğüs öne doğru yükselip yükselmediği kontrol edilir En önemli ilkyardımdır İlk üç dakikada yapılmalıdır Daha uzun süre beyin O2’liğe dayanmaz Şuursuz kalan kişinin dili arkaya doğru kayarak solunum yolunu tıkar Başıda öne doğru düşer Solunum yolunu bükerek ve daraltarak havanın geçmesi önlenmiş olur
SOLUNUMUN KONTROLÜ
1- Solunum sesini dinleyin
2- Ağız- buruna ayna, gözlük camı tutarak soluk verme ile camın buğulandığını görürsünüz
3-Göğüs kafesinin öne doğru yükselip yükselmediğini kontrol edin
4-Elinizin sırtını ağız – buruna doğru tutarak soluk verişini hissediniz
5-Elinizi göğüs kafesinin üzerine koyarak 1 dakika süre ile göğüs kafesinin öne doğru hareket edip etmediğini saptayınız
AĞIZDAN AĞIZA YAPAY SOLUNUMA NE ZAMAN BAŞLANMALIDIR ?
Yeterli solunum, basit önlemler ile ( solunum yolunun açılması ve açık tutulması ) sağlanamıyorsa solunuma yardım edilmelidir
Hasta – yaralının solunumu durmadan gerekebilir Solunum yardımı yardımcı gerek olmaksızın yada yardımcı gereçle yapılabilir
Ağızdan - ağıza
Ağızdan - buruna
Ağızdan yardımcı gereçle
Solunum hızı ve soluk hacmi: Yaşa ve vücut ölçülerine bağlıdır
Aşırı yüksek soluk hacmi: Hastanın göğüs bölgesinde yüksek basınç oluşturur Verilen hava ile hastanın midesi de şişer Buda akciğerlerin genişlemesini engeller
Çok az soluk hacmi: Hastaya gerekli O2 ve CO2 değişimi sağlayamaz
Çok yüksek sayıda: İlkyardımı yapan kişinin çabuk yorulmasına veya yaralının kasılmasına sebep olur
YAPAY SOLUNUM ÇEŞİTLERİ
AĞIZDAN – BURNA SOLUNUM:
Hastanın hava yolları, ağız kapalı iken ve alt çene yukarı kaldırılmışken daha kesin olarak açık tutulabilir
Hastanın burnuna ilkyardımı yapan kişi ağızını daha rahat yerleştirebilir
Üfleme basıncı burun boşluklarından azalır Böylece midenin şişmesi önlenir
Teknik: Hastayı düz bir zemine yatırın Kemer ve kravatı çözün Hastanın başına diz çökün Bir elinizle hastanın alın saç çizgisinden, diğer elinizle çene altından kavrayın Hastanın başını arkaya – geriye doğru çekin, çeneyi öne çekin Ağız alt dudak ve çene ucu arasına uygulanan basınç ile kapatılır
Derin bir nefes alarak ağzını hastanın burnuna sıkıca kapatın Nefesinizi üfleyin Başarılı olup olmadığınızı anlamak için göğüsün yükselip yükselmediğini kontrol edin
AĞIZDAN – AĞIZA SOLUNUM
Burun yaralanmaları veya burun tıkalı olduğu zamanlarda uygulanır
Teknik: Hastayı düz bir zemine yatırın Kemer, kravatı çözün Göğüs kısmından harekatı görebilecek şekilde göğüs kısmını açın Hastanın yanına diz çökün Bir elinizle alın saç çizgisinden diğeriyle çene altından kavrayın Başını arkaya, çeneyi öne doğru çekin, hastanın ağzı parmak genişliğinde açın Alına yerleştirdiğiniz elinizle burun deliklerini kapatın Derin bir nefes alıp hastanın ağzına üfleyin Kontrol için göğüsün hareketine bakın
DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
Hastayı düz bir zemin üzerine sırtüstü yatırın
Yakasını, kemerini, kravatını, elbisesinin önünü açın
Boyun kırığından şüpheleniyorsanız baş ve boyunu bükmeyin Yalnızca alt çeneyi öne doğru çekin
Takma diş, ağız boşluğunda bulunan kan, kusmuk gibi yabancı cisimleri parmağınıza doladığınız bir mendil ile temizleyin Bunu yaparken daha derine, soluk borusuna kaçmamasına dikkat edin
Büyükler için 1 dakikada 12 kez düzenli ve kuvvetli olarak üfleyin
Başkası tarafından doktora telefon ettiriniz
İlkyardıma hiç ara vermeden tıbbi yardım gelene kadar, yada hastaneye gidene kadar devam edin
Bir bez yada mendili hastanın ağız – burnuna koyarak ilkyardımı yapabilirsiniz Solunuma engel teşkil etmez
SUDA BOĞULMADA İLK YARDIM
Suda boğulma yada solunum yollarına bir sıvının kaçması sonucu akciğerler sıvı ile dolar Gırtlak kaslarında kasılma olur Kalp düzensizleşir Kana geçen su ile kırmızı kan hücreleri parçalanır ve ölüm meydana gelir
Kişi soluk, soğuk, gevşek ve morumsu renktedir Nabız zayıflamıştır, yada kaybolmuştur Şuur değişik derecede azalmış olur
Tatlı suda boğulmada kana geçen su kan hücrelerin parçalanmasına yol açar
Tuzlu suda boğulmada kandan su akciğerlere geçer ve kanın akıcılığı azdır
1-Boğulma tehlikesi geçiren kişiyi karaya çıkarıp sırtüstü yere yatırın Yakasını, kravatını, kemerini gevşetin Ağız içindeki yabancı cisimleri temizleyin
2-Ağızdan - ağıza yapay solunum yapınız
3-Verdiğiniz hava solunum yollarındaki hava ile karışır Solunum yolundaki su köpürerek dışarı çıkar Soluk verdiği zaman kişinin başını çabucak yana çevirin Her seferinde daha fazla su köpürerek dışarı çıkar ve yaralıya yeterince solunum yaptırmış olursunuz Mide üzerine bastırarak midedeki suyunda dışarı çıkmasını sağlayın
4-Islak elbiselerini çıkartır Battaniyeye sarıp ısınmasına yardımcı olun Şuuru düzelince sıcak içecekler verin
5-Kendi solunumuna başlayana kalp normal çalışana kadar ilkyardıma gerekirse kalp mesajına (kompresyonuna)devam edin
6-Şuuru yerine gelirken amonyak, kolanya koklatın Derin soluk almasını sağlayın
7-Kesinlikle hastaneye gönderin
|
|
|