Konu: Dodu Anadolu Bolgesi Ozellikleri
Yalnız Mesajı Göster

Dodu Anadolu Bolgesi Ozellikleri
Eski 08-25-2012   #1
Prof. Dr. Sinsi
Varsayılan

Dodu Anadolu Bolgesi Ozellikleri



Doğu Anadolu Özellikleri - Doğu Anadolu Bölgesinin Özellikleri


KONUMU SINIRLARI VE KOMŞULARI:
Ülkemizin doğusunda yer alan bölge kabaca üçgene benzer Marmara ve Ege Bölgeleri hariç her bölge ile komşudur Suriye hariç bütün doğu komşularımızla sınırı vardır
Alanı 165436 Km2’dir Bu gerçek alanı ile ülkemizin %21’ini kaplar ve en büyük bölgemizdir
Nüfusu 2000 sayımına göre 61 milyondur Nüfus yoğunluğu Km2’ye 37 kişidir Bu Türkiye ortalamasının çok altındadır (Türkiye ortalaması Km2’ye 83 kişi)

BÖLÜMLERİ:
1Yukarı Fırat Bölümü
2Yukarı Murat Van Bölümü
3Erzurum-Kars Bölümü
4Hakkari Bölümü

YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ:
Dağları: En yüksek bölgemizdir Ortalama yükseltisi 2000-2200 metredir Bölgede dağlar üç sıra halinde uzanır
Kuzeyde: Çimen Kop Esence Karasu Allahuekber Dağları
Ortada: Mercan (Munzur) Karasu-Aras Dağları
Güneyde: Güneydoğu Toroslar ve Buzul (Cilo) Dağları bulunmaktadır
Van Gölünün kuzeyinde volkanik dağlar vardır Bunlar Ağrı Tendürek Aladağ Süphan Nemrut Dağlarıdır
Düzlükleri: Kıvrım dağları arasında çöküntü ovaları vardır Bu ovalar: Elbistan Malatya Elazığ Bingöl Muş Van Başkale Hakkari Yüksekova güneydekilerdir Kuzeyde ise Erzincan Tercan Aşkale Erzurum Pasinler Horasan Kağızman ve Iğdır vardır Tunceli ve Erzurum-Kars Platoları da diğer düzlüklerdir
Akarsuları: Karasu ve Murat birleşerekFıratNehrini oluşturur Bu nehir Dicle Nehri ve onunla birleşen Büyük Zap Kolu ile yabancı topraklara giderek Basra Körfezinden denize dökülmektedir Aras ve Kura nehirleri de yine başka topraklara giderek Hazar Denizine dökülmektedir Bu akarsuların yüzey şekilleri ve engebe nedeniyle hidroelektrik enerji üretme güçleri fazladır
Gölleri: Van Gölü ülkemizin en büyük gölüdür ve suyu sodalıdır Bölgenin diğer gölleri şunlardır: Erçek Nazik Çıldır Hazar ( Tektonik Göllerdir) Balık Haçlı Nemrut (Krater Gölleri) ve Akgöl
Ayrıca bölgede Keban ve Karakaya Baraj Gölleri de bulunmaktadır
Değerlendirme: Bölgeye Yurdumuzun çatısı diyebiliriz Bölgeyi kaplayan yüksek dağlar bölgenin her özelliğini yakından etkilemektedir Dağlar doğudan batıya uzandığı için kuzey-güney doğrultusunda ulaşım zordur Tarım alanları azdır iklimi çok serttir Tarım ürünleri çeşitli değildir Sanayi ve ticareti de gelişmemiştir


İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ:
Bölgenin iklimine yükselti ve karasallık hakimdir Sert karasal iklim yaşanır Kışları uzun soğuk ve kar yağışlıdır Don olayı çok görülür Yazları sıcak kurak ve kısadır En fazla yağış ilkbaharda görülür Erzurum-Kars Bölümünde ise yazın görülürGünlük ve yıllık sıcaklık farkları fazladır Yıllık yağış miktarı 500-600 mm dir Buharlaşma az olduğu için bu yeterlidir Yıllık sıcaklık 5-6 derecedir ve en soğuk bölgedir Bölgeye kuzey rüzgarları (Poyraz) hakimdir Bölgenin doğal bitki örtüsü bozkır (Step)’tir Dağ yamaçlarında bozulmuş orman ve dağların yükseklerinde dağ çayırlarına rastlanır

TARIM VE HAYVANCILIK:
Yükselti ve engebeli yer şekilleri nedeniyle tarım alanları azdır Tarım en çok güneydeki çöküntü ovalarında yapılır Bölgede en çok arpa ve buğday yetiştirilir Bitlis Malatya Elazığ’da Şekerpancarı; Iğdır’da Pamuk; Malatya’da Kayısı (1); yetiştirilir Patates ve lahana diğer ürünlerdir Sıcaklık çok düşük olduğu için sebze üretimine en az elverişli bölgemizdir
Kars ve Bitlis’te arıcılık yapılır Türkiye bal üretiminin % 20’si buradan sağlanır
Bölgede tarım alanları az otlak ve meralar fazla olduğu için hayvancılık en önemli faaliyettir Yüksek yerlerde büyükbaş çöküntü ovalarda küçükbaş hayvancılık yaygındır Bölge halkının % 80’i tarım ve hayvancılıkla uğraşır


YER ALTI ZENGİNLİKLERİ:
Demir: Sivas-Divriği Malatya-Hekimhan ve Hasançelebi (1) ; Krom: Diyarbakır-Ergani Elazığ-Guleman-Alacakaya (1); Bakır: Elazığ-Maden; Malatya-Pötürge (2); Kalay: Elazığ ve çevresinde; Kurşun-Çinko: Elazığ-Keban Malatya-Darende; Oltu Taşı: Erzurum-Oltu (1); Linyit: KMaraş-Afşin-Elbistan; Erzurum-Aşkale; Barit: Muş KMaraş-Elbistan; Amyant (Asbest): Erzincan-İliç; Kayatuzu: Kars-Kağızman ErzurumAğrıIğdır;

ENDÜSTRİSİ:
Fazla gelişmemiştir Olanlarda tarıma dayanır Bir çok ilde et kombinaları vardır Et üretimimizin % 25’i bu bölgeden sağlanırMalatya ve Bitlis’te sigara Elazığ’da gübre Erzurum ve Malatya’da deri sanayisi bulunmaktadır Bir çok ilde şeker ve çimento fabrikası da bulunmaktadır Malatya ve Erzincan’da dokuma ve iplik fabrikası vardır Keban’da simli kurşun işletmeleri Divriği’nde Demir-Çelik Fabrikası Elazığ’da Ferro-Krom Fabrikası vardır
Kahramanmaraş’ta Afşin Elbistan ve Sivas Kangal’da termik santral bulunmaktadır

NÜFUS VE YERLEŞME:
Nüfusu 2000 sayımına göre 61 milyondur Nüfus yoğunluğu Km2’ye 37 kişidir Bu Türkiye ortalamasının çok altındadır (Türkiye ortalaması Km2’ye 83 kişi) Yoğunluk bakımında en az bölgedir
Yani nüfusu en seyrek bölgemizdir Nüfus çöküntü ovalarında toplanmıştır Toplu yerleşme görülürNüfusun % 48’i kırsal kesimde yaşar ve tarım ve hayvancılıkla uğraşır Nüfus artış hızı %o 14 ile Karadeniz’den sonra en az bölgedir (Türkiye ortalaması %o 1834) Sanayisi çok az olduğu için Karadeniz Bölgesinden sonra en çok göç veren bölgemizdir Malatya Erzurum ve Elazığ en kalabalık illeridir

TÜRKİYE EKONOMİSİNE KATKISI:
Bölgenin sanayisi ve tarımı geridir Ekonomimize katkısı daha çok hayvancılık alanındadır Hayvan ürünlerinin ekonomimize katkısı % 25’tir

TARİHİ ÖNEMİ:
Erzurum Kongresi bu bölgede yapılmıştır

BÖLGENİN GENEL ÖZELLİKLERİ:
ØEn büyük bölgemizdir Ülkemizin % 21’ini kaplar
ØNüfus yönünden 6 yoğunluk yönünden 7 sıradadır
ØOrman bakımından % 7 ile 6 sıradadır
ØEkili-Dikili arazi bakımından % 10 ile sonuncudur
ØEn fazla enleme sahip bölgedir
ØSanayisi en geri bölgedir
ØEkonomisi ve ülke ekonomisine katkısı hayvancılık alanındadır
ØKayısı üretiminde Malatya 1 sıradadır
ØEn zengin yer altı kaynakları Yukarı Fırat Bölümünde yer almaktadır
Ø‘2000-2200 metre ile en yüksek bölgedir
ØGöl yönünden zengindir hatta en büyük göle sahiptir (Van Gölü)
ØEn çok göç veren 2 bölgedir
ØTarım ürünlerinin en geç olgunlaştığı bölgedir
ØEn soğuk ve kışları en uzun bölgedir
ØHidroelektrik üretiminde 1 tüketiminde 7 sıradadır
Günlük ve yıllık sıcaklık farkının en fazla olduğu bölgedir
ØTurizm gelirleri en az ve ulaşımı en kötü bölgedir
Alıntı Yaparak Cevapla