Türkiye’De Ovalar Ve Ekonomiye Etkileri Nelerdir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Türkiye’de Ovalar ve Ekonomiye Etkileri Nelerdir?

Çevresine göre alçakta kalmış çoğu akarsuların biriktirmesiyle alüvyon dolgu alanı haline gelmiş geniş düzlüklerdir

Çevrelerine göre alçakta olmalarına karşın denizden yükseklikleri farklıdır

(Yüksekova 2000m

Adapazarı Ovası 17m

gibi)
Oluşumlarına Göre Ovalar
Tektonik Ovalar: Çöküntü ovaları da denir

Yerkabuğu hareketleri sonucu yükseltiler arasında çukurda kalan yada çöken sahaların zamanla alüvyonlarla dolmasıyla oluşmuşlardır

ERZURUM

ERZİNCAN

B

VE K

MENDERS OVALARI
Delta Ovaları: Akarsuların taşıdığı malzemeyi denize döküldükleri sığ kıyılarda biriktirmesiyle oluşan kabaca üçgen şekilli ovalardır

BAFRA

ÇARŞAMBA OVALARI
Gölyeri Ovaları: 3

Zamanda çok geniş alan kaplayan göllerin sularının çekilmesiyle ortaya çıkan geniş düzlüklerdir

TUZ GÖLÜ

AKŞEHİR GÖLÜ

EBER GÖLÜ
Karstik Ovalar: Karstik arazilerde dolin ve uvalaların birleşip genişlemesiyle oluşmuş ovalardır

Akdeniz Bölgesinde örnekleri görülür

MUĞLA

ELMALI

KESTEL OVALARI
Dağ Eteği Ovaları: Dağların eteğinde dağdan inen akarsuların biriktirdiği alüvyonlarla oluşmuş az eğimli düzlüklerdir

BURSA OVASI

NUR DAĞL

ETEKLERİ (İSKENDERUN)
Bulundukları yere göre Ovalar
A) İç Ovalar: D

Anadoludaki gibi dağların arasındaki tektonik çukurlarda oluşmuş ovalardır

Erzurum

Muş

Erzincan v

s

İç Anadoludaki gibi platolar arasına gömülmüş ovalardır

Konya

Aksaray ovaları gibi

Tektonik kökenli oldukları için fay hatları üzerindedirler ve deprem alanlarıdır

Dolayısıyla fay kaynakları ve kaplıcalar sıkça görülür

Bazı iç ovalar plato-ova arası bir geçiş şekline benzerler böyle şekillere HAVZA denir

Ergene havzası

Diyarbakır

Malatya Havzası gibi

Akdenizdeki bazı iç ovalarda karstik ova şeklindedir

Bölgelere Göre Önemli İç Ovalar;
İç Anadolu: Konya

Kayseri

Ankara Ovaları
Marmara Bölgesi : Ergene

Bursa

Adapazarı

Balıkesir Ovaları
G

Doğu Anadolu Bölgesi: Diyarbakır

Antep Ovaları
Akdeniz Bölgesi : Burdur

Amik

Isparta

Elmalı

Kestel (Karstik)
Ege Bölgesi : Bergama

Torbalı

Ödemiş

Salihli

Manisa

Afyon Ovaları
Doğu Anadolu Bölgesi : Erzurum

Malatya

Muş

Iğdır Ovaları
B) Kıyı Ovaları: Akarsuların kıyılarda oluşturduğu delta ovaları ve diğer kıyı şeridi düzlüklerdir

Başlıca Delta Ovaları; ÇARŞAMBA (Yeşilırmak)

BAFRA (Kızılırmak)

SAKARYA (Sakarya)

SİLİFKE (Göksu Irmağı) ÇUKUROVA (Seyhan

Ceyhan)

DİKİLİ (Bakırçay)

B

Ve K

MENDERES OVALARI
Kıyı Şeridi Ovaları; Dalaman

Köyceğiz

Manavgat

Finike …

Ovaların Ekonomiye Etkileri
• Tarımsal etkinlik sahalarıdır

• Hayvancılığa Katkısı vardır

• Ulaşıma elverişlidir

• Yerleşmeye uygun alanlardır

• Su kaynakları bakımından zengindirler

(Artezyen

kuyu

göl v

s

)
Ovaların Sorunları
• Sanayi kuruluşlarıyla dolmaktadırlar

• Tuğla

Kiremit v

s

yapımı için toprak ihtiyacı ovalardan karşılanmakta buda toprak kaybına yol açmaktadır

• Taban suyu yüksek yerler bataklığa dönüşmektedir

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Türkiye’De Ovalar Ve Ekonomiye Etkileri Nelerdir? Türkiye’de Ovalar ve Ekonomiye Etkileri Nelerdir? Çevresine göre alçakta kalmış çoğu akarsuların biriktirmesiyle alüvyon dolgu alanı haline gelmiş geniş düzlüklerdir Çevrelerine göre alçakta olmalarına karşın denizden yükseklikleri farklıdır (Yüksekova 2000m Adapazarı Ovası 17m gibi) Oluşumlarına Göre Ovalar Tektonik Ovalar: Çöküntü ovaları da denir Yerkabuğu hareketleri sonucu yükseltiler arasında çukurda kalan yada çöken sahaların zamanla alüvyonlarla dolmasıyla oluşmuşlardır ERZURUM ERZİNCANB VE K MENDERS OVALARI Delta Ovaları: Akarsuların taşıdığı malzemeyi denize döküldükleri sığ kıyılarda biriktirmesiyle oluşan kabaca üçgen şekilli ovalardır BAFRA ÇARŞAMBA OVALARI Gölyeri Ovaları: 3 Zamanda çok geniş alan kaplayan göllerin sularının çekilmesiyle ortaya çıkan geniş düzlüklerdir TUZ GÖLÜ AKŞEHİR GÖLÜ EBER GÖLÜ Karstik Ovalar: Karstik arazilerde dolin ve uvalaların birleşip genişlemesiyle oluşmuş ovalardır Akdeniz Bölgesinde örnekleri görülür MUĞLA ELMALI KESTEL OVALARI Dağ Eteği Ovaları: Dağların eteğinde dağdan inen akarsuların biriktirdiği alüvyonlarla oluşmuş az eğimli düzlüklerdir BURSA OVASI NUR DAĞL ETEKLERİ (İSKENDERUN) Bulundukları yere göre Ovalar A) İç Ovalar: DAnadoludaki gibi dağların arasındaki tektonik çukurlarda oluşmuş ovalardır Erzurum Muş Erzincan vs İç Anadoludaki gibi platolar arasına gömülmüş ovalardır Konya Aksaray ovaları gibi Tektonik kökenli oldukları için fay hatları üzerindedirler ve deprem alanlarıdır Dolayısıyla fay kaynakları ve kaplıcalar sıkça görülür Bazı iç ovalar plato-ova arası bir geçiş şekline benzerler böyle şekillere HAVZA denir Ergene havzası Diyarbakır Malatya Havzası gibi Akdenizdeki bazı iç ovalarda karstik ova şeklindedir Bölgelere Göre Önemli İç Ovalar; İç Anadolu: Konya Kayseri Ankara Ovaları Marmara Bölgesi : Ergene Bursa Adapazarı Balıkesir Ovaları GDoğu Anadolu Bölgesi: Diyarbakır Antep Ovaları Akdeniz Bölgesi : Burdur Amik Isparta Elmalı Kestel (Karstik) Ege Bölgesi : Bergama Torbalı Ödemiş Salihli Manisa Afyon Ovaları Doğu Anadolu Bölgesi : Erzurum Malatya Muş Iğdır Ovaları B) Kıyı Ovaları: Akarsuların kıyılarda oluşturduğu delta ovaları ve diğer kıyı şeridi düzlüklerdir Başlıca Delta Ovaları; ÇARŞAMBA (Yeşilırmak) BAFRA (Kızılırmak) SAKARYA (Sakarya) SİLİFKE (Göksu Irmağı) ÇUKUROVA (Seyhan Ceyhan) DİKİLİ (Bakırçay) B Ve K MENDERES OVALARI Kıyı Şeridi Ovaları; Dalaman Köyceğiz Manavgat Finike … Ovaların Ekonomiye Etkileri • Tarımsal etkinlik sahalarıdır • Hayvancılığa Katkısı vardır • Ulaşıma elverişlidir • Yerleşmeye uygun alanlardır • Su kaynakları bakımından zengindirler (Artezyen kuyu göl vs) Ovaların Sorunları • Sanayi kuruluşlarıyla dolmaktadırlar • Tuğla Kiremit vs yapımı için toprak ihtiyacı ovalardan karşılanmakta buda toprak kaybına yol açmaktadır • Taban suyu yüksek yerler bataklığa dönüşmektedir