Nevşehirli Damat İbrahim Paşa Hakkında Bilgi

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Nevşehirli Damat İbrahim Paşa Hakkında Bilgi

Eski adı Muşkara olan Nevşehir'de doğmuştur

Babası sipahilerden İzdin (Zeytin) voyvodası Ali ağa'dır

İbrahim
İbrahim Efendi
İbrahim Efendi
İbrahim Efendi bu hizmette iken pâdişâhın kendisine itimat ve teveccühü artarak devlet işleri hakkında mütaleası alınmaya başlanmış ve fikirleri padişahın kabulüne mazhar olduğundan şöhreti artmış ve vezirlik verilmek istenmişse de kabul etmemiştir

Çorlulu Ali Paşa
Sadrâzam Damat (Şehid) Ali Paşa 1127 H

- 1715 M

de Mora seferine giderken İbrahim Efendi'ye mevkufatçılık vererek beraberinde sefere götürüp Mora'nın istirdadından sonra oranın tahrir işine memur eylemiştir

Damat Ali Paşa'nın İbrahim Efendi'ye karşı olan teveccühü ve onu kendisine mahrem yapması vezir-i âzamın kethüdası İbrahim Ağa'nın hasedini tahrik ettiğinden
İbrahim Efendi 1128-1716 Avusturya muharebesinde mevkufatçılık üzerinde kalmak üzere Niş defterdarlığına tâyin olunarak İstanbul'dan Belgrat'a kadar olan zahirenin hazırlanması
Ordunun Niş'e gelmesi üzerine serdar-ı ekremin maiyetiyle beraberce gidip Varadin muharebesinde bulundu; mağlûbiyeti müteakip vaziyeti pâdişâha arzetmek üzere bir arize ile ordu tarafından Edirne'ye gönderildi

III

Ahmet
İbrahim Paşa 6 Rebiulevvel 1129-18 Şubat 1717 de Şehit Ali Paşa'dan kalan III

Ahmet'in kızı Fatma Sultan'la nikahlanarak damat oldu

Bu tarihte Fatma Sultan on dört ve İbrahim Paşa ise takriben elli ile altmış yaşları arasında idi

İbrahim Paşa'nın tesiriyle bu sırada Avusturya ile barış yapılması kararı verildiğinden sadrâzam ve serdar-ı ekrem Tevkii Mehmed Paşa'nın yerine 9 Cemaziyelâhır 1130-10 Mayıs 1718 de sadrâzam olarak Avusturya ile Pasarofça antlaşması nı imzaladı ve bu arada Venedik ile de sulh yapıldı

İbrahim Paşa'nın on üç sene sürmüş olan sadareti zamanındaki İran muharebeleri Lâle ve Çırağan
1143 Rebiulevvel-1730 Eylülde sabık İstanbul kadısı Zülâli Hasan Efendi ile Ayasofya
Bir kazadır geldi Vehbi yaz heman tarihini
Kâbe-i kurb ola İbrahim Paşa menzili

tarih beyti Seyyid Vehbî 'nindir

Hasis olan damadı Mehmet Paşa'nın katlinde 16 bin altı yüz on altı kese nakdi çıkmıştır (Top

Ar

No 532)

Damat İbrahim Paşa sadaretinde başını batıya çeviren Osmanlı hükümeti
İbrahim Paşa devlet işlerinde vukuflu
Bir taraftan Çırağan ve helva sohbetleri
İran'da seyahat etmiş olan Lehli misyoner Krusinski'nin İran - Afgan muharebesine dair olan eserini
İbrahim Paşa'nın yalısı Beşiktaş'ta Çırağan mevkiinde Mevlevihane'ye bitişik olup III

Ahmet sık sık buraya gelip eğlenirdi

Damat İbrahim Paşa
Yine İstanbul'da yeni postahane arkasındaki Acımusluk sokağına çıkan yokuşun başında Damat İbrahim Paşa'nın 1131 H

- 1719 M

tarihli Darülhadis

Damat İbrahim Paşa'nın yaptırmış olduğu tesislerden en mühimmi
kendisinin doğmuş olduğu ve evvelce Muşkara adlı bir köy iken sonra imar ederek şehir haline koyduğu Nevşehir kasabasındadır

İbrahim Paşa'nın eski adıyla Muşkara ve yeni adıyla Nevşehir olan buradaki tesislerinin yapılmasına 1130 Cemaziyelâhır 1718 Mayısta başlanmıştır

Damat İbrahim Paşa'nın Ürgüp kasabasında da on kadar çeşmesi vardı

İzmir'de deniz kenarında Mısır Çarşısı adı verilen bir çarşı da İbrahim Paşa'ya aitti

Damat İbrahim Paşa'nın ilk refikasından olan oğlu Genç Mehmet Paşa
1136 H

- 1723 M

de III

Ahmet'in kerimesi Atike Sultan'la nişanlanarak vezir olmuş ve bir buçuk ay sonra da nikâhı yapılmıştır

Mehmet Paşa babasının vakfına mütevelli olmuş ve 1183 H

- 1769 M

'da vefat ederek pederinin yanına defnedilmiştir

III

Ahmet'in damadı olan bu genç Mehmed Paşa'nın da İbrahim adında bir oğlu vardı

Damat İbrahim Paşa sülalesi son zamanlara kadar gelmiştir

Bunlardan Hayri Bey isminde bir zatın Güvahı dil isimli bir divanı ve Farsça kavaide dair Levhatü'l kavaid ve lügate dair öbj Zeban ve âdaba dair de Âdabü's süluk ve Adabü'l üdebâ isimlerinde eserleri vardır

Damat İbrahim Paşa güzel yazı yazanlardandı
eski yazılarımızdan olan sülüs ve nesih yazısını evvelâ meşhur hattat Hafız Osman'dan ve onun vefatından sonra da ressam ve hattat Ömer Efendi'den yazmıştır

Ara sıra şiirde söylerdi

III

Ahmet'e minnettarlığını gösteren aşağıdaki kıta Damat İbrahim Paşa'nındır:
Nigâhı iltifatın mâyedarı izzü şan oldu
Hitabı müstetâbın ruh bahşı cismü can oldu
Aceb mi kılsan ihya makdemi lûtfunla hünkârım
Kulun bir zerreyim zatın bana mihr-i cihan oldu

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Nevşehirli Damat İbrahim Paşa Hakkında Bilgi Nevşehirli Damat İbrahim Paşa Hakkında Bilgi Eski adı Muşkara olan Nevşehir'de doğmuştur Babası sipahilerden İzdin (Zeytin) voyvodası Ali ağa'dır İbrahim İbrahim Efendi İbrahim Efendi İbrahim Efendi bu hizmette iken pâdişâhın kendisine itimat ve teveccühü artarak devlet işleri hakkında mütaleası alınmaya başlanmış ve fikirleri padişahın kabulüne mazhar olduğundan şöhreti artmış ve vezirlik verilmek istenmişse de kabul etmemiştir Çorlulu Ali Paşa Sadrâzam Damat (Şehid) Ali Paşa 1127 H - 1715 M de Mora seferine giderken İbrahim Efendi'ye mevkufatçılık vererek beraberinde sefere götürüp Mora'nın istirdadından sonra oranın tahrir işine memur eylemiştir Damat Ali Paşa'nın İbrahim Efendi'ye karşı olan teveccühü ve onu kendisine mahrem yapması vezir-i âzamın kethüdası İbrahim Ağa'nın hasedini tahrik ettiğinden İbrahim Efendi 1128-1716 Avusturya muharebesinde mevkufatçılık üzerinde kalmak üzere Niş defterdarlığına tâyin olunarak İstanbul'dan Belgrat'a kadar olan zahirenin hazırlanması Ordunun Niş'e gelmesi üzerine serdar-ı ekremin maiyetiyle beraberce gidip Varadin muharebesinde bulundu; mağlûbiyeti müteakip vaziyeti pâdişâha arzetmek üzere bir arize ile ordu tarafından Edirne'ye gönderildi III Ahmet İbrahim Paşa 6 Rebiulevvel 1129-18 Şubat 1717 de Şehit Ali Paşa'dan kalan III Ahmet'in kızı Fatma Sultan'la nikahlanarak damat oldu Bu tarihte Fatma Sultan on dört ve İbrahim Paşa ise takriben elli ile altmış yaşları arasında idi İbrahim Paşa'nın tesiriyle bu sırada Avusturya ile barış yapılması kararı verildiğinden sadrâzam ve serdar-ı ekrem Tevkii Mehmed Paşa'nın yerine 9 Cemaziyelâhır 1130-10 Mayıs 1718 de sadrâzam olarak Avusturya ile Pasarofça antlaşması nı imzaladı ve bu arada Venedik ile de sulh yapıldı İbrahim Paşa'nın on üç sene sürmüş olan sadareti zamanındaki İran muharebeleri Lâle ve Çırağan 1143 Rebiulevvel-1730 Eylülde sabık İstanbul kadısı Zülâli Hasan Efendi ile Ayasofya Bir kazadır geldi Vehbi yaz heman tarihini Kâbe-i kurb ola İbrahim Paşa menzili tarih beyti Seyyid Vehbî 'nindir Hasis olan damadı Mehmet Paşa'nın katlinde 16 bin altı yüz on altı kese nakdi çıkmıştır (Top Ar No 532) Damat İbrahim Paşa sadaretinde başını batıya çeviren Osmanlı hükümeti İbrahim Paşa devlet işlerinde vukuflu Bir taraftan Çırağan ve helva sohbetleri İran'da seyahat etmiş olan Lehli misyoner Krusinski'nin İran - Afgan muharebesine dair olan eserini İbrahim Paşa'nın yalısı Beşiktaş'ta Çırağan mevkiinde Mevlevihane'ye bitişik olup III Ahmet sık sık buraya gelip eğlenirdi Damat İbrahim Paşa Yine İstanbul'da yeni postahane arkasındaki Acımusluk sokağına çıkan yokuşun başında Damat İbrahim Paşa'nın 1131 H - 1719 M tarihli Darülhadis Damat İbrahim Paşa'nın yaptırmış olduğu tesislerden en mühimmi kendisinin doğmuş olduğu ve evvelce Muşkara adlı bir köy iken sonra imar ederek şehir haline koyduğu Nevşehir kasabasındadır İbrahim Paşa'nın eski adıyla Muşkara ve yeni adıyla Nevşehir olan buradaki tesislerinin yapılmasına 1130 Cemaziyelâhır 1718 Mayısta başlanmıştır Damat İbrahim Paşa'nın Ürgüp kasabasında da on kadar çeşmesi vardı İzmir'de deniz kenarında Mısır Çarşısı adı verilen bir çarşı da İbrahim Paşa'ya aitti Damat İbrahim Paşa'nın ilk refikasından olan oğlu Genç Mehmet Paşa 1136 H - 1723 M de III Ahmet'in kerimesi Atike Sultan'la nişanlanarak vezir olmuş ve bir buçuk ay sonra da nikâhı yapılmıştır Mehmet Paşa babasının vakfına mütevelli olmuş ve 1183 H - 1769 M'da vefat ederek pederinin yanına defnedilmiştir III Ahmet'in damadı olan bu genç Mehmed Paşa'nın da İbrahim adında bir oğlu vardı Damat İbrahim Paşa sülalesi son zamanlara kadar gelmiştir Bunlardan Hayri Bey isminde bir zatın Güvahı dil isimli bir divanı ve Farsça kavaide dair Levhatü'l kavaid ve lügate dair öbj Zeban ve âdaba dair de Âdabü's süluk ve Adabü'l üdebâ isimlerinde eserleri vardır Damat İbrahim Paşa güzel yazı yazanlardandı eski yazılarımızdan olan sülüs ve nesih yazısını evvelâ meşhur hattat Hafız Osman'dan ve onun vefatından sonra da ressam ve hattat Ömer Efendi'den yazmıştır Ara sıra şiirde söylerdi III Ahmet'e minnettarlığını gösteren aşağıdaki kıta Damat İbrahim Paşa'nındır: Nigâhı iltifatın mâyedarı izzü şan oldu Hitabı müstetâbın ruh bahşı cismü can oldu Aceb mi kılsan ihya makdemi lûtfunla hünkârım Kulun bir zerreyim zatın bana mihr-i cihan oldu