İkinci Selim Dönemi Hakkında Bilgi

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

İkinci Selim dönemi hakkında bilgi

Sultan Selim Han
Bu sırada Yemen’de Zeydî İmâmı Topal Mutahhar’ın ayaklanması ortaya çıktı

Kısa zamanda bu ülkenin hemen tamâmı isyâncıların eline geçti

Topal Mutahhar sâhile kadar inip Muhâ’yı aldı

Osmanlı kuvvetleri Zebîd’de zorlukla tutundular

İmâm Mutahhar
Yemen meselesi çıktığı yıllarda
1569’da Rusya’nın Hazar kıyılarındaki ilerlemelerinin önünü almak
1569 Haziran ayında İskenderiye yakınlarında Nil teknelerinin yolunu kesen Venedik korsanlarının Müslümanları esir alıp Kıbrıs’ta satmaları olayına çok hiddetlenen Selim Han
Aslında Kıbrıs’ın Osmanlı Devletince fethini mecbûrî kılan birçok sebep vardı

Osmanlı Devletini
İkinci Selim Han
Osmanlı askerinin Kıbrıs’a çıkması sırasında Venedik bütün Avrupa devletlerinden yardım istedi

Bunun üzerine Papa V

Piyer’in yoğun faaliyetleri netîcesinde İspanya Kralı II

Filip ve Malta Şövalyeleriyle Venedik arasında bir ittifak kuruldu

Bu ittifaka
Bu başarı Hıristiyanlara hiçbir kâr getirmedi

Hıristiyanlar kazandıkları bu zaferin şerefine heykeller dikmekle meşgûlken
Kıbrıs’ın fethinden sonra Kırım Hanına bir miktar asker ve top gönderen Selim Han
1574 yılında Boğdan Voyvodası Loan celCumplit isyân ederek
İkinci Selim Hanın ilgilendiği işlerden biri de Tunus meselesi’ydi

İspanya’nın Tunus’tan bir türlü elini çekmemesi bu devletle harp hâlinin devâm etmesine sebep oluyordu

Osmanlı donanması
Kaptan-ı deryânın bölgeden uzaklaşmasından sonra
Cezâyir ve Trablusgarb Osmanlı Devletinin elinde olduğu hâlde
Tunus’un yıllardan beri İspanyollar tarafından tahkim edilerek hiçbir sûretle zaptedilemez diye öğündükleri Halk-ul-Vad
13 Eylülde Bastion Kalesinin de fethiyle Tunus tamâmen ele geçti

Tunus
Tunus meselesinin hâlledilmesinden yaklaşık bir ay sonra; Osmanlı Devletiyle Almanya arasında Zigetvar Seferinden sonra 17 Şubat 1568’de yapılan antlaşma
İkinci Selim Han

uzuna yakın orta boylu

açık alınlı

elâ gözlü ve sarışındı

Avcılık ve yay çekmede fevkalâde mahâretli olup

zamânında ondan daha kuvvetli yay çeken yoktu

Babası Kânûnî Sultan Süleymân devrinde birçok savaşa katılmakla berâber

tahta geçtikten sonra sefere çıkmadı

Çünkü devrindeki seferler umûmiyetle büyük deniz seferleri olup bu seferlere de pâdişâhın kumanda etmesi âdet değildi

Tecrübeli ve bilgili bir vezir olan Sokullu Mehmed Paşayı hükûmet işlerinde tamâmen serbest bırakmakla berâber

lüzumlu gördüğü birkaç meselede duruma müdâhale etmiştir

Âlimlere büyük hürmet göstermiş

çok sevdiği büyük âlim Ebüssü’ûd Efendiyi vefâtına kadar meşîhat (şeyhülislâmlık) makâmında tutmuştur

Cülûs bahşişinin ilmiye sınıfına da verilmesi âdetini ilk defâ İkinci Selim Han çıkarmıştır

İkinci Selim

Kânûnî Sultan Süleyman Hanın bütün şehzâdeleri gibi çok iyi tahsil görmüştü

Dîvân sâhibi değerli bir şâirdi

Selim ve Selîmî mahlaslarıyla yazdığı şiirler çok beğenilmektedir

Yahyâ Kemâl’in; "Bir beyti bir de câmi-i mâ’mûru var" diye övdüğü;

Biz bülbül-i muhrık dem-i şekvâ-yı firâkiz

Âteş kesilir geçse sabâ gülşenimizden

beyti

bütün Türk şiirinin en güzel beyitlerinden biri sayılmaktadır

İkinci Selim aynı zamanda îmârcı bir pâdişâhtır

Kısa süren saltanat döneminde Türk ve dünyâ sanatının şâheseri sayılan Edirne Selimiye Câmii’ni inşâ ettirmiştir

Tâmire muhtaç olan Ayasofya Câmiini yaptırdığı istinâd duvarlarıyla tahkim ettirerek günümüze kadar gelmesini sağladığı gibi

iki minâre eklemiş

yanına iki de medrese yaptırarak külliye hâline getirmiştir

Bunlardan başka Mekke-i mükerremenin su yollarının tâmiri

Mescid-i Harâm’ın mermer kubbelerle tezyini

Lefkoşe Selimiye Câmii

Azîz Efendi tekkesi

Navarin limanına hâkim bir mevkiye yaptırdığı kule

hayrâtı arasındadır

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İkinci Selim Dönemi Hakkında Bilgi İkinci Selim dönemi hakkında bilgi Sultan Selim Han Bu sırada Yemen’de Zeydî İmâmı Topal Mutahhar’ın ayaklanması ortaya çıktı Kısa zamanda bu ülkenin hemen tamâmı isyâncıların eline geçti Topal Mutahhar sâhile kadar inip Muhâ’yı aldı Osmanlı kuvvetleri Zebîd’de zorlukla tutundular İmâm Mutahhar Yemen meselesi çıktığı yıllarda 1569’da Rusya’nın Hazar kıyılarındaki ilerlemelerinin önünü almak 1569 Haziran ayında İskenderiye yakınlarında Nil teknelerinin yolunu kesen Venedik korsanlarının Müslümanları esir alıp Kıbrıs’ta satmaları olayına çok hiddetlenen Selim Han Aslında Kıbrıs’ın Osmanlı Devletince fethini mecbûrî kılan birçok sebep vardı Osmanlı Devletini İkinci Selim Han Osmanlı askerinin Kıbrıs’a çıkması sırasında Venedik bütün Avrupa devletlerinden yardım istedi Bunun üzerine Papa V Piyer’in yoğun faaliyetleri netîcesinde İspanya Kralı II Filip ve Malta Şövalyeleriyle Venedik arasında bir ittifak kuruldu Bu ittifaka Bu başarı Hıristiyanlara hiçbir kâr getirmedi Hıristiyanlar kazandıkları bu zaferin şerefine heykeller dikmekle meşgûlken Kıbrıs’ın fethinden sonra Kırım Hanına bir miktar asker ve top gönderen Selim Han 1574 yılında Boğdan Voyvodası Loan celCumplit isyân ederek İkinci Selim Hanın ilgilendiği işlerden biri de Tunus meselesi’ydi İspanya’nın Tunus’tan bir türlü elini çekmemesi bu devletle harp hâlinin devâm etmesine sebep oluyordu Osmanlı donanması Kaptan-ı deryânın bölgeden uzaklaşmasından sonra Cezâyir ve Trablusgarb Osmanlı Devletinin elinde olduğu hâlde Tunus’un yıllardan beri İspanyollar tarafından tahkim edilerek hiçbir sûretle zaptedilemez diye öğündükleri Halk-ul-Vad 13 Eylülde Bastion Kalesinin de fethiyle Tunus tamâmen ele geçti Tunus Tunus meselesinin hâlledilmesinden yaklaşık bir ay sonra; Osmanlı Devletiyle Almanya arasında Zigetvar Seferinden sonra 17 Şubat 1568’de yapılan antlaşma İkinci Selim Han uzuna yakın orta boylu açık alınlı elâ gözlü ve sarışındı Avcılık ve yay çekmede fevkalâde mahâretli olup zamânında ondan daha kuvvetli yay çeken yoktu Babası Kânûnî Sultan Süleymân devrinde birçok savaşa katılmakla berâber tahta geçtikten sonra sefere çıkmadı Çünkü devrindeki seferler umûmiyetle büyük deniz seferleri olup bu seferlere de pâdişâhın kumanda etmesi âdet değildi Tecrübeli ve bilgili bir vezir olan Sokullu Mehmed Paşayı hükûmet işlerinde tamâmen serbest bırakmakla berâber lüzumlu gördüğü birkaç meselede duruma müdâhale etmiştir Âlimlere büyük hürmet göstermiş çok sevdiği büyük âlim Ebüssü’ûd Efendiyi vefâtına kadar meşîhat (şeyhülislâmlık) makâmında tutmuştur Cülûs bahşişinin ilmiye sınıfına da verilmesi âdetini ilk defâ İkinci Selim Han çıkarmıştır İkinci Selim Kânûnî Sultan Süleyman Hanın bütün şehzâdeleri gibi çok iyi tahsil görmüştü Dîvân sâhibi değerli bir şâirdi Selim ve Selîmî mahlaslarıyla yazdığı şiirler çok beğenilmektedir Yahyâ Kemâl’in; "Bir beyti bir de câmi-i mâ’mûru var" diye övdüğü; Biz bülbül-i muhrık dem-i şekvâ-yı firâkiz Âteş kesilir geçse sabâ gülşenimizden beyti bütün Türk şiirinin en güzel beyitlerinden biri sayılmaktadırİkinci Selim aynı zamanda îmârcı bir pâdişâhtır Kısa süren saltanat döneminde Türk ve dünyâ sanatının şâheseri sayılan Edirne Selimiye Câmii’ni inşâ ettirmiştir Tâmire muhtaç olan Ayasofya Câmiini yaptırdığı istinâd duvarlarıyla tahkim ettirerek günümüze kadar gelmesini sağladığı gibi iki minâre eklemiş yanına iki de medrese yaptırarak külliye hâline getirmiştir Bunlardan başka Mekke-i mükerremenin su yollarının tâmiri Mescid-i Harâm’ın mermer kubbelerle tezyini Lefkoşe Selimiye Câmii Azîz Efendi tekkesi Navarin limanına hâkim bir mevkiye yaptırdığı kule hayrâtı arasındadır