Osmanlıda Vakıf Sistemi Nasıldı?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Osmanlıda Vakıf Sistemi Nasıldı?

Vakıf

kişinin mal varlığının bir bölümün hayır işleri için bağışlamasına denir

Vakıf arazi gelirleri cami

han

hamam medrese gibi sosyal hizmetlere ve hayır kurumlarının masraflarına ayrılan topraklardır

Vakıf sistemi

Karahanlı

Gazneli ve Selçuklu devletlerinde de görülmüştür

Türk-İslam devletlerinde sosyal devlet anlayışı hakimdi

Osmanlı Devleti döneminde eğitim

sağlık

kültür ve bayındırlık alanlarında vakıflar önemli bir yer tutar

Vakıflar devlet tarafından desteklenir aynı zamanda devletin gözetiminde bulunurdu

Vakıflar Osmanlı topraklarında kent ve kasabaların gelişmesinde önemli bir yer tutar

Ulaşım

ticaret

taşımacılık alanlarında şehirler önemli derecede gelişmiştir

Halkın her türlü gereksinimini karşılayan vakıflar

eğitim-öğretim kurumları

hastane

kütüphane

imaret gibi yapıların giderlerini karşılamıştır

16

yy’dan sonra vakıflar

yönetim ve adalet alanlarındaki bozulmaların etkisiyle önemini kaybetmeye başlamıştır

Kanunlara aykırı bir şekilde vakıfların kişilere dağıtılması vakıflan amaçlarından sapmasına neden olmuştur

1836 yılında II

Mahmut vakıf sistemini kaldırarak Evkaf Nezaretini(bakanlığı) kurmuştur

HİÇ BİTMEYEN DESTEK-VAKIF

Cumhuriyetin anayasa ile belirlenen niteliklerine anayasanın temel ilkelerine hukukaahlaka milli birliğe dayalı olarak Türkiye’de çok vakıf kurulmuştur
Sosyal adaleti pekiştirmek sosyal yardımlaşma ve dayanışmayı sağlamak vakıfların amaçları arasındadır
Türkiye’de kurulan vakıfların belirli organları olmalıdır Yönetim organı mütevelli heyetive denetim birimi gibi bölümleri olmalıdır Bunun nedeni vakfın işleyişini kolaylaştırmak amacının kapsamına ve faaliyetlerine uygun olarak çalışmaktır

VAKIFLARIN KURULMA AMAÇLARI
-Toplumda çoğulcu ve özgürlükçü demokrasinin yerleştirilmesi

-İsanlara

emeğe ve doğaya saygı çerçevesinde insanların düşünce anlayışını geniş alanlara yayma
-Eşrtlik

dayanışma

adalet

dürüstlük gibi de*ğerlerin tüm topluma benimsetilmesi

-Sosyal devlet anlayışının ve demokrasinin gelişmesi için çalışma yapmadır

Günümüzde Türkiye’de;

Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı
Türk Toplum Gönüllüleri Vakfı
Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı
Teknolojiyi Geliştirme Vakfı
Sağlık ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı
İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı
Çocuk Vakfı
Bilim ve Sanat Vakfı gibi kuruluşlar vardır

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlıda Vakıf Sistemi Nasıldı? Osmanlıda Vakıf Sistemi Nasıldı? Vakıf kişinin mal varlığının bir bölümün hayır işleri için bağışlamasına denir Vakıf arazi gelirleri cami han hamam medrese gibi sosyal hizmetlere ve hayır kurumlarının masraflarına ayrılan topraklardır Vakıf sistemi Karahanlı Gazneli ve Selçuklu devletlerinde de görülmüştür Türk-İslam devletlerinde sosyal devlet anlayışı hakimdi Osmanlı Devleti döneminde eğitim sağlık kültür ve bayındırlık alanlarında vakıflar önemli bir yer tutar Vakıflar devlet tarafından desteklenir aynı zamanda devletin gözetiminde bulunurdu Vakıflar Osmanlı topraklarında kent ve kasabaların gelişmesinde önemli bir yer tutar Ulaşım ticaret taşımacılık alanlarında şehirler önemli derecede gelişmiştir Halkın her türlü gereksinimini karşılayan vakıflar eğitim-öğretim kurumları hastane kütüphane imaret gibi yapıların giderlerini karşılamıştır 16yy’dan sonra vakıflar yönetim ve adalet alanlarındaki bozulmaların etkisiyle önemini kaybetmeye başlamıştır Kanunlara aykırı bir şekilde vakıfların kişilere dağıtılması vakıflan amaçlarından sapmasına neden olmuştur 1836 yılında II Mahmut vakıf sistemini kaldırarak Evkaf Nezaretini(bakanlığı) kurmuştur HİÇ BİTMEYEN DESTEK-VAKIF Cumhuriyetin anayasa ile belirlenen niteliklerine anayasanın temel ilkelerine hukukaahlaka milli birliğe dayalı olarak Türkiye’de çok vakıf kurulmuştur Sosyal adaleti pekiştirmek sosyal yardımlaşma ve dayanışmayı sağlamak vakıfların amaçları arasındadır Türkiye’de kurulan vakıfların belirli organları olmalıdır Yönetim organı mütevelli heyetive denetim birimi gibi bölümleri olmalıdır Bunun nedeni vakfın işleyişini kolaylaştırmak amacının kapsamına ve faaliyetlerine uygun olarak çalışmaktır VAKIFLARIN KURULMA AMAÇLARI -Toplumda çoğulcu ve özgürlükçü demokrasinin yerleştirilmesi -İsanlara emeğe ve doğaya saygı çerçevesinde insanların düşünce anlayışını geniş alanlara yayma -Eşrtlik dayanışma adalet dürüstlük gibi de*ğerlerin tüm topluma benimsetilmesi -Sosyal devlet anlayışının ve demokrasinin gelişmesi için çalışma yapmadır Günümüzde Türkiye’de; Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı Türk Toplum Gönüllüleri Vakfı Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı Teknolojiyi Geliştirme Vakfı Sağlık ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı Çocuk Vakfı Bilim ve Sanat Vakfı gibi kuruluşlar vardır