Osmanlı Devleti’Nde Denizcilik Nasıldı? (Savaşlar)

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Osmanlı Devleti’nde Denizcilik Nasıldı? (Savaşlar)

Osmanlı Devleti’nin ilk donanması Karasibeyliği’nin donanmasından oluşturulmuştur

Yani Osmanlı Devleti’nin donanmasının temelleri Karasibeyliği’nin ele geçirilmesiyle atılmıştır

Fatih Sultan Mehmet döneminde Cenevizlilerden Amasra alındı

Candaroğulları Beyliği’ne son verildi

Trabzon Rum Devleti’ne son verildi ve Trabzon alındı

Kırım

Osmanlı Devleti’ne bağlandı

NOT: Kırım’ın alınması ile Karadeniz bir Türk gölü haline geldi

Doğu ticaret yolları (İpek ve Baharat Yolu) güvenlik altına alındı

Kanuni Sultan Süleyman döneminde Rodos Adası fethedildi (1522)

Avrupalıların Barbaros dedikleri Hızır Reis Kaptan-ı Derya yapıldı

Preveze Deniz Savaşı yapıldı

Preveze Deniz Savaşı (1538) Osmanlı donanması ile Venedik

Ceneviz Malta

İspanya ve Portekizlilerden oluşan Haçlı donanması arasında yapıldı

 Nedeni; Osmanlı Devleti’nin

Akdeniz ticaretini denetimi altına almak istemesi

Barbaros Hayrettin Paşa’nın Akdeniz’de kazandığı başarıların Avrupalıları telaşlandırması

 Savaşı

Osmanlı donanması kazandı

 Preveze Deniz Zaferi ile Akdeniz’deki üstünlük Osmanlıların eline geçti

NOT: Preveze Deniz Savaşı’yla Akdeniz bir Türk gölü haline geldi

NOT: Preveze Deniz Savaşı

Osmanlı Devleti’nin denizlerdeki ilk ve en önemli başarısı olmuştur

Kıbrıs’ın Fethi (1571) Kıbrıs Venediklilerin elindeydi

 Nedeni; Osmanlı Devleti’nin

Doğu Akdeniz’i güvenlik altına almak istemesi

Venediklilerin Türk gemilerine saldırmaları

Kıbrıs’ın zengin bir ülke olmasıdır

 Lala Mustafa Paşa komutasında gönderilen donanma

Kıbrıs’ı Venediklilerden aldı

 Kıbrıs’ın alınmasıyla; Anadolu

Suriye ve Mısır arasındaki deniz yolu güvenlik altına alındı

Doğu Akdeniz’de Osmanlı hâkimiyeti güçlendi

Akdeniz tamamen Osmanlı egemenliğine girdi

İnebahtı Deniz Savaşı (1571) Osmanlı donanması ile Venedik

Ceneviz

İspanya

Portekiz ve Malta donanmalarının oluşturduğu Haçlı donanması arasında yapıldı

 Sebebi; Osmanlıların Kıbrıs’ı alması

Doğu Akdeniz’de daha da güçlenmeleridir

 Savaşı

Haçlı donanması kazandı ve Osmanlı donanmasını İnebahtı’da yaktılar

 Sonucu; İnebahtı yenilgisi Osmanlı Devleti’nin Akdeniz’deki egemenliğini bir süre için sarsmıştır

Ancak kısa sürede güçlü bir donanma ile üstünlük yeniden sağlamıştır (İnebahtı yenilgisinden sonra Sokullu Mehmet Paşa Venedik elçisine; “Biz Kıbrıs’ı almakla sizin kolunuzu kestik

Siz de donanmamızı yakmakla bizim sakalımızı tıraş ettiniz

Kesilen kolun yerine başkası gelmez; fakat tıraş edilen sakal daha gür çıkar

” demiştir)

NOT: Osmanlı donanması

1770 yılında Çeşme Limanı’nda

1853’te Sinop’ta yakıldı

Osmanlı Devleti ile Rusya arasında 1774’te Küçük Kaynarca Antlaşması imzalandı

Kırım Savaşı’ndan sonra Osmanlı Devleti ile Rusya arasında 1856 yılında Paris Antlaşması imzalandı

Bu antlaşmayla Osmanlı Devleti bir Avrupa devleti sayıldı

Avrupa devletler hukukundan yararlanmaya başladı ve toprak bütünlüğü Avrupa devletlerinin garantisi altına alındı

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlı Devleti’Nde Denizcilik Nasıldı? (Savaşlar) Osmanlı Devleti’nde Denizcilik Nasıldı? (Savaşlar) Osmanlı Devleti’nin ilk donanması Karasibeyliği’nin donanmasından oluşturulmuştur Yani Osmanlı Devleti’nin donanmasının temelleri Karasibeyliği’nin ele geçirilmesiyle atılmıştır Fatih Sultan Mehmet döneminde Cenevizlilerden Amasra alındı Candaroğulları Beyliği’ne son verildi Trabzon Rum Devleti’ne son verildi ve Trabzon alındı Kırım Osmanlı Devleti’ne bağlandı NOT: Kırım’ın alınması ile Karadeniz bir Türk gölü haline geldi Doğu ticaret yolları (İpek ve Baharat Yolu) güvenlik altına alındı Kanuni Sultan Süleyman döneminde Rodos Adası fethedildi (1522) Avrupalıların Barbaros dedikleri Hızır Reis Kaptan-ı Derya yapıldı Preveze Deniz Savaşı yapıldı Preveze Deniz Savaşı (1538) Osmanlı donanması ile Venedik Ceneviz Malta İspanya ve Portekizlilerden oluşan Haçlı donanması arasında yapıldı  Nedeni; Osmanlı Devleti’nin Akdeniz ticaretini denetimi altına almak istemesi Barbaros Hayrettin Paşa’nın Akdeniz’de kazandığı başarıların Avrupalıları telaşlandırması  Savaşı Osmanlı donanması kazandı  Preveze Deniz Zaferi ile Akdeniz’deki üstünlük Osmanlıların eline geçti NOT: Preveze Deniz Savaşı’yla Akdeniz bir Türk gölü haline geldi NOT: Preveze Deniz Savaşı Osmanlı Devleti’nin denizlerdeki ilk ve en önemli başarısı olmuştur Kıbrıs’ın Fethi (1571) Kıbrıs Venediklilerin elindeydi  Nedeni; Osmanlı Devleti’nin Doğu Akdeniz’i güvenlik altına almak istemesi Venediklilerin Türk gemilerine saldırmaları Kıbrıs’ın zengin bir ülke olmasıdır  Lala Mustafa Paşa komutasında gönderilen donanma Kıbrıs’ı Venediklilerden aldı  Kıbrıs’ın alınmasıyla; Anadolu Suriye ve Mısır arasındaki deniz yolu güvenlik altına alındı Doğu Akdeniz’de Osmanlı hâkimiyeti güçlendi Akdeniz tamamen Osmanlı egemenliğine girdi İnebahtı Deniz Savaşı (1571) Osmanlı donanması ile Venedik Ceneviz İspanya Portekiz ve Malta donanmalarının oluşturduğu Haçlı donanması arasında yapıldı  Sebebi; Osmanlıların Kıbrıs’ı alması Doğu Akdeniz’de daha da güçlenmeleridir  Savaşı Haçlı donanması kazandı ve Osmanlı donanmasını İnebahtı’da yaktılar  Sonucu; İnebahtı yenilgisi Osmanlı Devleti’nin Akdeniz’deki egemenliğini bir süre için sarsmıştır Ancak kısa sürede güçlü bir donanma ile üstünlük yeniden sağlamıştır (İnebahtı yenilgisinden sonra Sokullu Mehmet Paşa Venedik elçisine; “Biz Kıbrıs’ı almakla sizin kolunuzu kestik Siz de donanmamızı yakmakla bizim sakalımızı tıraş ettiniz Kesilen kolun yerine başkası gelmez; fakat tıraş edilen sakal daha gür çıkar” demiştir) NOT: Osmanlı donanması 1770 yılında Çeşme Limanı’nda 1853’te Sinop’ta yakıldı Osmanlı Devleti ile Rusya arasında 1774’te Küçük Kaynarca Antlaşması imzalandı Kırım Savaşı’ndan sonra Osmanlı Devleti ile Rusya arasında 1856 yılında Paris Antlaşması imzalandı Bu antlaşmayla Osmanlı Devleti bir Avrupa devleti sayıldı Avrupa devletler hukukundan yararlanmaya başladı ve toprak bütünlüğü Avrupa devletlerinin garantisi altına alındı