Osmanlıda Askeri Teşkilat Nasıldı? (Ordu Yönetimi)

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Osmanlıda Askeri Teşkilat Nasıldı? (Ordu Yönetimi)

İlk askeri teşkilat Orhan Bey zamanında kuruldu

Osmanlı ordusu

KARA ve DENİZ KUVVETLERİ olmak üzere ikiye ayrılırdı

KAPIKULU ASKERLERİ
 Bunlar; padişaha bağlı

aylıklı ve sürekli olarak görev yaparlardı

 İstanbul’da ya da sınır boylarındaki kalelerde otururlardı

 Devşirme sistemi ile seçilir ve yetiştirilirlerdi

 Yaya (piyade) ve atlı (süvari) olmak üzere ikiye ayrılırdı

 Her üç ayda bir “ulufe” adı verilen maaş alırlardı

1

Kapıkulu Piyadeleri
 Acemioğlanlar Ocağı: Devşirmelerin yetiştirilip hazırlandığı ocaktır

Bunlardan zeki olanlar Enderun’a (saray okulu) gönderilir

diğerleri yeniçeri ocağına ve diğer ocaklara alınırdı

I

Murat döneminde oluşturulmuştur

 Yeniçeri Ocağı: Kapıkulu piyadelerinin en önemli bölümüdür

I

Murat zamanında kuruldu

Bu ocağa acemioğlanlar ocağından yetiştirilenler alınırdı

Askerlikten başka bir işle uğraşmazlar ve emekli oluncaya kadar evlenemezlerdi

Bu ocağın komutanı “Yeniçeri Ağası” idi

Yeniçeriler; barış döneminde Divan’ın koruyuculuğunu yaparlar

İstanbul’un güvenliğini sağlarlar

yangın söndürmeye giderler ve savaşta da padişahın yanında yer alırlardı

Yeniçeri Ocağı

II

Mahmut tarafından kaldırılmıştır (Vaka-i Hayriye/Hayırlı Olay)

 Topçu Ocağı: Top döken

savaşlarda top kullanan sınıftır

Topçular

İstanbul’da Tophane’de bulunurlardı

Sınırlarda ve kıyılardaki kalelerde hizmet görürlerdi

II

Murat döneminde kurulmuştur

 Top Arabacıları Ocağı: Top arabalarını ve bunlara ait gereçleri hazırlayan

sefer sırasında topları savaş bölgesine götüren sınıftır

Fatih Sultan Mehmet döneminde kurulmuştur

 Cebeci Ocağı: Orduya ait silahların yapımı

bakımı

tamiri ve cephanelerin korunmasından sorumludur

 Humbaracı Ocağı: Havan topları

mayın ve el bombaları yapar ve kullanırlardı

 Lağımcı Ocağı: Savaş sırasında kuşatılan kaleleri

yeraltından kazdıkları tünellerle

surların altına patlayıcılar yerleştirerek çökertmeye çalışırlardı

2

Kapıkulu Süvarileri: Kapıkulu askerlerinin atlı sınıfıdır

yeniçeriler arasından seçilirler

Savaşta padişahı

sancakları

hazineyi ve orduya ait kıymetli eşyaları korurlardı

I

Murat döneminde kurulmuştur

EYALET ASKERLERİ
1

Tımarlı Sipahiler: Osmanlı ordusunun en önemli atlı kuvvetleri idi

Dirlik sahiplerinin beslemek zorunda oldukları atlı askerlerdir (bu askerlere “cebelü” adı verilirdi)

Bu askerleri has

zeamet ve tımar sahipleri besledikleri için devlete ekonomik yönden yük olmazlardı

Tamamen Türklerden oluşuyordu

Ordunun en kalabalık ve önemli sınıfıdır

Devletten maaş almaz

ganimet elde etmezlerdi

Barış döneminde bölgenin güvenliğinden sorumludurlar

2

Akıncılar: Görevleri

düşman topraklarına akınlar yapmak

sınırları korumak

savaşta ordunun güvenle ilerlemesini sağlamaktı

Sefere çıkmadıkları zaman sınırları korurlardı

Türklerden oluşmaktadır

Düşman hakkında bilgi toplarlardı

3

Azaplar: Ordunun önünde yer alarak ilk hücumu karşılayan askerlerdir

Türklerden oluşmaktadır

YARDIMCI KUVVETLER
1

Yörükler:
2

Sakalar: Savaş sırasında cepheye su taşırdı

3

Yaya ve Müsellemler: Savaş sırasında yol yapar ve köprü kurarlardı

4

Derbent Muhafızları: Askeri ve ticari yolları korurlardı

Hizmetleri karşılığında vergi vermezlerdi

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlıda Askeri Teşkilat Nasıldı? (Ordu Yönetimi) Osmanlıda Askeri Teşkilat Nasıldı? (Ordu Yönetimi) İlk askeri teşkilat Orhan Bey zamanında kuruldu Osmanlı ordusu KARA ve DENİZ KUVVETLERİ olmak üzere ikiye ayrılırdı KAPIKULU ASKERLERİ  Bunlar; padişaha bağlı aylıklı ve sürekli olarak görev yaparlardı  İstanbul’da ya da sınır boylarındaki kalelerde otururlardı  Devşirme sistemi ile seçilir ve yetiştirilirlerdi  Yaya (piyade) ve atlı (süvari) olmak üzere ikiye ayrılırdı  Her üç ayda bir “ulufe” adı verilen maaş alırlardı 1 Kapıkulu Piyadeleri  Acemioğlanlar Ocağı: Devşirmelerin yetiştirilip hazırlandığı ocaktır Bunlardan zeki olanlar Enderun’a (saray okulu) gönderilir diğerleri yeniçeri ocağına ve diğer ocaklara alınırdı I Murat döneminde oluşturulmuştur  Yeniçeri Ocağı: Kapıkulu piyadelerinin en önemli bölümüdür I Murat zamanında kuruldu Bu ocağa acemioğlanlar ocağından yetiştirilenler alınırdı Askerlikten başka bir işle uğraşmazlar ve emekli oluncaya kadar evlenemezlerdi Bu ocağın komutanı “Yeniçeri Ağası” idi Yeniçeriler; barış döneminde Divan’ın koruyuculuğunu yaparlar İstanbul’un güvenliğini sağlarlar yangın söndürmeye giderler ve savaşta da padişahın yanında yer alırlardı Yeniçeri Ocağı II Mahmut tarafından kaldırılmıştır (Vaka-i Hayriye/Hayırlı Olay)  Topçu Ocağı: Top döken savaşlarda top kullanan sınıftır Topçular İstanbul’da Tophane’de bulunurlardı Sınırlarda ve kıyılardaki kalelerde hizmet görürlerdi II Murat döneminde kurulmuştur  Top Arabacıları Ocağı: Top arabalarını ve bunlara ait gereçleri hazırlayan sefer sırasında topları savaş bölgesine götüren sınıftır Fatih Sultan Mehmet döneminde kurulmuştur  Cebeci Ocağı: Orduya ait silahların yapımı bakımı tamiri ve cephanelerin korunmasından sorumludur  Humbaracı Ocağı: Havan topları mayın ve el bombaları yapar ve kullanırlardı  Lağımcı Ocağı: Savaş sırasında kuşatılan kaleleri yeraltından kazdıkları tünellerle surların altına patlayıcılar yerleştirerek çökertmeye çalışırlardı 2 Kapıkulu Süvarileri: Kapıkulu askerlerinin atlı sınıfıdır yeniçeriler arasından seçilirler Savaşta padişahı sancakları hazineyi ve orduya ait kıymetli eşyaları korurlardı I Murat döneminde kurulmuştur EYALET ASKERLERİ 1 Tımarlı Sipahiler: Osmanlı ordusunun en önemli atlı kuvvetleri idi Dirlik sahiplerinin beslemek zorunda oldukları atlı askerlerdir (bu askerlere “cebelü” adı verilirdi) Bu askerleri has zeamet ve tımar sahipleri besledikleri için devlete ekonomik yönden yük olmazlardı Tamamen Türklerden oluşuyordu Ordunun en kalabalık ve önemli sınıfıdır Devletten maaş almaz ganimet elde etmezlerdi Barış döneminde bölgenin güvenliğinden sorumludurlar 2 Akıncılar: Görevleri düşman topraklarına akınlar yapmak sınırları korumak savaşta ordunun güvenle ilerlemesini sağlamaktı Sefere çıkmadıkları zaman sınırları korurlardı Türklerden oluşmaktadır Düşman hakkında bilgi toplarlardı 3 Azaplar: Ordunun önünde yer alarak ilk hücumu karşılayan askerlerdir Türklerden oluşmaktadır YARDIMCI KUVVETLER 1 Yörükler: 2 Sakalar: Savaş sırasında cepheye su taşırdı 3 Yaya ve Müsellemler: Savaş sırasında yol yapar ve köprü kurarlardı 4 Derbent Muhafızları: Askeri ve ticari yolları korurlardı Hizmetleri karşılığında vergi vermezlerdi