Yüklemin Türüne Göre Cümleler Kaça Ayrılır?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Yüklemin Türüne Göre Cümleler Kaça Ayrılır?

a) Fiil Cümlesi:

Yüklemi çekimli bir fiil veya fiil grubu olan cümle

yükleminin türüne göre fiil cümlesidir

Her türlü hareket

iş

oluş fiil cümleleriyle karşılandığı için fiil cümleleri isim cümlelerine göre daha çok kullanılır

Yükleminin geçişli fiil olması durumunda

fiil cümlelerinde cümlenin bütün ögeleri bulunabilir

Fiil geçişsiz olursa cümlenin nesnesi olmayacaktır

“İstanbul’u dinliyorum gözlerim kapalı;
Önce hafiften bir rüzgâr esiyor
Yavaş yavaş sallanıyor
Yapraklar ağaçlarda”
(Orhan Veli)
Başlarını göklere çarpmaktan genellikle cüceler korkar
(Cenap Şahabettin)
Allah size bir yüz vermiş; bir tane de siz eklemeyin
(Shakespeare)
Mum dibine ışık vermez
(Atasözü)
b) İsim Cümlesi:

Yüklemi ek-fiille çekimlenmiş bir isim veya isim grubu olan cümleler

yükleminin türüne göre isim cümlesidir

İsim cümleleri

genellikle özne ve yüklemden oluşur

İsim cümlelerinin olumsuzunu yapmak için değil ve yok kelimeleri kullanılır

Ağzı var dili yok
“Ormanlar koynunda bir serin dere
Dikenler içinde sarı gül vardır”
(Rıza Tevfik Bölükbaşı)
“Sen Türkiye gibi aydınlık ve güzelsin
Benim doğduğum köyler de güzeldi”
(Cahit Külebi)
“Ölmek değildir ömrümüzün en feci işi
Müşkül budur ölmeden evvel ölür kişi”
(Yahya Kemal)
Cesurun bakışı korkağın kılıcından keskindir

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Yüklemin Türüne Göre Cümleler Kaça Ayrılır? Yüklemin Türüne Göre Cümleler Kaça Ayrılır? a) Fiil Cümlesi: Yüklemi çekimli bir fiil veya fiil grubu olan cümle yükleminin türüne göre fiil cümlesidir Her türlü hareket iş oluş fiil cümleleriyle karşılandığı için fiil cümleleri isim cümlelerine göre daha çok kullanılır Yükleminin geçişli fiil olması durumunda fiil cümlelerinde cümlenin bütün ögeleri bulunabilir Fiil geçişsiz olursa cümlenin nesnesi olmayacaktır “İstanbul’u dinliyorum* gözlerim kapalı;* Önce hafiften bir rüzgâr esiyor Yavaş yavaş sallanıyor Yapraklar ağaçlarda” (Orhan Veli) Başlarını göklere çarpmaktan genellikle cüceler korkar (Cenap Şahabettin) Allah size bir yüz vermiş; bir tane de siz eklemeyin (Shakespeare) Mum dibine ışık vermez (Atasözü) b) İsim Cümlesi: Yüklemi ek-fiille çekimlenmiş bir isim veya isim grubu olan cümleler yükleminin türüne göre isim cümlesidir İsim cümleleri genellikle özne ve yüklemden oluşur İsim cümlelerinin olumsuzunu yapmak için değil ve yok kelimeleri kullanılır Ağzı var dili yok “Ormanlar koynunda bir serin dere Dikenler içinde sarı gül vardır” (Rıza Tevfik Bölükbaşı) “Sen Türkiye gibi aydınlık ve güzelsin Benim doğduğum köyler de güzeldi” (Cahit Külebi) “Ölmek değildir* ömrümüzün en feci işi* Müşkül budur* ölmeden evvel ölür kişi”* (Yahya Kemal) Cesurun bakışı korkağın kılıcından keskindir