Şiir İle Düzyazıyı Birbirinden Ayıran Farklar Nelerdir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Şiir ile Düzyazıyı Birbirinden Ayıran Farklar Nelerdir?

Kesin bir ölçü değilse de şiirle duygular

düzyazıile düşünceler daha iyi anlatılır

Ziya Gökalp de bu görüştedir: "Şuur devrinde şiir susar

şiir devrinde şuur seyirci kalır

"
Cumhuriyet öncesi edebiyat dönemlerinde aşktan yiğitliğe

övgüden eleştiriye

mektuptan şehrengize pek çok konu şiir ile işlenmiştir

Şiir düşünce aktarımına düzyazı kadar elverişli değildir

Günümüzdeki bilgi yığınlarını anlatmak için artık şiir yetmez

Düzyazılar; bilgi ise bilgiyi

sanat ise sanatı birtakım mazmunların

söz oyunlarının arkasına gizlemeden verdiklerinden

okuyucu anlatılanlarıdaha kolay anlar

Zaten düzyazı ile yazılmış yazılardan sanat değeri olanlar dışta bırakılırsa

öğreticiliğin ağır bastığı görülür

Şiirin dizesine karşılık düzyazının cümlesi

şiirin bentlerine karşılık düzyazının paragrafı vardır

Şiirde ölçü ve uyak kaygısı olduğu için

istenilen sözcük istenilen yerde kullanılamaz; eşanlamlıları

yakın anlamlılarıkullanılır

Düzyazıda böyle bir kaygı yoktur

Yine aynı nedenden

şiirde cümle ögelerinin yerleri değiştirilebilir

sözcük öbekleri tersine çevrilebilir

Bu da şiir dilindeki düşüncenin açıklığına gölge düşürülebilir; fakat düzyazıda bunlara gerek kalmadan duygu ve düşünce daha kolay anlatılır

Okuyucu da birçok sanat oyunlarıarasına gizlenmişgerçeğe ulaşmaya uğraşmaz

Divan şiirinde birim genellikle beyit olduğundan cümle uzunluğu en çok bir beyittir

Düzyazıda cümleler daha uzun olabilir; bu da kimi zaman anlatımdaki açıklığı bozar

Düzyazı ile öncelikle bilim

sanat ve teknoloji konularında öğretici kitaplar

ders kitapları ve tezler yazılmaktadır

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Şiir İle Düzyazıyı Birbirinden Ayıran Farklar Nelerdir? Şiir ile Düzyazıyı Birbirinden Ayıran Farklar Nelerdir? Kesin bir ölçü değilse de şiirle duygular düzyazıile düşünceler daha iyi anlatılır Ziya Gökalp de bu görüştedir: "Şuur devrinde şiir susar şiir devrinde şuur seyirci kalır" Cumhuriyet öncesi edebiyat dönemlerinde aşktan yiğitliğe övgüden eleştiriye mektuptan şehrengize pek çok konu şiir ile işlenmiştir Şiir düşünce aktarımına düzyazı kadar elverişli değildir Günümüzdeki bilgi yığınlarını anlatmak için artık şiir yetmez Düzyazılar; bilgi ise bilgiyi sanat ise sanatı birtakım mazmunların söz oyunlarının arkasına gizlemeden verdiklerinden okuyucu anlatılanlarıdaha kolay anlar Zaten düzyazı ile yazılmış yazılardan sanat değeri olanlar dışta bırakılırsa öğreticiliğin ağır bastığı görülür Şiirin dizesine karşılık düzyazının cümlesi şiirin bentlerine karşılık düzyazının paragrafı vardır Şiirde ölçü ve uyak kaygısı olduğu için istenilen sözcük istenilen yerde kullanılamaz; eşanlamlıları yakın anlamlılarıkullanılır Düzyazıda böyle bir kaygı yoktur Yine aynı nedenden şiirde cümle ögelerinin yerleri değiştirilebilir sözcük öbekleri tersine çevrilebilir Bu da şiir dilindeki düşüncenin açıklığına gölge düşürülebilir; fakat düzyazıda bunlara gerek kalmadan duygu ve düşünce daha kolay anlatılır Okuyucu da birçok sanat oyunlarıarasına gizlenmişgerçeğe ulaşmaya uğraşmaz Divan şiirinde birim genellikle beyit olduğundan cümle uzunluğu en çok bir beyittir Düzyazıda cümleler daha uzun olabilir; bu da kimi zaman anlatımdaki açıklığı bozar Düzyazı ile öncelikle bilim sanat ve teknoloji konularında öğretici kitaplar ders kitapları ve tezler yazılmaktadır